Yüksek yargı düzenlemesi komisyonda kabul edildi

Danıştay Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair kanun Tasarısı, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi.
Yüksek yargı düzenlemesi komisyonda kabul edildi

Danıştay Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair kanun Tasarısı, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi.

Tasarıya göre, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte Danıştay üyelerinin üyelikleri sona erecek. Ancak bu tarih itibarıyla Danıştay Başkanı, başsavcısı, başkanvekili ve daire başkanı olarak görev yapanların Danıştay üyelikleri devam edecek.

Üyelikleri sona erenlerden Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca (HSYK) tarafından seçilenler arasından HSYK'ca, Cumhurbaşkanı tarafından seçilenler arasından Cumhurbaşkanınca, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 gün içinde Danıştay üyesi seçimi yapılacak.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Danıştay meslek mensuplarının kadro sayısı 116 olacak. Üyeliği devam edenler, kadro sayısında dikkate alınacak.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kadro sayısını aşan üye kadroları herhangi bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacak.

Danıştay üyeliğine seçilemeyenler, HSYK Genel Kurulunca, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 10 gün içinde idari yargıda sınıf ve derecelerine uygun bir göreve atanacak.

Üyeliğe seçilemeyenler uygun bir göreve atanacak

Cumhurbaşkanı tarafından Danıştay üyeliğine seçilmeyenlerden, 5 gün içinde idari yargıda bir göreve atanmak için talepte bulunanlar, HSYK Genel Kurulunca 5 gün içinde idari yargıda sınıf ve derecelerine uygun bir göreve atanacak. Talepte bulunmayanlar ise başka bir göreve atanmak üzere Başbakanlığa bildirilecek.

Danıştay üyelerinden HSYK üyeliğine seçilen ve kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla HSYK üyeliği devam edenler, bu görevlerinin bitmesine 3 ay kala, ilgisine göre HSYK veya Cumhurbaşkanı tarafından yeniden Danıştay üyeliğine seçilebilecek. Yeniden seçilenler, HSYK üyeliğinin sona ermesinden itibaren 12 yıl görev yapacak. Yeniden seçilmeyenler başka göreve atanabilecek.

Üyelikleri devam eden üyeler ile yeniden seçilen üyeler, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 12 yıl görev yapacak.

Bir kişi iki defa Danıştay üyesi seçilemeyecek. Bu üyelerin atama veya seçim nedeniyle yürüttükleri görevleri, bu görevlerinin süresi bitene kadar devam edecek.

Danıştay daire sayısı 3 yılda 17'den 10'a düşürülecek

Başkanlık Kurulu, iş durumunu ve ihtiyaçları dikkate alarak kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 3 yıl içinde daire sayısını 10'a indirecek. Ancak bu daireler, Başkanlık Kurulunca kapatılıncaya kadar görevlerine devam edecek. 

Danıştay meslek mensupları kadro sayısı 90'a düşünceye kadar, boşalan her iki üyelik için bir üye seçimi yapılacak. Seçim yapılmayan üye kadroları başka bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacak.

4 yıl şartı 6 yıla çıkarılıyor

Danıştay Başkanı ve Başsavcısı seçilebilmek için gerekli olan 4 yıl Danıştay üyeliği yapma şartı 6 yıla çıkarılıyor.

Danıştay daire sayısı 17'den 10'a düşürülüyor. Buna göre Danıştay, dokuzu dava, biri idari daire olmak üzere 10 daireden oluşacak. Maddenin gerekçesinde, "İlk derece mahkemelerinin kararlarının büyük bir çoğunluğu bölge idare mahkemelerinde kesinleşecektir. Bu durumun Danıştayın iş yükünü önemli ölçüde hafifletecek olmasından dolayı Danıştayın daire sayısının yeniden belirlenmesine ihtiyaç bulunmaktadır." ifadesine yer verildi. 

Tasarı kanunlaşıp yürürlüğe girdiği tarihte Yargıtay üyelerinin üyelikleri sona erecek

Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı kanunlaşıp yürürlüğe girdiği tarihte Yargıtay üyelerinin üyelikleri sona erecek. Ancak Yargıtay Birinci Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, birinci başkanvekili, Cumhuriyet Başsavcıvekili ve daire başkanlarının Yargıtay üyelikleri devam edecek.

Yargıtay'daki 23 ceza dairesi 12'ye indirilecek

Yargıtay'daki 23 hukuk dairesi sayısı ile 23 ceza dairesi sayısı 12'ye indirilecek.

Görev süresi sona erenler uygun bir göreve atanacak

Tasarıyla, Danıştay için getirilen yeni düzenlemeler, Yargıtay için de getiriliyor.

Yargıtay üyeleri 12 yıl için seçilecek. Bir üye, iki defa Yargıtay üyesi seçilemeyecek. Görev süresi sona erenler HSYK tarafından uygun bir göreve atanacak. 

Görevi sona eren üyelerin Yargıtay'la ilişkileri kesilecek, ancak atamaları gerçekleşinceye kadar özlük hakları Yargıtay tarafından karşılanacak.

Yargıtay Birinci Başkanı seçilebilmek için öngörülen kıdem süresi, 10 yıldan 6 yıla düşürülecek. Yargıtay Genel Sekreteri seçilebilmek için aranan 5 yıl üyelik kıdemi şartı kaldırılacak.

Dava dosyalarının Yargıtay'a gönderilmesi

Tasarıyla, Yargıtay Kanununun, "dava dosyalarının Yargıtay'a gönderilmesi ve Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna" ilişkin maddesinde de düzenlemeye gidiliyor.

Buna göre, dosyaların en kısa sürede görevli daireye ulaştırılması ve Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulunun gereksiz iş yükünün ortadan kaldırılması amacıyla, kendisini görevsiz gören daire, dosyayı doğrudan kurula göndermek yerine görevli olduğu kanısına vardığı daireye gönderecek. Bu dairenin de kendisini görevsiz görmesi halinde dosya kurula gönderilecek.

Tasarı kanunlaşıp yürürlüğe girdiği tarihte, Yargıtay üyelerinin üyelikleri sona erecek. Ancak bu tarih itibarıyla Yargıtay Birinci Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, birinci başkanvekili, Cumhuriyet Başsavcıvekili ve daire başkanı olarak görev yapanların Yargıtay üyelikleri devam edecek.

Üyelikleri sona eren Yargıtay üyeleri arasından, HSYK'ca bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 gün içinde Yargıtay üyesi seçimi yapılacak.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, Yargıtay Birinci Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, birinci başkanvekili, Cumhuriyet Başsavcıvekili, daire başkanları ve üyelerin kadro sayısı 300 olacak. Üyelikleri devam edenler, kadro sayısında dikkate alınacak. Kadro sayısını aşan üye kadroları herhangi bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacak.

HSYK yedek üyelerinden yeniden Yargıtay üyesi seçilemeyenlerin yedek üyelikleri, yedek üyelik süreleri bitinceye kadar devam edecek.

HSYK üyeleri Yargıtay üyesi seçilebilecek

Yargıtay üyesi iken HSYK üyesi seçilenlerden bu üyeliği devam edenler, görevlerinin bitmesine 3 ay kala, HSYK tarafından yeniden Yargıtay üyeliğine seçilebilecek. Bu kişiler 12 yıl görev yapacak. Yeniden seçilmeyenler ise sınıf ve derecelerine uygun bir göreve atanacak.

Üyelikleri devam eden üyeler ile yeni seçilen üyeler 12 yıl görev yapacak. Bu üyelerin görevleri, görevlerinin süresi bitene kadar devam edecek.

Başkanlık Kurulu, en geç 3 yıl içinde daire sayısını indirecek. 

Dairelerde görev verilmeyen daire başkanları, başkanlık süresinin bitimine kadar Yargıtay Birinci Başkanlığında görev yapacak. 

Yargıtay Birinci Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, Birinci başkanvekilleri, cumhuriyet başsavcıvekilleri, daire başkanları ve üyelerin kadro sayısı 200'e düşünceye kadar, boşalan her iki üyelik için bir üye seçimi yapılacak. Seçim yapılmayan üye kadroları başka bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacak.

Terör suçlarına ildeki ağır ceza mahkemesi bakacak

Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlara ilişkin soruşturmalar, suçun işlendiği yerin bağlı olduğu ilin adıyla anılan cumhuriyet başsavcılığınca yürütülecek; davalar da suçun işlendiği yerin bağlı olduğu ilin adıyla anılan ağır ceza mahkemesinde görülecek.

Düzenlemenin gerekçesinde, bu davaların, suçun işlendiği yerin il veya ilçe ağır ceza merkezlerinde dağınık biçimde görülmesinin, ihtisaslaşmanın sağlanması ile adli ve idari kapasitenin etkin kullanımı bakımından zorluklar doğurduğu ifade ediliyor. Özellikle terör suçlarında örgüt mensuplarının aynı ilde, ancak farklı ilçe idari sınırları içinde kalan eylemlerinin soruşturulması ve kovuşturulması sürecinde bu zorlukların daha belirgin hale geldiğine işaret ediliyor.

Düzenlemeden önce bu suçlardan açılmış davalar, kesin hükümle sonuçlanıncaya kadar mevcut mahkemelerinde görülmeye devam edilecek. Söz konusu suçlara ilişkin başlatılan soruşturmalarda da görevsizlik kararı verilemeyecek. 

Yetkileri de devredilecek

CMK'da değişiklikle, kayyım atanan şirketlerin ya da yönetim organının yetkileri ile birlikte ortaklık payları veya menkul kıymetler idare yetkilerinin de kayyıma devredilmesi öngörülüyor. 

Atanan kayyımların görevleriyle ilgili iş ve işlemlerinden dolayı tazminat davaları devlet aleyhine açılacak. Devlet, ödediği tazminatı görevini kötüye kullanan kayyımlara bir yıl içinde rücu edecek.

Tasarıdaki; "güveni kötüye kullanma, nitelikli dolandırıcılık, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar ile Sermaye Piyasası Kanunu'nun 110. maddesinde tanımlanan suçların" da tedbir uygulanacak suçlar arasında yer almasını öngören düzenleme, AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç'un önergesiyle tasarıdan çıkarıldı.