Pancar üreticisinin "yükünü" teknoloji sırtlıyor

Türk çiftçisi, en önemli geçim kaynağı arasında yer alan, pahada da yükte de ağır olan şeker pancarının hasadını, gelişen tarım aletleriyle bir günde tamamlıyor.
Pancar üreticisinin "yükünü" teknoloji sırtlıyor

Türk çiftçisi, tarım alet ve ekipmanlarının gelişmesiyle şeker pancarı üretiminde 1 ayda yapılan hasadı bir günde tamamlamanın keyfini çıkarıyor.

Anadolu'nun tarımsal üretimin en önemli ürünlerinin başında gelen şeker pancarında hasat devam ediyor. Türkiye'nin hububat ambarı Konya, şeker pancarı üretiminde de birinci sırada yer alıyor.

Türkiye'nin şeker ihtiyacının önemli bir bölümünün karşılandığı Konya Ovası'nda, 740 bin hektar arazide 5 milyon tonun üzerinde üretim yapılıyor. 

Dekarında üretim ortalamasının 8 ton civarında gerçekleştiği şeker pancarı, çiftçinin en önemli geçim kaynağı olmasının yanında, yetiştirmesinde ve hasadında üreticiye ağır yük bindiriyordu. 

Son on yıl içerisinde alım gücünün artması, devlet destekli makineleşme, teknolojik gelişmeler ve tarımsal mekanizasyonun ilerlemesiyle çiftçi, bir ay süren iş yükünü neredeyse bir güne indirdi.

Günde 5 ila 20 dekar alanda söküm işlemi gerçekleştiren makinelerle çiftçiler, hem zamandan hem de ağır iş yükünden kurtulmuş olmanın mutluluğunu yaşıyor.

Konya Ovası'nın önemli tarımsal üretim merkezleri arasında gösterilen Sarayönü ilçesi Gözlü Mahallesi'nde geçimini pancar ve hububat üretiminden sağlayan Yavuz Gözlü, hasadın bir gününü AA muhabiriyle gerçekleştirdi.

Traktör arkasına takılan pancar sökme makinesiyle 40 dekarlık alanda yetiştirdiği pancarın hasadına besmele çekerek başlayan Gözlü, makinesinin günlük bakımını yaptıktan sonra tarlasına giriyor. 

Toprağın 20 santimetre içinden giden söküm bıçağı, kökünden çıkardığı pancarı makine içindeki dolaba, oradan da bant sistemiyle depoya aktarıyor. 

- "Elimizi bile değmiyoruz"

Sıralı ekilen pancarı gidiş-dönüş yaparak deposuna dolduran Yavuz Gözlü, yaklaşık 2 ton pancarı römorka döktükten sonra kaldığı yerden tarladaki izine düşüyor.

Gözlü, geçmiş yıllarda sökümün, "gelberi" ve "atmaca" adı verilen ekipmanla yapıldığını söyledi.

Pancarı bir kişinin söktüğünü, 4-5 işçinin de yaprakları ve çamurunu temizleyerek sökülenleri topladığını aktaran Gözlü, belirli bölgede toplanan pancarın daha sonra "atkı" ve "dirgen" adı verilen aletlerle römorklara yüklendiğini dile getirdi.

- "Böyle makineleşmenin hayalini kuruyorduk"

Gözlü, çiftçilerin makine ekipmanlarına büyük önem verdiğine işaret ederek, "Önceden böyle makine ve ekipman yoktu. On işçi ile 15 günde yapılacak işi bugün 2 günde bitiriyoruz. Elimizi bile değmiyoruz. Makineler, pancarı tarladan söküyor, deposuna aktarıyor oradan da kamyonlara yüklüyoruz. Tarladan çıkan pancarı sonrasında ise fabrikaya götürüyoruz." diye konuştu.

"Geçmişte sökümü de toplaması da el ile insan gücüyle yapılıyordu" diyen Gözlü, şöyle devam etti:

"Önceden olsa, bu tarlaya 15 gün gelecektik. Bu tarlada şu anda iki kişi çalışıyoruz. Birimiz traktöre biniyor diğeri de pancarı römorklara istifliyor, 15 kişinin yapacağı işi 2 kişi gerçekleştiriyor. Her şey teknolojiye döndü. Zahmet dönemi bitti. Şimdi de artık masraflar çoğaldı, belki bedeni işçiliğin yükü hafifledi ama maddi külfeti arttı. 10 kamyonluk pancarı esnek çalışmayla iki günde söker tarladan çıkarırız. Böyle makineleşmenin hayalini kuruyorduk ama aklımız almıyordu. Traktörün arkasında devasa bir makine hem söküyor hem depoluyor. Önceden kış mevsimine kalıyordu, kolay değildi. Ekim ayında başlayan hasat kasımda bitiyordu, sıkıntılıydı. Yağmur, soğuk, çamur ve çeşitli sıkıntılarla mücadele ediyorduk. Şimdi kolaylık ve rahatlık var."

- "Artık şeker pancarının yükü üreticisinin üzerinden kalktı"

Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Celil Çalış ise dünyada kaliteli pancar üretimin yapıldığı yerlerin başındaKonya'nın geldiğini vurguladı.

Gece-gündüz sıcaklık farkının pancarın polarına olumlu katkı sağlamasının bölgedeki ürüne kalite kattığını vurgulayan Çalış, Konya'nın pancar üretiminde de lider olduğunu kaydetti.

Çalış, pancarın geçmiş yıllara nazaran makineleşmenin büyük kolaylıklar sağladığını belirterek, şöyle konuştu:

"Hasat, eskiden 3 ay kadar sürerdi. Çevreden de işçi getirilmek zorundaydı. Mekanizasyon ve otomasyonda ilerleme pancar hasadını da kolaylaştırdı. Geçmişte yüzde 90 iş gücü ile yapılan hasat, bugün yüzde 10 insan gücüyle yapılıyor. Pancarda, çaba ve sulama dışında el işçiliği ile yapılan başka bir marifet kalmadı. Önceden bir işçi akşama kadar 1-2 dekar pancar sökerken bugün traktörle çekilen makinelerde 20 dekar, kendinden yürüyen makinelerde ise 40 dekar alanda pancar sökülüyor. Bunların daha büyükleri, 6 sıralı söken makineler 100 ila 120 dekarda pancar sökebiliyor. Pancar üretiminde makineleşme oranı yüzde 95 civarında diyebiliriz. Artık şeker pancarının yükü üreticisinin üzerinden kalktı."