Konya'da yerli tohuma ilk adım!
Meram’ın Boyalı Mahallesi’nde Meram İlçe Tarım ve Orman Bakanlığı ve Meram Ziraat Odası Başkanlığı'nın ortaklaşa düzenlediği ‘Susamda Mekanizasyonun Kullanılması ve Yaygınlaştırılması’ projesi kapsamında 10 dekarlık tarım arazisi üzerinde Baydar – 2001, Muganlı, Hatipoğlu, Batem Uzun, Batem Aksu, Arslanbey, Boydak ve Özberk-82 çeşitlerinin ekimi yapıldı. Açılış konuşmasını yapan Meram Ziraat Odası Başkanı Ali Ataiyibiner, “Yeni projelerle birlikte bölge halkının ve çiftlerin ekonomik olarak gelir seviyesini artırmakla birlikte yeni ürünleri de bölgeye kazandırmak amaçlı birçok projeye önderlik ettik. Bugün burada bulunduğumuz susam projesi de bunlardan bir tanesi. Hepimiz çiftçiyiz ve tarımın içinden geliyoruz. Tarımda önemli olan gelenekleri değiştirebilmek, gelişmeleri takip edebilmek ve mekanizasyona önem vermektir. Bu da susam da önemli bir gelişmeydi. Biz buna ihtiyaç duyduk. Bir zamanlar bu bölgenin ana ürünü ve Türkiye’nin önemli ürünü olan susam, şuan da yüzde 95’i ithal edilen ürün konumunda. İnşallah bizim başlattığımız bu proje, diğer bölgelerimizde de devam edecek. Bu tür projelerle hem çiftçi ekonomisini hem de ülke ekonomisini kalkındırmayı hedef olarak seçtik. Bu tür ürünleri bölgemize kazandırmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
HER YIL 500 HEKTAR NADASA BIRAKILIYOR!
Kıraç alanlarda yapılan çiftçiliğe alternatif bir üretim modelinin gelmesi gerektiğinin altını çizen Konya Tarım ve Orman İl Müdürü Seyfettin Baydar, “Uzun zamandan beri çiftçilerimize neyi ektirebilirizi hem düşünmekteyiz hem de uygulamaktayız. Konya’da nadasa bıraktığımız 500 hektardan fazla her yıl bir alan var. Böyle olunca kuru şartlarda en iyi yetişebilecek alternatiflerden olan susamdır. Mekanizasyondaki zorlukla birlikte susam üretiminin düştüğü ülkemizde Gerek ekiminden gerek mekanizasyondan gerekse biçiminde teknolojiden nasıl yararlanabilirizi düşünerek bir proje geliştirildi. Şuanda gerçekleştirdiğimiz ‘Tarla Gününü’ çiftçi şartlarında yaptık. Ekimini ve biçimini tamamen çiftçilerimiz yaptı. Biz sadece ufak yönlendirmelerde bulunduk. Bizim laboratuarımız burası. Konya’da dekar üzerindeki verimimiz düşük. Verimimizi artırmalı ve yüksek verimli susam çeşitlerini belirlemeliyiz. Özellikle dünyanın en fazla susam yetiştiricisi olan Sudan’dan, susam çeşitlerini getirdik. Getirdiğimiz çeşitler ile yerli çeşitlerin mukayesesini yapacağız” dedi.
MERAM’IN ALTIN TANESİ
Özellikle makineli ekim yapıldığını belirten Baydar, “Her bir parselin yanında aynı çeşidin bir makine ile bir de serpme ekimi yapıldı. Yağ oranları başta olmak üzere yapılan ekimde verim nasıl arttı gibi konuları inceledik. Burada tarlayı ikiye böldük. Bir bölüm 21 Haziran yani gündönümünde makineli ekim ile ekildi. Diğer bölüm ise çiftçimiz tarafından 13 Haziranda serpme yöntemiyle elle ekildi. Burada uygun çeşit ve ekim önemli. Bunun en zor kısmı ise hasat kısmıdır. Hasadını da kısmi hasat yapılacak. 3 sıra şeklinde gidebilir tarzda bir hasat var. Hasattan sonra bir de bunun harmanı kısmını önümüzdeki sene gerçekleştireceğiz. Seneye ise hassas ekim makineleri ile ekimimizi yapacağız. Bu bölgede 3 bin dekar alanda çiftçilerimiz geleneksel olarak susamı ekmekteydi. Gelecek sene ‘Meram’ın Altın Tanesi’ projesi ile susamda mekanizasyonun yaygınlaştırılmasını sağlamayı amaçlıyoruz. Burada hassas ekim ile 500 dekarlık arazi üzerinde makineli hasat yapacağız” dedi.
“MERAM, EN RENKLİ ÜRÜN DESENİNE SAHİP”
Konya’da susam yetiştiriciliğinin varlığından kimsenin haberdar olmadığına vurgu yapan Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Prof. Dr. Süleyman Soylu, “Boyalı Mahallesi’nde 10 dekarlık alanda çok güzel bir yetiştiricilik örneğini görüyoruz. Son yıllarda özellikle kıraç tarım alanlarında çiftçilerimiz bir çıkış arayışında. Çünkü mevcut buğday ve arpa ekimi ile bir yere gelinmiyor. Kulu’da ve Cihanbeyli’de mercimek ve kimyon gibi bir çıkış arayışı var. Meram ilçemiz belki de Konya’nın en renkli ürün desenine sahip bir ilçemiz. Sebzesinden meyvesine kadar çok farklı renkliliğe sahip. Hem ovası var hem dağı var. Susam, dekarlık alandan alınan 30-40 kilo gibi verimler çok düşük görünebilir ama birim alan değerine baktığımız zaman 10-15 TL gibi bir fiyatlardan, çiftçilerimizin dekarlık alanda 300-400 TL gibi bir para kazanabileceği değerli bir ürün. Bunun en zahmetli yönü ise mekanizasyona uygunluğu ve işçiliğidir” dedi.
10 DEKAR ALANDA DENEME DEMONSTRASYONU KURULDU
Susam tohumlarında yüksek oranda yağ ve protein bulunduran önemli bir yağ bitkisi olduğuna dikkat çeken Meram İlçe Tarım Müdürü Niyazi Emrah Çelebi, “Susam, 1990’lı yıllarda yağ tohumlar ekim alanının önemli bir bölümünü oluştururken son yıllarda üretimden hızlı bir şekilde vazgeçilmiştir. Türkiye’de susam ekim alanları 1990-2014 yılları arasında düzenli ve hızlı bir şekilde azalarak 848 bin 190 dekardan 2017 yılı itibari ile 280 bin dekara düşmüştür. Ülkemiz susam ticaretinde 100 bin ton ile net ithalatçı durumundadır. Bu dışa bağlılığın temel sebebi geleneksel yöntem olan serpme ekim yöntemi ve hasadın iş gücüne dayalı olarak yapılmasıdır. Bu durum susamın geniş alanlarda üretimini engelleyen önemli bir unsur haline gelmiştir. Bu nedenlerden dolayı Meram İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Meram Ziraat Odası tarafından kıraç alanlarda münavebe bitkisi olarak Susamda Mekanizasyonun artırılarak tarımın kolay hale gelmesi için 10 dekar alanda deneme demonstrasyonu kurulmuştur” şeklinde konuştu. •YİĞİT BERKAY ÇOPUR
