Destek ödemesi alanlara zam müjdesi: Ocak ayında zamlı yatırılacak

Ocak ayındaki asgari ücret artışının ardından, birçok gelir kaleminde maaşlarda değişiklik meydana gelecek. Milyonlarca asgari ücretliye yapılan maaş artışıyla birlikte, sosyal yardım ödemeleri de yeniden hesaplanacak. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ihtiyaç sahiplerine sunulan destek ödemelerindeki artışın ne kadar olacağı ise büyük bir merak konusu.

İŞTE EN GÜNCEL HESAPLAMALAR...

Asgari ücretin zamlanmasının ardından yaşlılık, engelli ve işsizlik ödemeleri de zamlanacak. 1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla 65 yaş aylığı, işsizlik maaşı, GSS primi, sosyal yardımlardaki gelir şartı, Bağkur primi gibi birçok konuda değişikliğe gidilecek.

65 YAŞ AYLIĞI

65 yaş aylığına başvurabilmek için, 65 yaş ve üstü bireyin ve varsa eşinin gelirine bakılıyor. Gelirin net asgari ücretin üçte birinden düşük olması gerekiyor, ki bu miktar şu anda 3 bin 800 lira. Eğer asgari ücrete yüzde 40 oranında zam yapılırsa, asgari ücret 15 bin 962 liraya çıkacak ve bu durumda gelir şartı 5 bin 320 lira seviyesine yükselecek.

Asgari ücrete yüzde 50 zam uygulanırsa, gelir şartı 5 bin 700 liraya çıkacak. Bu sayede, ihtiyacı olmasına rağmen gelir şartı limitine takılan yaşlıların aylık alması daha kolaylaşacak. Bu haktan şu anda 800 binden fazla vatandaş yararlanıyor. 65 yaş maaşındaki artışı belirleyecek olan, memur maaş zammında yüzde 45-50 civarında bir beklenti bulunuyor. Şu anki 65 yaş aylığı miktarı 2 bin 348 lira. Zam ile birlikte bu miktarın 3 bin 500 lirayı aşması bekleniyor.

İŞSİZE DAHA ÇOK DESTEK

Asgari ücret, işsizleri de yakından ilgilendiren bir konu. Mevcut yasalara göre, işsizlik maaşının en düşük miktarı, brüt asgari ücretin (yüzde 40'ı) yani şu anki 13,414 liranın altında olamazken, en yükseği ise brüt asgari ücretin (yüzde 80'i) kadar olabilir. Asgari ücrete yüzde 40 zam yapılırsa, brüt asgari ücret 18,780 liraya çıkacak; yüzde 50 zam durumunda ise brüt asgari ücret 20,121 lira olacak ve %55 artış ile brüt asgari ücret 20,790 liraya yükselecek.

Bu duruma göre, şu anda 5,365 lira olan en düşük işsizlik maaşı, 7,500 ila 8,300 lira arasında bir değere sahip olacak. En yüksek işsizlik maaşı ise 15,000 liranın üzerinde olacak.

GSS PRİMİ VE BEDAVA SAĞLIK

Ev halkının kişi başına düşen geliri, brüt asgari ücretin üçte birinden daha düşükse, bu kişilerin Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri devlet tarafından karşılanıyor. Şu anda bu sınır 4,471 lira olarak belirlendi. 1 Ocak'ta ise bu miktarın 6,200 ila 7,000 lira arasında olması bekleniyor.

Bu durumda, ev halkındaki kişi başına geliri bu sınıra düşen yeni mezun öğrenciler ve işsizler, ücretsiz olarak GSS'li olacak ve sağlık hizmetleri için prim ödemeyecek. Ancak bu sınırın üzerinde geliri olan bireyler, aylık prim ödemeye devam edecek.

GSS primi şu anda aylık 402 lira seviyesinde ve bu miktar, brüt asgari ücrete bağlı olarak belirleniyor. Yeni yıldan itibaren primin 560 ila 620 lira arasında olması öngörülüyor.

BAĞKUR PRİMİ NE KADAR OLACAK?

Serbest meslek sahipleri, şirket ortakları, avukatlar, muhtarlar ve esnaflar, Bağkur primlerini ödemekle yükümlü. Asgari ücretteki artış, Bağkur prim miktarını da etkiliyor.

Şu anda aylık Bağkur primi, son ücrete bağlı olarak 4,628 lira seviyesinde. Primlerini düzenli olarak ödeyenler, ödeme tutarından yüzde 5 daha az ödüyor. Yeni yılda ise bu Bağkur prim tutarının 6,500 ila 7,200 lira arasında olması bekleniyor.

DOĞUM VE ASKERLİK BORÇLANMASI

Asgari ücretteki olası bir zam, emeklilik planlaması yapanların maliyetlerini doğrudan etkileyecek.

Bu yılın sonuna kadar doğum ve askerlik borçlanma hakkını kullanacak olan sigortalılar, bir gün için en az 143 lira 9 kuruş ödeyecek. Bu miktar, günlük brüt asgari ücretin yüzde 32'sini temsil ediyor.

Üst limit, prime esas günlük kazanca göre hesaplanarak 1,073 lira olarak belirleniyor. Asgari ücrete yapılabilecek olası yüzde 35 zam durumunda, günlük borçlanma maliyeti 193 lira 17 kuruşa, yüzde 40 zam durumunda 200 lira 32 kuruşa, yüzde 45 zam durumunda 207 lira 48 kuruşa, yüzde 50 zam durumunda ise 214 lira 63 kuruşa çıkacak.