El dokuması halıların yerini dekoratif halılar aldı

El emeği göz nuru dediğimiz halılar yeni teknoloji makinalara karşı yenik düştü. Yeni makinaların hızlı ve vatandaşın isteğine göre halıyı dokuduğunu ifade eden Yetkin Halı sahibi Mevlüt Yetkin, “El dokuması halısı hem uzun süreçli hem de modern yeni evlere biraz daha ikinci planda kalıyor” dedi.

Firmanızdan ve halı sektöründen bahseder misiniz?

TÜRKİYE HALIDA BİR NUMARA

2001 yılında halı sektörüne giriş yaptım. 2015 yılından bu yana da Yetkin Halı olarak perakende sisteminde hizmet vermeye başladım. Halının her türlü toptan, perakende satışını yapıyoruz. Aynı zamanda perde ve yatak satışımızda var. Halının duayen ili Gaziantep. Dünyanın ihracatında ikinci sırada yer alıyor. Bilinen markalar olduğu gibi bilinmeyen markasız ürünlerde var. Gaziantep’te belki 250’ye yakın firma var. Bunlar hem Türkiye’ye hem de yurt dışına satış gerçekleştiriyor. Halıyla alakalı her türlü desen motif çalışmasını yeni teknolojik makinalar olunca resimler bile halıya dokuyup anında çıkarabiliyorlar.

Konya’da halı kültürü nasıl?

HALI DEKORATİF OLARAK TERCİH EDİLİYOR

Konyalı satıcıların dışında Gaziantep’ten Konya’ya gelen satıcılar da var. Diğer şehirlere nazaran yüksek meblağda halı tüketiyor. Konya’da havaların soğuk olması, evlerin geniş olması halıyı bir soğuğu giderici konumunda düşünebilirsiniz. Duvardan duvara dediğimiz komple kapatmalı halı tercih ediliyor. Konya dışındaki İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya gibi şehirlerde hep dekoratif amaçlı tercih ediliyor. Yani odanın belli bir bölümüne küçük bir halı atıp odanın diğer tarafı boş kalabiliyor. Konya’da bir kültür haline gelmiş. Ama yeni nesil kişiler salon takımını aldıktan sonra daha küçük, dekoratif amaçlı diğer şehirlerdeki kültürler Konya’ya yansıyor. Ama biraz daha zaman istiyor. Çünkü o kültür alışkanlığı akıldan kolay kolay çıkmıyor.

Konyalı daha çok hangi halı türlerini tercih ediyor?

KONYA’DA ÇOK FAZLA HALI TÜKETİLİYOR

Eskiden halı, mobilya almanın zordu. İnsanların gelir seviyesi biraz daha yükseldi. Eskiden halı, mobilya, perde almak çok zordu. Maaşların yarıdan fazlasını bunlar kaplıyordu. Ama şimdi ekonomik güç çoğalınca otomatikman halı dekoratife girmesiyle beraber farklı bir halı alma trendi ortaya çıkıyor. Fiyatları da eskiye göre çok pahalı değil. Tekelleşmeden rekabet ortamına girmesinden dolayı istediğin kalitede ve fiyata halı bulunabiliyor.  Şu anda halı alımı düğüncüler haricinde biraz daha zevk varı duruma geldi. Eskiden evlenmeden halı alınıyordu. Şimdi halılar mobilya ile doğru orantılı olarak alınıyor. Bununla birlikte perdeyle birlikte bir kombinasyon yapılmaya çalışılıyor. Konya’da diğer şehirler gibi çok fazla halı tüketen bir şehir konumunda. Hammaddenin üretim yeri Gaziantep olduğu için öncelikli oradan geliyor. Diğer markalarda Kayseri, Niğde ve İstanbul’dan geliyor. Gaziantep şu anda dünyaya hükmediyor. Her sene İstanbul’da yapılan fuar Gaziantep’te yapılıyor.

Halı alınırken nelere dikkat edilmesi gerekiyor?

HALIDA ÖNCELİK KALİTE OLMALI

İnsanlar halı alırken kalite birinci öncelikli ama en çok dikkat edilmesi gereken akrilik ve yün akrilik karışımı olarak bir halının alınmasıdır. Bunun haricinde naylon halılar var. Daha ekonomik ama onlarda kalitesi çok düşük deforme oluyor. Ama kalitelerinden dolayı almalarını önermiyoruz.  Halıların temizliği de önemli. Halı bilinçsizce temizlendiğinde deforme oluyor. Çay, kahve döküldüğünde anlık müdahale edilmesi gerekiyor. Piyasada ek dokuması halılar var. El emeği göz nuru dediğimiz halılar yeni teknoloji makinalara karşı yenik düştü. Yeni makinalar hızlı bir şekilde istediğin şekilde halıyı dokuyor. El dokuması halısı hem uzun süreçli hem de modern yeni evlere biraz daha ikinci planda kalıyor. Hiçbir makine halısı el dokuması halının yerini tutmaz.  Eskiden sezonluk yaza doğru düğün hareketliliğinde satışlarımız çoğalıyordu. Şimdi artık her zaman alınabiliyor. 12 ayda talep var. Cami halılarını da çok yapıyoruz. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın talimatı doğrultusunda saç çizgili cami halıları da tercih edilen ürünler arasında yerini alıyor. İç Anadolu, Akdeniz bölgelerine daha çok halı satışı yapıyoruz.

İSMAİL POÇAN / YENİ HABER GAZETESİ