Türk Birliğine Kore’de sevgi seli

Kuzey Kore’nin Güney Kore'ye 25 Haziran 1950'de saldırdığında, bütün dünya, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri ayağa kalktı. Çünkü bu, Asya'nın uzak bir köşesindeki küçük bir ulusun kavgaya tutuşmasının çok ötesinde anlamlar taşıyordu. Kuzey Kore'nin arkasında Sovyet Rusya ve Komünist Çin vardı. Yaşanılan savaş Doğunun Batıya, bir başka deyişle komünizmin kapitalizme savaş ilanı olarak duyuruldu. ABD'nin girişimiyle Birleşmiş Milletler (BM) Ordusu kuruldu ve 16 batılı milletin askeri Kore'de, Güney Kore'nin yanında yer aldı. Milyonlarca kişinin ölümü, yaralanması, fiziki ve psikolojik anlamda sakatlığı ile sonuçlanan Kore Savaşı böyle başladı. Ancak Türkiye, asker gönderme kararını Meclis'e danışmadı. Türkiye, BM kararına uyarak Kore Savaşı'na katıldı. ABD'den sonra Kore'ye asker göndereceğini bildiren ilk ülke Türkiye'ydi. Bu kararın Meclis'e danışılmadan, sadece hükümet tarafından alınmış olması muhalefetin tepkisini çekse de, bu sorun fazla tartışılmadı ve Genelkurmay'ın 3 Ağustos 1950 tarihli emriyle, Kore'ye gidecek tugayın kurulmasına başlandı.

“DENİZ GÖRMEMİŞ ERLER VARDI”

Kore Savaşı boyunca Türkiye, bölgede birer yıl kalarak yerine yenisine devreden toplam 10 tugay tarafından temsil edildi. Bunlardan 1, 2 ve 3. tugaylar aktif olarak savaştı. Tugay, 1950 yılının Eylül ayının son haftasında Mısır'a doğru yola çıktı. Tugayda, hiç gemiye binmemiş erler çoğunluktaydı, hatta deniz bile görmemiş erler vardı. Onlar için Akdeniz'in uçsuz bucaksız suları, hele hele her türlü konfora sahip bu kocaman gemiler anlatılmaz birer heyecan kaynağıydı. Gemilerde her türlü konfor vardı. Yemekler çok bol ve güzeldi ama, ekmek ancak iki ince dilimden ibaretti. Çok ekmek yemeğe alışmış Türk askerleri, ne kadar yemek yerlerse yesinler bir türlü doymuyorlardı. İlk uğrak yeri olan Seylan adasında, un sipariş edildi. Ancak bu unlar da kurtlu çıktığından, ekmek sıkıntısı Kore'ye kadar sürdü.

TÜRK ASKERİ PUSON LİMANI’NDA KARŞILANDI

Ortalama 22 gün süren uzun deniz yolculuğu, teorik ve silahlı eğitimle değerlendirildi. Askerlere Kore ve Kore savaşları hakkında bilgiler veriliyor, derslerde değişik savaş eğitimi öğretiliyor, ayrıca beraberlerinde götürdükleri Amerikan M1 piyade tüfeği ile atışlar yaptırılıyordu. Silahların geç gelmesi nedeniyle Etimesgut'ta tamamlanamayan atış eğitimi, gemide sürdürülüyordu. Kore Savaşı'na katılan askerlerin, gemiyle geldikleri son nokta Puson Limanı'ydı. 17 Ekim 1950’de Kore'ye giden ilk Türk birliği, Pusan Limanı'nda sevgi gösterileriyle karşılandı. Gerek gemilerin terk edilişinde, gerekse iskeleye çıkışta ayrı ayrı törenler yapılmış, karşılıklı nutuklar söylenmiş, hediyeler alınıp verilmişti. Kafileleri rıhtımda, Tokyo'daki General Mac Arthur karargahında oluşturulmuş Türk İrtibat Grubu'nun subayları ve Amerikan askeri yetkililerinden başka Puson Valisi, Belediye Başkanı, ellerinde Birleşmiş Milletler, Kore ve Türk bayrakları taşıyan Koreli öğrenciler ve halk karşılamış, Amerikan ve Kore bandoları törene eşlik etmişti.

“TUGAY YARDIMSIZ BIRAKILDI”

29 Kasım gecesi, Türk Tugayı, gece baskınına uğradı. Cephedeki piyade taburları düşmanla çarpışırken, cephe gerisindeki birlikler panik içinde geriye kaçmaya başlamıştı. Ne cephedeki taburlarla, ne de Amerikan birlikleriyle bağlantı kurulabiliyordu. O saatlerde Tugay'ın ne 9. Amerikan Kolordusu ile, ne de birkaç saat evvel emrine girdiği 2. Amerikan Piyade Tümeni ile bağlantısı vardı. Tugay'ın yardım haberine 2. Tümen'den yanıt alınamamıştı. Tugay Komutanı General Tahsin Yazıcı, anılarında o geceyi şöyle anlattı: "2. Tümenin bu vurdumduymazlığı kolorduya rahmet okuttu. Bu tümenden tek kelimelik bir emir alınamamış, yapılan bir iki teklife bile cevap verilmemişti. Tugay, en sıkışık olan 29 Kasım günü yardımsız, kendi başına bırakılmıştı."

KORE'NİN ÖNEMLİ ETKİSİ OLDU

Kore Savaşları, 27 Temmuz 1953'de kocaman bir kanlı nokta ile noktalandı. Resmi kayıtlara göre, Kore'de BM Ordusu'nun kaybı 94 bini ölü olmak üzere 500 bin kişiyi buluyordu. Baştanbaşa yanan yıkılan Kore ülkesinde de 1.5 milyon Güney Koreli sivil ölmüştü. Kore Savaşı'nın sürdüğü sırada, 1952'de Türkiye'nin Yunanistan'la birlikte NATO'ya alınmasında Kore'nin önemli etkisi oldu. 1950'lerde, Asya'nın uzak bir köşesinde aniden bir savaş başlamış, birçok ülke askerini de sürükleyerek üç yıl sürmüş, bazı şeyler götürmüş, bazı şeyler getirmiş ve artık bitmişti. 28 Temmuz 1953 günü artık savaş yoktu. •YİĞİT BERKAY ÇOPUR