Almanya'dan Cammu Keşmir açıklaması

BERLİN (AA) - Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Adebahr, Hindistan'da yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e özel statü tanıyan anayasa maddesinin hükümetin girişimiyle iptali yönünde başkanlık emri hakkındaki tartışmalarla ilgili, "Hindistan hükümetinin bundan sonra atmayı planladığı tüm adımların Hindistan anayasasına dayanması gerektiği düşüncesindeyiz." dedi.

Adebahr, başkent Berlin'de düzenlenen basın toplantısında, Cammu Keşmir’deki gergin durumu takip ettiklerini ifade etti.

"Hindistan hükümetinin atmayı planladığı tüm adımların Hindistan anayasasına dayanması gerektiği düşüncesindeyiz." diyen Adebahr, Hindistan hükümetine, planlarını ve ne yapmak istediğini anlatmak için eyaletteki halkla diyaloğa geçme çağrısında bulunarak, bölgede gerilimin artmamasını ümit ettiklerini kaydetti.

- 370. madde

Hindistan 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını ilan ettikten 2 ay sonra Cammu ve Keşmir'in yöneticisi Hari Singh, bölgeyi Hindistan ile birleştiren Katılım Anlaşması'nı imzalamıştı. Bu anlaşma, Hindistan anayasasının 370. maddesiyle resmiyet kazanmıştı.

Madde başkanlık emriyle iptal edilebiliyor. Öte yandan böyle bir emrin, Cammu Keşmir'in kurucu meclisine sunulması gerekiyor.

Kurucu meclis 1957 yılında dağıtıldığından bazı uzmanlar, maddenin iptali için bölge milletvekillerinin onayının gerektiğini, bazıları ise başkanlık emrinin yeterli olduğunu savunuyor.

- Keşmir sorunu

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde ve bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hakim bulunuyor. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, şu anda Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.

Hindistan halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.