İran ve Fransa nükleer anlaşmayı görüştü

ANKARA (AA) - İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani, nükleer anlaşmayı tek taraflı sürdürmeyeceklerini ve anlaşmadaki taahhütlerin kademeli azaltılması kararının İran'ın "değişmez stratejisi" olduğunu söyledi.

İran resmi ajansı IRNA'nın haberine göre, Şemhani ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un üst düzey danışmanı Emmanuel Bonne, başkent Tahran'da nükleer anlaşmayı görüştü.

ABD'nin anlaşmadan tek taraflı çekilmesinden sonra İran'ın bir yılı aşkın süredir anlaşmayı tek başına sürdürdüğünü ve Avrupa'nın bu süreyi değerlendiremediğini ifade eden Şemhani, "İran'ın kesin kararı, diğer tarafların nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerini yerine getirdiği ölçüde taahhütlerini yerine getirmektir. Anlaşmayı tek taraflı sürdürme dönemi sona erdi." dedi.

Talepleri karşılanıncaya kadar nükleer anlaşmadaki taahhütlerin kademeli azaltılmasının İran'ın "değişmez stratejisi" olacağını belirten Şemhani, bununla ilgili adımların anlaşmanın 26 ve 36'ncı maddelerine dayanarak atıldığını ifade etti.

Avrupa ülkelerinin ABD'nin tek taraflı siyasetine karşı etkisizliğini eleştiren Şemhani, "ABD, Avrupa'nın bağımsızlığını da rehin almış durumda. Avrupa Birliği ülkeleri, bağımsızlıklarını korumak için ABD'nin tek taraflı politikalarına karşı durmalıdır. " değerlendirmesinde bulundu.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un Danışmanı Bonne ise Tahran ile Washington arasında ara bulucu rolüyle ya da ABD'nin mesajını taşımak için Tahran'a gelmediğini belirtti.

Macron'un nükleer anlaşmayı korumak ve gerginliği azaltmak için çalıştığını aktaran Bonne, "Emmanuel Macron, ABD’nin İran’a karşı ekonomik savaşında ateşkes sağlayabilmek için ortak girişimlerde bulunuyor ve bu girişimlerin artan gerilimleri azaltacağına inanıyor." ifadelerini kullandı.

- İran Avrupa ile petrol ticaretini sürdürmek istiyor

ABD yönetimi, geçen yıl mayıs ayında 2015'te imzalanan nükleer anlaşmadan çekilerek, İran'a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya başlamıştı.

İran da 8 Mayıs 2019'da anlaşmanın taraflarına çıkarlarının korunması çağrısında bulunmuş aksi takdirde anlaşmadaki taahhütlerini sınırlandıracağını açıklamıştı. Tahran yönetimi, kısa süre önce de anlaşmada belirtilen uranyum zenginleştirme oranını aştığını duyurmuştu.

Washington'un anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran yönetimini nükleer anlaşmada tutmak isteyen Almanya, İngiltere ve Fransa, İran'la ticareti kolaylaştırmak ve Avrupalı şirketleri ABD'nin yaptırımlarından korumak için ocak ayında INSTEX adında özel bir ödeme mekanizması kurmuştu. İlaç ve gıda ticaretini kapsayan INSTEX'te ilk işlem iki hafta önce yapılmıştı. İran, ödeme mekanizmasının petrol ticaretini de kapsamasını istiyor.