Suriyeli sığınmacı kadınlar için "destek" çağrısı

ANKARA (AA) - BURCU ÇALIK- Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) Dış İlişkiler ve Proje Direktörü Sezen Güngör, Türkiye'ye sığınan Suriyeli kadınların birçok yasal haktan habersiz olduğuna dikkati çekerek, ilgili kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarına sığınmacı kadınlar özelinde çalışmalar yürütülmesi çağrısında bulundu.

Güngör, Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye'nin finansmanıyla AB Bakanlığınca hayata geçirilen ve önceki gün kapanış toplantısı yapılan "Sivil Toplum Diyaloğu 4" programı kapsamındaki "Kadınlar Göç Yolunda" projesi hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

Bir yıl süreyle mülteci kadınlara yönelik yapılan projenin ana ortaklarının İtalya'daki "Eurocultura" ile Türkiye'den Uluslararası Mülteci Hakları Derneği olduğunu belirten Güngör, Finlandiya, İngiltere, Almanya, Yunanistan'da mülteci alanında çalışan sivil toplum kuruluşlarıyla bu ülkelerde kadın mültecilere sağlanan yasal hakların incelendiğini bildirdi.

Güngör, "Kadınlar Göç Yolunda projemiz kapsamında yürüttüğümüz çalışmalar sonucunda hem Avrupa'da hem de Türkiye'de mülteci kadınlara yönelik özel uygulamaların çok olmadığını, olanların da fazla uygulanmadığını gördük. Bunun sonucunda 12 sivil toplum kuruluşu ve 6 ülkeden oluşan bir ağla birlikte 'toplumsal cinsiyete duyarlı mülteci kadın uygulamaları' önerisini hazırlayarak, ilgili kurumlara gönderdik." dedi.

Güngör, kabul merkezlerine kadın tercüman getirilmesi, kadının sığınma başvurusunun aileden ayrı özel görüşülerek alınması, kamplarda özellikle yalnız kadınların idari binalara ve ışıklara yakın yerlerde ikame ettirilmesi gibi önlemlere bu tavsiyede yer verdiklerini aktardı.

- "Türkçe eğitimlerini yaygınlaştırmak gerekiyor"

Projeyle hem mülteci kadınlar hem de onlara hizmet veren kamu görevlilerine eğitim seminerleri verdiklerini de belirten Güngör, ilerleyen süreçte, mülteci kadınlara biraz daha eğlenceli ve anlaşılır bir dille yasal hakların anlatılacağı eğitim projesinin başlatılmasının planlandığını bildirdi.

Güngör, şunları kaydetti:

"Mülteci kadınlara yönelik Türkçe eğitimlerini yaygınlaştırmak gerekiyor. Kadınların rahatça ulaşabileceği yerlerde kurslar açarak Türkçeyi öğrenmelerinin sağlanması lazım. Çünkü Türkçeyi öğrendiklerinde sağlıktan eğitime ve hukuki haklara kadar verilen hizmetlerle ilgili her şeyi daha iyi anlayabilecekler.

Dil aynı zamanda kadınların istihdam hayatına katılması ve bulundukları ülkeyi benimsemelerini de sağlayacak çok önemli bir faktör. Ayrıca bir diğer ihtiyaç olarak toplumsal kaynaşmanın sağlanması için genellikle evde çocuklarıyla olan Suriyeli kadınlarla Türk kadınlarının bir araya getirileceği çalışmalara ihtiyaç var "

- "Kadınlara dokunduğunuzda çocuklara da ulaşmış oluyorsunuz"

Güngör, proje kapsamında İstanbul ve Gaziantep'teki 439 Suriyeli sığınmacı kadınla "Türkiye'deki Suriyeli Kadınlar: Sosyoekonomik ve Hukuki Sorunlar" başlıklı bir saha araştırması yaptıklarını anlattı.

Araştırma sonucunda kadınların yasal haklar konusunda bilgi sahibi olmadıklarını tespit ettiklerini belirten Güngör, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Yasal haklar, medeni hukuk, hizmetler konusunda bilgi sahibi olan Suriyeli sığınmacı kadın sayısı son derece az. Bu büyük bir boşluğu ifade ediyor. İlgili kurumlar ve sivil toplum özellikle sığınmacı kadınlara yönelik olarak çalışmalı. İlgili kurumlar ve sivil toplum özellikle sığınmacı kadınlara yönelik olarak çalışmalı, bu konuda uygulama ve politikalar geliştirilmeli. Çünkü çocuğu okula gönderen, sağlık hizmetinden yararlanmasını sağlayan kadınlar. Kadınlara dokunduğunuzda çocuklara da ulaşmış oluyorsunuz. Kadın ve çocuklar mültecilerin yüzde 70'ini oluşturuyor"

- Kadınların yüzde 72'si nasıl yardım alacağını bilmiyor

KADEM tarafından Türkiye'deki 20-55 yaş aralığındaki 439 Suriyeli sığınmacı kadınla geçen yıl yapılan araştırmada, kadınların yüzde 68,6'sının eğitiminin lise veya daha altı düzeyde, yüzde 81'inin aylık gelir düzeylerinin de bin 500 lira veya daha altında olduğu belirlendi.

Araştırmaya göre, neredeyse tamamı evli olan kadınların yüzde 62,87'sinin 3 ve üzerinde çocuğu bulunuyor. Katılımcı kadınların yüzde 38,5'i "Geçici Koruma Statüsü" için nereye başvuracaklarını, yüzde 69,5'i de bu statü ile kendilerine tanınabilecek hakları bilmiyor.

Suriyeli mülteci kadınların yüzde 72'si Türkiye'de yardım kuruluşlarına nasıl başvuracakları konusunda bilgi sahibi değil. Araştırmada ayrıca kadınların yüzde 58'i Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nı, yüzde 60,8'i de Türk Medeni Kanunu hakkında bilgi sahibi olmadığını bildirdi.

- Sivil toplum için "5. çağrı" yapıldı

Öte yandan Türkiye ve AB sivil toplum kuruluşları arasındaki iş birliğinin geliştirilmesi amacıyla 2008'den beri AB Katılım Öncesi Yardım Aracı çerçevesinde yürütülen "Türkiye - AB Sivil Toplum Diyaloğu" hibe programının beşinci dönemi için teklif çağrısı da yayımlandı.

Toplam bütçesi 6 milyon avro olan ve 2018-2020 yılları arasında uygulanması öngörülen beşinci dönem hibe programında Türkiye'den dernek, vakıf gibi sivil toplum kuruluşları ile AB üyesi ülkeler kar amacı gütmeyen kuruluşların ortaklaşa gerçekleştirecekleri projelere, en az 60 bin en fazla 200 bin avro hibe desteği sağlanacak.