Kosova'nın tartışmalı Sırp lideri: Oliver İvanovic

PRİŞTİNE (AA) - ZÜLFİYA YAKUPİ - Kosova'nın Kuzey Mitrovitsa şehrindeki ofisi önünde geçen gün silahlı saldırıya uğrayarak hayatını kaybeden "Özgürlük, Demokrasi ve Adalet" Halk İnisiyatifi Genel Başkanı Oliver İvanovic (64), Sırplar tarafından "saygın" bir isim ancak bazı çevrelerde ise tartışmalı bir lider kimliğiyle öne çıkıyor.

Ölümüyle ülke kamuoyunda şok etkisi yaratan İvanovic, Sırplar tarafından ılımlı siyasi kimliğiyle takdir toplarken Kosovalı sivil Arnavutlara karşı savaş suçu işlediğine inanan bir kesim tarafından ise şüpheyle karşılanıyor.

Kosova'nın batısındaki Deçan kentinin Rznic köyünde 1953'de doğan İvanovic, çocukken Arnavutça öğrendi. Zagreb'deki Askeri Akademiye başlayan İvanovic, 3 yıl sonra görme bozukluğu nedeniyle akademiden ayrılmak zorunda kaldı. Mitrovitsa'da Makine Mühendisliğinden mezun olan İvanovic, ayrıca Priştine'de Ekonomi Fakültesini bitirdi.

İvanovic, üniversite eğitiminin ardından o dönem Kosova'nın en önemli kamu şirketlerinden olan "Ferronikel"in genel müdür yardımcılığı görevine getirildi.

NATO'nun bombardımanı sırasında Mitrovitsa'daki "Köprü Muhafızları"nın başı olan İvanovic, orada bulunan Arnavut halkının öldürülmesi ve şehirden sürülmesinden sorumlu tutuluyor.

- Savaş suçundan yargılanıyordu

Sırp lider, 1999'da savaşta Kosovalı sivil Arnavutlara karşı savaş suçu işlediği gerekçesiyle 2014'te yargı önüne çıkarıldı.

Ardından 2016'da 9 yıl hapse mahkum edilen İvanovic hakkındaki hapis cezası, 2017'de Kosova Temyiz Mahkemesi tarafından iptal edildi ve Sırp liderin tutuksuz yargılanmasına karar verildi. Ancak İvanovic'in ölümü nedeniyle yargılanması da yarım kaldı.

Savaş yıllarında sivil Arnavutların öldürülmesi emrini verdiği belirtilen İvanovic hakkındaki iddianamenin ülkenin kuzeyinde yapılan ilk yerel seçimler öncesinde açılması da ayrı bir soru işaretine neden oldu.

Genel Başkanı olduğu Özgürlük, Demokrasi ve Adalet Halk İnisiyatifi'nden Kuzey Mitrovitsa belediye başkanlığına aday olan İvanovic hakkındaki soruşturmanın, Belgrad destekli "Sırp Listesi" adayı Goran Rakic'in yolunu açmak için başlatıldığı ifade ediliyor.

İvanovic'in yargılanması, aktif siyasi katılımına da gölge düşürdü. Bir dönem Kosova Sırp Ulusal Konseyi Yürütme Kurulu Başkanlığı görevini de üstlenen İvanovic, Kosova'nın kuzeyindeki radikal Sırplara karşı çıktığı için 2001'de bu görevinden istifa etti. Yine de İvanovic, Mitrovitsa'nın kuzey kısmının korunması nedeniyle Sırplar tarafından övgüye değer biri olarak görülmeye devam etti.

- Kosova'da, özgün Sırp siyaseti anlayışına sahip sayılı isimlerden

Sırp lider Kosova'daki ilk genel seçimde milletvekilliği koltuğuna oturmayı başarırken 2008 ile 2012 arasında, Belgrad yönetiminin Kosova Bakanlığı Devlet Sekreteri görevinde bulundu.

Kosova'da Ekim 2017'de yapılan son yerel seçimlerde İvanovic yeniden Kuzey Mitrovitsa belediye başkanlığına adaylığını koysa da Belgrad yönetiminin desteklediği "Sırp Listesi" ile ittifak yapması için büyük baskıya maruz kaldı. Baskı nedeniyle İvanovic'in listesinde bulunan dört aday çekilmek zorunda kaldı. Seçim kampanyası süresince çeşitli grupların hedefi haline gelen İvanovic'in aracı ateşe verildi. Yine de pes etmeyen İvanovic karşı aday Rakic'e yenilmekten kurtulamadı. İvanovic'in partisi, Kuzey Mitrovitsa Belediye Meclisi Konseyinde ancak üç sandalye kazanabildi.

Çalışma arkadaşlarının "uzlaşı adamı" olarak nitelendirdiği İvanovic'in, Kosova'da özgün Sırp siyaseti yürüttüğü ve ondan sonra bunu yapacak kimsenin bulunmadığı belirtiliyor.

İvanovic, Kosovalı Sırpların önde gelen siyasi temsilcisi olarak daima Arnavutlarla diyaloğa ve uzlaşmaya hazır kimliğiyle öne çıkarken Belgrad'tan gelse bile yanlış bir şeyi yüksek sesle dillendirmeye cesaret eden biri olarak biliniyor.