Aristoteles'ten Büyük İskender'e savaş notları
Yazılışı tarihi, yazarı ve kopya edenlerinin bilinmediği, dünya üzerinde yalnızca üç kütüphanede varlığına rastlanan kadim bir eser daha gün yüzüne çıktı. Büyüyenay Yayınları bu yılın henüz başında 'Aristoteles'ten Adab-ı Harb ve Üslub-u Ceng adıyla, Savaş Adabı ve Ahlakı isimli bir kitap yayınladı. Genç akademisyen Doç. Dr. Özer Şenödeyici'nin titiz çalışmasıyla basımı gerçekleştirilen kitap, içerisinde Topkapı Sarayı Kütüphanesi'ndeki nüshasının tıpkıbasımını da içeriyor.
Topkapı Saray Müzesi Bağdat Kitaplığı'nda, Çorum Hasan Paşa İl Halk Kütüphanesinde ve Mısır Kahire Hidiv Kütüphanesi'nde bulunan Adab- Harb ve Üslub-u Ceng, Topkapı Saray Müzesi'ndeki nüsha esas alınarak hazırlanmış. İslam dünyasında 'Muallim-i Evvel' yani ilk hoca, olarak bilinen Aristo'nun bugüne kadar tespit edilen literatüre göre doğrudan savaşla ilgili bir eserinin bulunmadığı bilinen bir gerçek. Kitabı hazırlayan Şenödeyici, Müslümanların eski Yunan'a ait felsefi ve ilmi metinleri tercüme ettikleri süreç sonrası bazı orijinal dildeki eserlerin kaybolmuş olabileceği ve bu metin gibi bazı metinlerin Aristo'ya atfedilmiş olabileceğine dikkat çekiyor. Nedenleri de atfın kendisi kadar ilgi çekici elbette.
Hz. Peygamber'in düzeni
Adab-ı Harb'de ordu teşekkülü Ebu Davud, Tirmizi ve İbn Mace'nin aktardıklarıyla Hz. Peygamber'in öngördüğü bir biçim ve düzen tavsiye edilmektedir. Nasihatname olarak kaleme alınan eser, hem iyi bir komutanın özelliklerini hem de komutanlara savaşta karşılaştıkları durumlarla ilgili neler yapılması gerektiğinin tavsiyelerini içeriyor. Asker türleri, kale kuşatmaları, gece baskınları, pusular, meydan muharabeleri, casusluk faaliyetleri gibi hususlarda özellikle dönemi için oldukça önemli bilgiler içeriyor.
Adab-ı Harb ve Üslub-u Ceng kitabı, savaşta 'akıl' unsurunun önemini vurgulaması açısından dikkate değer bir eser. İşlerin mantık ve sağduyu ile yapılması gerektiği konusunda vurgular var. Özer Şenödeyici'ye göre, eserin İslam dünyasında akılcı düşünmenin örneği Aristo'ya atfedilmesinin önemli sebebi de bu.
Kitabın Künyesi:
Aristoteles'ten Adab-ı Harb ve Üslub-u Ceng
Hz. Özer Şenödeyici
Büyüyenay Yayınları
2014
208 sayfa
