Başbakan Erdoğan'ın 1915 olaylarına ilişkin mesajı yabancı basında
AFP ajansı 1915 olaylarının 99'uncu yıldönümünden bir gün önce yayınlanan taziye mesajını, "Bir Türk liderin yaşanan ölümler üzerine yaptığı ilk açık yorum" olarak verdi.
Associated press ajansı, Erdoğan'ın taziyelerini ilettiği mesajın 9 ayrı dilde yayınlandığını dünyaya duyurdu. Ajansın haberinde, "Başbakan, Türkiye'nin şiddetle reddettiği 'soykırım' ifadesini kullanmadı, bunun yerine 'tehcir' dedi ve bunun gayr-ı insani sonuçlar doğurduğunu ifade etti" denildi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan adına, Başbakanlık tarafından yazılı olarak yayınlanan mesajda, "Her din ve milletten milyonlarca insanın hayatını kaybettiği I. Dünya Savaşı esnasında, tehcir gibi gayr-ı insani sonuçlar doğuran hadiselerin yaşanmış olması, Türkler ile Ermeniler arasında duygudaşlık kurulmasına ve karşılıklı insani tutum ve davranışlar sergilenmesine engel olmamalıdır" dedi.
Daha önce her 24 Nisan'da Beyaz Saray'dan gelecek Ermeni mesajının içeriğini merak eden Ankara, bu kez ABD Başkanı'nı beklemeden, kendi mesajını yayınladı. Başkan Obama'nın "med yegern" yani "büyük kırım" olarak adlandırdığı 1915 olaylarından Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Erdoğan ise, yayınladığı mesajda Ermeniler yaşadıklarını "tehcir" olarak nitelendirdi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 1915 olaylarına ilişkin mesajı, Fransız ve Alman medyasında geniş yer buldu.
France 24 televizyonu, Erdoğan'ın açıklaması için "Yeteri kadar nadir rastlanılacak ve altı çizilmesi gereken bir bildiri" ifadesini kullandı. Haberde Erdoğan'ın ilk defa açık bir şekilde Ermenilerin tarihte yaşadığı dram hakkında konuştuğu vurgulandı.
Fransız Europe-1 radyosu ise dinleyicilerine Erdoğan'ın 1915'te hayatını kaybeden Ermenilerin torunlarına seslenerek taziye mesajlarını ilettiğini bunun "tarihte yeni bir sayfa" olduğunu duyurdu.
Le Monde gazetesi de Başbakanın önceki dönemlere göre daha uzlaşmacı bir tavır sergilediğini vurgulayarak, "Erdoğan ilk kez bu kadar açık bir şekilde bu dram hakkında konuştu" ifadesini kullandı.
Le Parisien gazetesi ise Erdoğan'ın taziye mesajının Türkiye'de "siyasi bir deprem" niteliği taşıdığını savundu. Gazete bu durumun Türkiye tarihinde bir ilk teşkil ettiği değerlendirmesine yer verdi.
Atlantico.fr sitesi ise olayların çıkmasından yüz yıl sonra hiçbir Türk liderin Erdoğan'ın yaptığı şekilde açıklamalarda bulunmadığına dikkati çekti.
Alman medyası mesajı "önemli bir adım" olarak değerlendirdi
Tagesspiegel gazetesi internet sitesinde yer verdiği haberde, Türkiye tarihinde ilk kez bir liderin, Ermenilerin tehciri konusunda resmi bir anma mesajı yayımladığını yazdı. Haberde gözlemcilerin, bu mesajı “önemli bir adım” olarak yorumladıkları vurgulanırken, bunun “resmi bir özür anlamına gelmediği” kaydedildi. Başbakan Erdoğan’ın açıklamasının Ermenice olarak da yayımlandığına işaret edilen haberde, bunun da “sıra dışı bir adım” olduğu vurgulandı.
Süddeutsche Zeitung gazetesinin internet portalında “Erdoğan ilk kez Ermenilere taziyelerini sundu” başlıklı haberde, gelişme “sürpriz” olarak nitelendirildi.
Mesajın ayrıntılarına yer verilen haberde, Başbakan Erdoğan’ın önceki liderlere göre uzlaşmacı bir ton kullandığına dikkati çekildi. Ankara ile Erivan arasında 2009 yılında ilişkileri normalleştirme amacıyla protokol imzalandığına ancak daha sonra sürecin donduğuna işaret edilen haberde, “Başbakan Erdoğan’ın ifadelerinin Türkiye ile küçük komşusu Ermenistan arasında ilişkileri iyileştirip iyileştiremeyeceği belirsizliğini koruyor” değerlendirmesi yapıldı.
Gazetenin haberinde 1915’te yaşanan olayların niteliği ve kurbanların sayısının bugün de tartışmalı olduğu, Ermenistan’ın soykırım iddialarının Türkiye tarafından kabul edilmediği kaydedildi.
Alman yayın kuruluşu Deutsche Welle, Başbakan Erdoğan’ın mesajı için “Türkiye elini uzattı” yorumunu yaptı. Erdoğan’ın mesajında, 1915 olaylarında ölen Ermenilerin torunlarına taziyelerini ilettiğine işaret edilen haberde, bunun “sıra dışı bir jest” olduğu belirtildi.
