"Bu ustalar son kalanlar"
İnsanların öldükten sonraki kimlikleri olan mezar taşları aynı zamanda toplumun aynası olarak nitelendiriliyor. 100 liradan başlayan fiyatlarla yapılan mezar taşlarının fiyatları işçiliğe göre bazen binlerce liraya kadar yükselebiliyor. 12 yaşından beri mezar taşı ustalığı yapan Vasfi Akten, babadan kalma olan mesleğinin, kalaycılık ve keçecilik gibi son demlerini yaşadığını söylüyor.
Mezar Taşı işçiliğinin eğitimini babasından aldığını dile getiren Usta Vasfi Akten, kendilerinden sonra bu işi yapacak yeni bir neslin olmadığını, bu yüzden de el emeği işçiliğinin ortadan kalkacağını ve artık CNC makinelerinin bu işi yapacağını söyledi. CNC makinelerinin elin verdiği işlemeyi yapamadığını savunan Vasfi Akten, “Yapamadığı için de bizler artık sadece anılacağız. Zamanın da Vasfi Usta vardı, Ahmet Usta vardı. Bunların işlemelerini yapılıyordu diye.” ifadelerini kullandı.
“ÖLMEDEN MEZAR YAPTIRMAK YASAK”
Eskiden insanların ölmeden önce kendilerine mezar yaptırdıklarını, yer ayırttırdıklarını belirten Vasfi Akten, bu işin belediyeye geçince ölüm belgesi olmadan defin işlemlerinin yapılmadığının ve hazır mezarların yasaklandığının bilgisini verdi. Ancak öldükten sonra ölen kişinin verasetleri tarafından mezar taşı yaptırılabileceğini ifade eden Akten, ölmeden mezar yaptırmanın kanunen yasak olduğunu duyurdu.
100 LİRA İLE BİN 500 TL ARASI
Usta Akten, mezar taşları fiyatlarının 100 liradan başlayıp bin 500 liraya kadar çıktığının açıklamasını yaptı. Mezar taşlarına çok fazla söz yazdırıldığına da değinen Akten,”Mezarlarına çok söz yazdıranlar oluyor da esasında bunlar bir isyandır. Amentü inancı varsa, amentü ne demek topraktan geldik toprağa gideceğiz. ‘Her nefis ölümü tadacaktır.’ diyor cenabı Allah. Onun için yapılacak hiçbir şey yok. Onun için Allah’a tevekkül edeceğiz, dua edeceğiz.” dedi.
“KİŞİ ÖLDÜKTEN SONRA, 3 AY MEZAR YAPILMAZ”
Kanunen kişi öldükten sonra 3 ay mezar yapılmadığını vurgulayan Akten, “ Çünkü yarın bir gün mezarda sıkıntı olursa, cenazede sıkıntı olursa, savcılık o mezarı yıktırması lazım. Onun için 3 ay sonraya veriliyor. Onun tahmini bekleme süresi var. Toprağın oturması lazım en azından bir 6, 7 ay geçmesi lazım. O yüzden Millet 6, 7 ay geçmesini bekliyor. Ondan sonra iki bayram arası ekseni, Ramazan ayında bizim işlerimiz sıkı olur.” şeklinde konuştu.
MEZAR TAŞI EN ÇOK RAMAZAN AYINDA SATILIYOR
Ramazan ayında işlerin çok yoğun olduğuna işaret eden Akten, “Milletin bayramda aklına gelir. Durur durur 1 sene geçmiş, 5 sene geçmiş aman usta bizi Ramazan’a yetiştir derler. Tabi Bayramda gidip ziyaret edecekler, evlatları da soracak: Bu mezar niye yapılmadı? Babanız size şu kadar mal mülk bıraktı. Siz evlat olarak şunu yaptırmamışsınız diye laf söz olur diye onlar da bundan kurtulmak için biran evvel yaptıralım diye düşünüyorlar” şeklinde değerlendirdi.
“NE KADAR DOĞUM VARSA O KADAR ÖLÜM VAR”
Akten, “Ne kadar doğum varsa o kadar ölüm var.” diyerek bu işten gelir sağlandığını ancak günümüzde bu işi yapacak çırakların yetişmediğini kaydetti. Bu mesleğin Kalaycılık ve Keçecilik gibi son demlerini yaşadığının altını çizen Akten, “Çünkü ağır bir meslek olduğu için herkes çocuğumu bu mesleğe vereyim bir şeyler olsun derdinde değil. Biz son kalanlarız yani. Bir de şimdi CNC’ler çıktı, makinalar çıktı. İnsanlar makineye yöneldi. O da ister istemez kaliteyi düşürdü.” diye konuştu. Akten son olarak, ellerinden geldiği kadar eskiyi yaşatmaya çalıştıklarını, eski mezar taşlarının üzerinde baki olan Allah’tır yazdığını ve kendilerinin hala hattatları temsil ettiklerini de sözlerine ekledi.
SÜMEYRA KENESARI/ YENİ HABER GAZETESİ
