"Suudi Arabistan'daki soruşturmanın meşruiyeti kalmadı"

CENEVRE (AA) - Suudi Arabistan'ın İstanbul'daki Başkonsolosluğunda öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın nişanlısı Hatice Cengiz, Birleşmiş Milletler (BM) Özel Raportörünün geçen hafta açıkladığı raporda, Suudi Arabistan yönetiminin cinayete ilişkin delilleri yok ettiğine işaret edildiğini belirterek, "Bu anlamda bakıldığında Suudi Arabistan'da yürütülen soruşturmanın da meşruiyeti kalmamış oluyor." dedi.

Cemal Kaşıkçı'nın nişanlısı Hatice Cengiz, BM Cenevre Ofisi'nde devam eden BM İnsan Hakları Konseyinin 41. oturumu kapsamında Kanada'nın girişimiyle düzenlenen panelde konuştu.

BM Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard'ın da konuşmacı olarak katıldığı panelin moderatörlüğünü ise Belçika merkezli insan hakları kuruluşu "No Peace Without Justice" (Adalet olmadan barış olmaz) Genel Sekreteri Niccolı Figa Talamanca yaptı.

Hatice Cengiz, sözlerine Kaşıkçı cinayetini takip eden ve haberleştiren uluslararası basın mensuplarına teşekkür ederek başladı.

Cinayetin ardından 9 ay geçmesine rağmen olayın şokunu hala atlatamadığını vurgulayan Cengiz, "Ölümüyle alakalı tüm işaretlere rağmen hala cesedinin olmaması bazen bana acaba Cemal yaşıyor mudur, acaba yaşıyor mudur, bir yerde tutuluyor mudur düşüncesini kendiliğinden getiriyor. İnanılmaz farklı bir travma, insan psikolojisinin kabul edeceği bir şey değil. Zaten, psikolojik olarak insanın dokunması ve görmesi gerekiyor." dedi.

- "Uluslararası soruşturma başlatılmalı"

Özel Raportör Callamard'ın raporuna övgüde bulunan ve kendisine teşekkür eden Cengiz, "Raporun işaret etmiş olduğu en önemli nokta, bir devlet başkanı olabilecek kişinin (Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman) olaya karışmış olabilme ihtimalinden bahsediyor ve bununla alakalı bir uluslararası bir cinayet soruşturması açılmasını söylüyor. Rapor gerçekten çok önemli. Sonuna kadar destekliyorum." diye konuştu.

Cengiz, Suudi Arabistan'ın 2 Ekim 2018'deki cinayetin ardından bazı delilleri yok ettiğine dair BM raporundaki bulgulara vurgu yaparak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Aslında bu bir skandal. 9 aydan beri devlet başkanları ve yetkilileri bunu ifade etmiyorlar. Bu gerçekten çok büyük bir skandal. Bir ülkenin bir cinayetle itham edilmesi, BM raporuyla bunun açıklanması tam anlamıyla bir skandal. Raporun işaret etmiş olduğu noktalardan bir tanesi Suudi Arabistan yönetiminin bu soruşturma sürecinde bazı delileri yok ettiğine dair kanıtların olduğunu ifade ediyor. Bu anlamda bakıldığında Suudi Arabistan'da yürütülen soruşturmanın da meşruiyeti kalmamış oluyor. Dolayısıyla uluslararası bir soruşturmanın gerekliliği tekrar ortaya çıkmış oluyor. "

Raporun ardından artık BM'nin harekete geçmesi gerektiğinin altını çizen Cengiz, uluslararası toplumun Kaşıkçı cinayetinin üzerine gitmesi gerektiği mesajını verdi.

Cengiz, raporda bazı ses kayıtlarından anlaşıldığı üzere cinayetin başından sonuna kadar planlı olduğunu vurguladı.

- "BM'nin boynunun borcu"

Kaşıkçı meselesinin BM'nin raflarında unutulan bir dosya olarak kalmaması gerektiğini dile getiren Cengiz, şunları kaydetti:

"Bu açık bir suikast, açık bir katliam. Devlet çıkarlarının, paranın ve petrolün ötesinde bir hadise. BM ve çok büyük uluslararası kuruluşlar böylesine bir olayın peşine düşmeyecekse bundan sonra yaşanabilecek benzer olayları nasıl açıklayacağız? Bunun orta ve uzun vadede BM'nin boynunun borcu olduğunu düşünüyorum."

BM Özel Raportörü Callamard, yaptığı konuşmada raporun içeriğine ilişkin bilgi verdi.

Callamard, "Dünyanın Kaşıkçı cinayeti gibi bir olaya gözünü kapatma lüksü olduğunu düşünmüyorum." diye konuştu.

- Türkiye'den rapora destek

BM Cenevre Ofisi Nezdindeki Daimi Temsilcisiliğinden bir yetkili de panelde söz alarak, Callamard'ın Kaşıkçı cinayetine ilişkin Türkiye'ye yaptığı ziyaretin verimli geçmesi için yetkililerin çok büyük çaba harcadığının altını çizerek, "Rapor, yetkililerimiz tarafından ayrıntılı bir şekilde yürütülen soruşturmadaki tespitleri doğruladı. Bu, uluslararası hukukun temel ilkelerini ihlal eden önceden belirlenmiş bir cinayetti. Cinayetin aydınlatılmasını ve sorumluların cezalandırılmasını içeren rapordaki önerileri en güçlü şekilde destekliyoruz." dedi.

Callamard, Kaşıkçı cinayetine ilişkin elde ettiği bulguları ve tavsiyeleri içeren raporu 26 Haziran'da konseye sunacak.

Hatice Cengiz ve Callamard, aynı gün raporla ilgili ayrı ayrı basın toplantısı düzenleyecek.

- Rapor geçen hafta açıklanmıştı

Suudi gazeteci Kaşıkçı, 2 Ekim 2018'de Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmüş, cinayetin ardından ABD yönetimi, Suudi Veliaht Prensin cinayetle ilgisinin olmadığını ileri sürmüştü.

Kaşıkçı cinayetine yönelik aylardır uluslararası soruşturma yürüten Birleşmiş Milletler (BM) Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard, elde ettiği bulguları ve tavsiyeleri içeren raporunu geçen hafta açıklamıştı.

Raporla ilgili AA muhabirine konuşan Callamard, "Öncelikle (Kaşıkçı'nın) öldürülmesi uluslararası bir cinayetten daha fazlasıdır. Cinayette bir dizi uluslararası hukuk ihlal edildi. Cinayet, uluslararası ilişkilere büyük zarar verdi. Bundan dolayı BMGK'nin bu cinayeti ciddiye alması önemlidir." değerlendirmesinde bulunmuştu.