Sağlıklı uykunun formülü

İnsanın bedensel ve ruhsal sisteminin fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için sağlıklı bir uykuya ihtiyacı olduğunu belirten Özel Medicana Hastanesi Nöroloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Büyükgöl, “İyi uyunmamış uyku öfke, gerginlik, kaygı, üretkenlikte düşme, dikkat toplamada güçlük, anlamına gelmektedir” dedi.

Uykunun insanın en temel ihtiyaçlarından biri olduğuna dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Büyükgöl, “Dolayısıyla insanın bedensel ve ruhsal sisteminin fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için sağlıklı bir uykuya ihtiyacı vardır. Uyku kişinin bilişsel fonksiyonlarını yerine getirebilmesine olanak sağlar. Dahası iyi uyunmamış uyku öfke, gerginlik, kaygı, üretkenlikte düşme, dikkat toplamada güçlük, cinsel isteksizlik anlamına gelmektedir. Aynı zamanda sosyal çevreyle geçirilen zamanın niteliği düşmekte kişiler arası ilişkiler zarar görebilmektedir. İyi bir uykuya olan ihtiyacın en büyük nedenı bilişsel fonksiyonların onarılmasıdır. İşte uyku sırasında dikkat bellek, öğrenme, problem çözme, dili kullanma gibi bilişsel fonksiyonlar onarılmış olurlar” ifadelerini kullandı.

“UYKU BOZUKLUKLARINA SEBEP OLABİLİR”

Hayatın üçte birini uyuyarak geçirdiğimizi vurgulayan Büyükgöl, “Yaşadığımız uyku süreci kendi içinde bölümlere ayrılır. Rüya dönemi ve rüya dışı dönemi olarak iki bölümde incelenebilir. Rüya dışı dönemler de derin uyku ve yüzeysel uyku olarak kendi içlerinde ayrılırlar. Bu evreler gece boyunca belirli bir düzen ile tekrarlar. Bu düzendeki bozulma uyku bozukluklarına sebep olmaktadır. Bu sürecin kaliteli, düzenli ve yeterli olması, günlük yaşamımızı en iyi şekilde geçirmemizi sağlar” diye konuştu.

“İDEAL UYKU MİKTARINI İNSAN KENDİ BELİRLER”

İnsanların aydınlık ve karanlıktan oluşan 24 saatlik periyotlara adapte olduğunun altını çizen Büyükgöl, “Bu saat, her gece ortalama 8 saatlik bir uyku periyodunu başlatır. İnsanların uyku ihtiyacı genetik olarak belirlenmiştir. İnsanların yüzde 90’ı hepimizin ideal olarak bildiği 7,5-8 saat kadar uyumaktadır. Yüzde 5’lik bir grup 6 saatin altında uyurken, geri kalan %5 uyumak için 12 saat ve üzerinde bir süreye ihtiyaç duymaktadır. İdeal uyku miktarımızı, basitçe sabah kendimizi dinlenmiş hissetmemizden ve gün içi performansımızdan anlayabiliriz” şeklinde konuştu.

“YAŞAM KALİTESİNDE ETKİLİ”

Sağlıklı bir uyku süresinin hafızayı güçlendirdiğine dikkat çeken Büyükgöl, “Yeni bir şeyler öğrenmek için en doğru zaman iyi bir uykunun hemen sonrasıdır. Sağlıklı bir uyku süresi yaşam süresini uzatır. Uyku yaşam süresinin yanı sıra yaşam kalitesi üzerinde de etkilidir. Kaliteli ve sağlıklı yaşamın ön koşulu yeterli uyumadır. Sağlı bir uyku süresi ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirir ve yaratıcılığı arttırır. Uyku zihinsel ve fiziksel yorgunluğu giderir, motivasyonu ve hafızayı güçlendirir. Tüm bunlar yaratım sürecini olumlu etkiler. Ayrıca sağlıklı uyku süresi dikkati arttır ve obezite riskini azaltır. Eğer diyetteyseniz uyku planınızı da bu diyetin bir parçası haline getirmeli ve erken saatlerde yatmaya özen göstermelisiniz. Bir araştırmaya göre yeterli uyuyanlar daha fazla yağdan kilo verirken uyku sorunları olanlardaki kilo kaybı daha fazla kaslardan olmaktadır” dedi

“FAZLA UYKU, TEMBELLİĞE İŞARET EDER”

Kişilerin ihtiyacından fazla uyumalarının birtakım problemlere sebep olabileceğini belirten Büyükgöl, “Bu problemlere örnek olarak stres veya hastalık ya da uykuya olan ihtiyacın giderek artması gibi durumlar meydana gelebilir. Uykuya olan ihtiyacın artması da tembelliğe işaret eder. Diğer bir risk ise obezitedir. Fazla uyuyan yani günlük olarak 9-10 saat uyuyan kişilerin yüzde 21 oranında obezite riskinin arttığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca fazla uyumak baş ağrılarına sebep olabilir. Yapılan araştırmalara göre fazla uyumak beyinde bulunan nörotransmitter maddeleri etkiler. Fazla uyuduğunuzda ve sabah uyandığınızda baş ağrısı hissedebilirsiniz” ifadelerini kullandı.

DÜZENLİ UYKU ŞART

Sağlıklı uyku ve uyku düzeni için tavsiyelerde bulunan Büyükgöl, “Günün belirli saatlerinde tercih edilen uyku metabolizmayı düzenlemede en önemli olaylardan bir tanesidir. İdeal uyku süresi her insana göre ve vücut yapısına göre değişiklik gösterir. Sabah ve gece uykuları bünye için fazlasıyla önem arz etmektedir. Sağlıklı bir uyku için, her gün aynı saatlerde uyunmalı ve aynı saatlerde uyanmalıdır. Düzenli egzersiz yapılmalı ve akşam yemeği yatmadan en az 2-3 saat önce yenmelidir. Çay, kahve, kola gibi kafein içeren içecekleri, yatmadan 3 saat önceki zamanda içilmemelidir. Yatmadan 15 dakika önce içeceğiniz ılık süt ya da yapacağınız ılık dış uyumanızı kolaylaştırır. Yatak odanızda televizyon, bilgisayar, cep telefonu gibi cihazlar bulundurmayın varsa kapatılmalı. Yatak odanızın gürültüsüz, karanlık ve düzenli olması sağlanmalıdır. Çok sert veya yumuşak olmayan ortopedik bir yatak ve yastık tercih edilmelidir. Ayrıca uyku kalitesini bozan burun tıkanıklığı, sinüzit, uyku apne sendromu, alerji, aşırı kilo, tiroid, kalp ve romatizmal hastalıklar gibi nedenler, vücudunuzun dinlenmesini önleyerek başka sağlık sorunları yaşamanıza neden olabilir. Bu nedenle kaliteli bir uyku istiyorsanız mutlaka genel sağlık kontrollerinizi yaptırın” diye konuştu.

YİĞİT BERKAY ÇOPUR / YENİ HABER