Kripto paralar dibe vuruyor

Herhangi bir merkez bankası ve resmi kuruluş ilişiği olmayan elektronik bir para birimi olan Bitcoin, Derin Ağ'da en çok kullanılan para birimi oldu. Bitcoin’i diğer para birimlerinden ayıran özellik ise, para otoritelerinin ve hükümetlerinin Bitcoin üzerinde bir hâkimiyetlerinin olmayışıdır. Çünkü Bitcoin, hükümetlerin kontrolünde değil, Bitcoin ağının kontrolünde üretilmektedir. Bitcoin, 2009 yılında, Satoshi Nakamoto rumuzlu bir şahıs tarafından “protokol” olarak yayınlandı. Bu protokole göre; Bitcoinler kişiler arasındaki veri paylaşım ağını (Peer-to-Peer) temel alan, merkezî bir otorite tarafından kontrol edilemeyen, işlem ücreti oldukça düşük, bağımsız bir para birimidir. Şubat 2015'ten itibaren, 100 binden fazla tüccar ve satıcı, Bitcoin’i ödeme olarak kabul etti. Cambridge Üniversitesi tarafından 2017'de yapılan araştırmaya göre ise; 2,95 ila 5,8 milyon eşsiz kullanıcı kripto para cüzdanı kullanıyor. Bitcoin kullanıcılarına işlemlerinde anonimlik sağlarken ağındaki işlemler herkes tarafından incelenebilir. Ayrıca Bitcoin hesap kurulumu oldukça basitken yapılan para transferleri çok hızlı gerçekleşir ve işlem iptali yoktur.

BLOK ZİNCİRİ KULLANILIYOR

Madencilik, Bitcoin’in geçmiş işlemlerin muhasebesine işlem kayıtları ekleme süreci olarak yapılırken geçmişteki işlemlerin defterine blok zinciri denir. Blok zinciri, geriye kalan ağa yapılan işlemleri teyit etmek için kullanılır. Bitcoin düğümleri, meşru Bitcoin işlemlerini, başka yerlerde zaten harcanmış paraları yeniden harcama girişimleri ile ayırmak için blok zincirini kullanır. Madencilik, kasıtlı olarak yoğun kaynaklı ve zor olması için tasarlanmıştır, böylece madenciler tarafından her gün bulunan blokların sayısı sabit kalır. Bireysel blokların, geçerli sayılabilecek bir çalışma belgesi içermesi gerekir.

YARDIM ÖDENEĞİ ÖDENİYOR

Bitcoin madenciliği yapmanın başlıca amacı, Bitcoin düğümlerinin güvenli, zorlamaya karşı direnişli bir konsensusa erişmesini sağlamaktır. Madencilik aynı zamanda Bitcoinleri sisteme dâhil etmek için kullanılan mekanizmalardır: madencilere, işlem ücreti ve yeni yaratılan madeni paraların "yardım ödeneği" ödenmektedir. Her ikisi de yeni madeni paraları dağıtılmış bir şekilde yaygınlaştırmanın yanı sıra, insanları sistem için güvenlik sağlamaya teşvik etmek amacına hizmet ediyor.

EN DEĞERLİ KRİPTO PARA

Bitcoin piyasası 2013 yılına kadar neredeyse sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde etkin olabiliyordu. Bitcoin’in market değerinin 1 milyar dolara yaklaşması sonrasında bazı yorumcular tarafından “balon” olarak lanse edildi. Nisan 2013 başında, Bitcoin başına düşen fiyat 266 dolardan 50 dolara düştü ve sonrasında 100 dolara yükseldi. İki hafta içinde Haziran 2013'ün sonundan başlayarak fiyat sürekli azalarak 70 dolara düştü. Daha sonrasında iyileşmeye başlayan Bitcoin/USD 1 Ekim'de 140’a yükseldi. 2 Ekim'de İpek Yolu FBI tarafından ele geçirildi. Bu olay sonrası Bitcoin değeri hızla 110 dolara geriledi. Daha sonrasında kendini toparlamayı başaran Bitcoin, 28 Kasım 2013 tarihinde 100 Amerikan dolarını geçmeyi başardı. 2017 yılında rekor seviyede artış gösteren Bitcoin, 2017’nin ikinci çeyreğinde değerini ikiye katladı ve bin 200 dolardan 2 bin 500 dolara kadar yükseldi. Bitcoin halen en değerli kripto para olma özelliğini sürdürüyor.  Bitcoin, 10 Aralık itibarıyla TL bazında 18 bin 878 TL, Amerikan doları bazında ise 3 bin 569 dolar seviyelerinden işlem görüyor.

YİĞİT BERKAY ÇOPUR / YENİ HABER GAZETESİ