Merkez'den önemli açıklama

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde, "Önümüzdeki dönemde, enflasyon eğilimlerinin geldiği makul seviyelerin devam etmesiyle birlikte çekirdek enflasyondaki düşüşün devam edeceği öngörülmektedir" denildi.
Kurulun, 24 Şubat 2015 tarihli toplantısına ilişkin yayımladığı toplantı özetinde, ocak ayında tüketici fiyatlarının yüzde 1,10 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,93 puan azalarak yüzde 7,24’e gerilediği anımsatıldı.
Bu düşüşte enerji ve gıda fiyatları temel belirleyici olurken, hizmetler dışındaki tüm alt gruplarda enflasyonun yavaşladığı ifade edilen özette, şunlar kaydedildi:
"Uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüşlerin etkisiyle enerji fiyatlarındaki azalış sürmüştür. Ana eğilim itibarıyla çekirdek göstergelerdeki iyileşme temel mal kaynaklı olarak devam etmiştir. Gıda grubu yıllık enflasyonu 1,76 puan azalarak yüzde 10,97’ye düşmüştür. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle işlenmemiş gıda grubu fiyatları önceki dört aylık düşüşün ardından ocak ayında yeniden yükselse de grup yıllık enflasyonu yüzde 9,39’a gerilemiştir. İşlenmiş gıda grubunda ise fiyatlar aylık olarak yüksek oranlı artış kaydetmiş ancak, yıllık enflasyon yüksek bazın da etkisiyle yüzde 12,56’ya gerilemiştir. Şubat ayına ilişkin göstergeler gıda yıllık enflasyonunun, olumsuz hava koşullarının da etkisiyle işlenmemiş gıda grubu kaynaklı olarak artacağı yönünde sinyal vermektedir."
Enerji fiyatlarının ocak ayında yüzde 0,78 gerileyerek düşüş eğilimini sürdürdüğü belirtilen özette, yıllık enerji enflasyonunun 1,50 puan azalarak yüzde (eksi) -3,04 ile endeks tarihinin en düşük seviyesine gerilediği vurgulandı.
Bu dönemde petrol fiyatlarındaki düşüşler akaryakıt ve tüpgaz fiyatları kanalıyla etkisini gösterirken, belediyelerce belirlenen su tarifelerindeki yüksek oranlı artışlara işaret edilen özette, petrol fiyatlarındaki artış ve TL'deki değer kaybıyla birlikte şubat ayında akaryakıt fiyatlarında altı ay sonra gözlenen yükselişlerin, enerji grubunun yıllık tüketici enflasyonuna yaptığı düşüş yönlü katkının azalacağı ifade edildi.
"Çekirdek enflasyondaki düşüş devam edecek"
Temel mal grubu yıllık enflasyonunun yaklaşık 0,3 puanlık azalışla yüzde 8,57’ye gerilediği belirtilen özette, şöyle denildi:
"Bu gelişmede başta dayanıklı tüketim malları olmak üzere giyim grubu dışında kalan mallar belirleyici olmuştur. Grup yıllık enflasyonu büyük ölçüde baz etkisiyle düşüş kaydetse de dayanıklı mallar genelinde yüksek oranlı fiyat artışları gözlenmiştir. Giyim ve dayanıklı mallar dışında kalan gruplarda da yıllık enflasyon gerilerken aylık enflasyonun yükseldiği görülmüştür. Yakın dönem döviz kuru gelişmeleri temel mal enflasyonunda öngörülen düşüş sürecini sınırlayabilecek olmakla birlikte grup enflasyonunda yılın ilk çeyreğinde belirgin bir iyileşme olması beklenmektedir.
Hizmet fiyatları yılın ilk ayında yüzde 1,06 artmış ve grup yıllık enflasyonu 0,14 puan artışla yüzde 8,73’e yükselmiştir. Bu yükselişte haberleşme ve diğer hizmet grupları etkili olmuştur. Ayrıca bu dönemde bakım-onarım ve sağlık gruplarında da enflasyon yükselmiştir. Buna ek olarak gıda fiyatlarındaki olumsuz gelişmeler doğrultusunda lokanta-otel yıllık enflasyonu yüksek seviyesini korumuştur. Bu doğrultuda, mevsimsellikten arındırılmış veriler hizmet enflasyonu ana eğiliminin yükseldiğine işaret etmiştir. Özetle ocak ayı, çekirdek enflasyon göstergelerinin ana eğilimindeki iyileşmenin devam ettiği ve uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüşlerin sürmesiyle birlikte enerji enflasyonunun olumlu seyrettiği bir dönem olmuştur. Önümüzdeki dönemde, enflasyon eğilimlerinin geldiği makul seviyelerin devam etmesiyle birlikte çekirdek enflasyondaki düşüşün devam edeceği öngörülmektedir."
Geçen yılın son çeyreğine ilişkin verilerin iktisadi faaliyette sınırlı bir toparlanma olduğuna işaret edilen özette, sanayi üretiminin aralık ayında yüzde 1,2 artış kaydetmesine karşın, diğer ulaşım araçlarındaki oynak seyir ve Kurban Bayramı'nın da etkisiyle üçüncü çeyreğe göre yüzde 0,5 gerilediği aktarıldı.
Bu dönemde dış talepteki zayıf seyrin yavaşlatıcı etkileri daha net görülürken, iç talepteki ivmelenmenin henüz yeterli düzeyde olmamasının da iktisadi faaliyetin güçlü bir toparlanma sergilemesini engellediği kaydedilen özette, şu değerlendirmelere yer verildi:
"Harcama tarafına ilişkin verilere göre, 2014 yılı son çeyreğinde tüketim malları üretimi üçüncü çeyrek ortalamasına kıyasla artarken, tüketim malları ithalatındaki gerileme sınırlı düzeylerde kalmıştır. İç piyasaya yapılan otomobil ve beyaz eşya satışlarında güçlü artışlar gerçekleşmiştir. Kredilerse ılımlı artış eğilimini korumuştur. Bu dönemde tüketici güvenindeki zayıf seyirse tüketim harcamalarını sınırlayan bir unsur olmuştur. Diğer taraftan, yatırımlara ilişkin göstergelerden makine - teçhizat üretimi bir miktar gerilerken ithalatı belirgin bir artış kaydetmiştir. İnşaat yatırımlarına ilişkin verilerden mineral maddeler üretimi ile inşaat istihdamında toparlanma gözlenmektedir. Yatırım eğiliminde 2014 yılı ilk yarısına kıyasla gözlenen iyileşme de yatırımlarla ilgili olumlu sinyaller vermektedir. Bu bilgiler ışığında, yurt içi özel kesim talebinin son çeyrekte ılımlı bir artış sergilediği düşünülmektedir."
Dış talep göstergelerinin 2014 yılının son çeyreğinde net ihracatın büyümeye katkı yapmadığına işaret ettiği değerlendirmesine yer verilen özette, "Bu dönemde ana ticaret ortaklarının büyüme hızlarındaki yavaşlama ve jeopolitik gelişmeler ihracattaki artışı sınırlarken, yurt içi talepteki ılımlı toparlanmayla birlikte ithalat talebinde artış gözlenmiştir. Bu sebeple, altın hariç mal bazında dengelenme sürecinde yılın son çeyreğinde herhangi bir iyileşme gerçekleşmediği değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşme sürecini desteklemektedir" denildi.
Bu yılın ilk çeyreğine ilişkin mevcut verilerin 2014 yılı son çeyreğindeki görünümün devam edeceği yönünde sinyaller verdiği ifade edilen özette, şunlar kaydedildi:
"Ocak ayı PMI ve şubat ayı İktisadi Yönelim Anketi (İYA) verileri üretimde bir ivmelenmeye işaret etmemektedir. Finans piyasalarında gözlenen oynaklık artışı ve tüketici güvenindeki zayıf seyir iç talebi kısıtlayıcı etki yapmaktadır. Ayrıca, Ocak ayı dış ticaret verileri ihracatta dış talep kaynaklı zayıf görünümün devam ettiğini göstermektedir. 2014 yılı Kasım döneminde mevsimsel etkilerden arındırılmış verilere göre işsizlik oranları tarım dışı istihdamdaki zayıf seyrin etkisiyle artış göstermiştir. İnşaat istihdamında Ağustos döneminde başlayan toparlanma eğilimi sürerken, sanayi istihdamı gerileyerek önceki aylardaki artışını geri almıştır. Hizmetler sektörü tarım dışı istihdama katkı vermeye devam etmiştir. Firmaların istihdam gerçekleşmelerini ve beklentilerini yansıtan PMI ve İYA anket göstergeleri 2015 yılı Ocak ayı itibarıyla yüksek seviyelerini korumakta ve sanayi istihdamında ek bir kötüleşme sinyali vermemektedir. Diğer taraftan sanayi üretiminde artışların sınırlı olması sanayi istihdamı açısından risklerin aşağı yönlü olduğuna işaret etmektedir. İşgücü piyasası geneline ilişkin göstergeler 2015 yılı ocak ayı itibarıyla istihdam artışlarının zayıf, işsizlik oranının ise durağan olduğuna işaret etmektedir."