Ekmek karneyle verilirken

1942 yılında 2.dünya savaşından dolayı sıkıntılar nedeniyle ekmek karneye bağlandı. Kişi başına günlük ekmek istihkakı ise yaşa göre belirleniyordu.
Ekmek karneyle verilirken

Türkiye 2. Dünya savaşına girmediği halde savaşın sıkıntılarını yakından hissetti. Savaş çıkma ihtimaline karşı erkek nüfusun büyük bir bölümünün silahaltına alınması ülkedeki buğday üretimini düşürdü. Bu nedenle un tüketimini kontrol altına almak için ekmek karnesi uygulamasına karar verildi ve 13 Ocak 1942 tarihinde uygulama başladı. Mahalle muhtarları hanedeki kişi sayısı kadar karne veriyorlardı. Kişi başı günlük 375 gram ekmek alınabiliyordu. Yedi yaşından küçük çocuklara ise bu miktarın yarısı veriliyordu.

HERKESE EKMEK KARNESİ VERİLDİ

Ekmek İstanbul’da 14 Ocak’tan itibaren karneyle dağıtılmaya başlandı. Yedi yaşından büyükler için günlük ekmek tüketimi Mayıs ayında 150 grama kadar düşürüldü. 14 Ocak’ta İstanbul’da, 17 Ocak’ta Ankara’da, 22 Ocak’ta İzmir’de ekmeğin karneyle dağıtımına başlandı. Bunları diğer büyük şehirlerdeki karne uygulamaları izledi. Kişi başına günlük ekmek istihkakı 7 yaşına kadar olan çocuklar için 187,5 gram, 7 yaşından büyükler için 375 gram, ağır işçiler için 750 gram olarak belirlendi. Aile reislerinden alınan beyannamelere göre herkese, adına düzenlenmiş bir ekmek karnesi verildi.

YAŞA GÖRE İSTİHKAK

Aylık olarak düzenlenen bu karnelerdeki fişler bir günlük ihtiyaca karşılık düşüyor, gününde kullanılmayan fişler ertesi gün için geçerli olmuyordu. Ellerinde ekmek karnesi bulunanlar günlük istihkaklarını diledikleri fırından veya tevzi yerlerinden alabiliyorlardı. Karne uygulamasındaki amaç, buğday üretimindeki düşüş nedeniyle ekmek tüketimini denetim altına almak, bazı kişilerin ihtiyaçlarından fazla ekmek almaları dolayısıyla ortaya çıkabilecek sıkıntıları önlemekti. Günlük ekmek istihkakı 7 yaşından büyükler için Nisan ayında 175 grama, mayısta İstanbul’da 150 grama düşürüldü. Haziranda 300 gram olarak belirlendi. Bu uygulama uzun bir süre devam ettikten sonra Eylül 1944’te yeniden 375 grama, Ocak 1945’te 451 grama yükseltildi.

GÜLŞEN YILMAZ / YENİ HABER GAZETESİ