Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığından Türk kültür ve sanat dünyasına armağan: “Cinuçen Tanrıkorur Beste Külliyatı’’

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, vefatının 20'nci yılında müzisyen, ud icracısı, yazar...
Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığından Türk kültür ve sanat dünyasına armağan: “Cinuçen Tanrıkorur Beste Külliyatı’’

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, vefatının 20'nci yılında müzisyen, ud icracısı, yazar ve bestekâr Cinuçen Tanrıkorur'un hatırasına, büyük sanatkârın sanatının daha iyi anlaşılabilmesi ve gelecek kuşaklara aktarılabilmesi için kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdi.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himaye ve teşvikleri ile Cinuçen Tanrıkorur Beste Külliyatı adıyla yayımlanan, 7 ayrı ciltten oluşan eser, ayrıca Türkçe ve İngilizce sunumuyla dünya müzik ve kültür tarihi için de büyük önem arz etmekte.

Külliyatın birinci cildi "Biyografi, 505 Eserin Döküm ve Fihristleri" başlığıyla sunuldu. Birinci cilt, bestecinin 1952-1999 yılları arasında bestelediği 505 eserini kapsamakta. Cinuçen Tanrıkorur 50 yıla yakın bestecilik hayatında bütün bestelerinin notalarını beste tarihi, yeri ve numarasını bildirerek kendisi yazmış, bir kısmını da öğrencisine yazdırarak bestelerinin tamamını tespit etmiş. Esere eklenen fihrist, tablo ve grafikler ile külliyat içeriği zenginleştirilerek icracılar ve araştırmacılar için çalışma, bir başvuru ve kaynak eser niteliği kazanmıştır. Külliyat bu özellikleri ile Türk müziği kaynakları içerisinde bir ilktir.

Cinuçen Tanrıkorur Beste Külliyatı ikinci cildi "Dini Eserler" başlığını taşımakta. Külliyatın ikinci cildinde 77 dini eser ele alındı. 4 Mevlevi ayini, 4 niyaz ilahisi, 2 na'at, 1 durak, 5 münacat, 2 mersiye, 2 nefes, 1 tevhid, 1 niyaz, 5 tevşih, 32 ilahi ve 1 şuğul olmak üzere 12 ayrı geleneksel formda 60 eser mevcut.

Tanrıkorur'un "Sözlü Eserleri" külliyatın üçüncü, dördüncü ve beşinci ciltlerinde toplandı. Üçüncü cildi, "Sözlü Eserler: Acem-Hüseyni Makamları", dördüncü cildi, "Sözlü Eserler: Hüzzam-Nişaburek Makamları", beşinci cildi, "Sözlü Eserler: Rast- Zavîlaşîran Makamları" başlıklarını taşımaktadır. Acem makamından Zavîlaşîran makamına kadar sırasıyla kâr, kâr-ı nâtık, beste, ağırsemâî ve yürüksemâî gibi geleneksel formlar, müteakiben şarkı, fantezi ve türküler sıralandı. Tam bir takım oluşturan sekiz ayrı klasik fasıl, bestecinin sıralamasında olduğu gibi peşrev ve sazsemâîsi ile birlikte yer almakta. Ayrıca bu ciltlerde şarkı fasılları için listeler sunuldu. Tanrıkorur'un geleneksel ve neo-klasik eserlerinde Zekaî Dede Efendi'nin, romantik ve çağdaş eserlerinde ise Hafız Sadeddin Kaynak'ın derin etkileri bulunmakta.

Külliyatın altıncı cildi "Saz Eserleri" başlığıyla sunuldu. Bu ciltte bestecinin 106 saz eseri bulunmakta. Saz eserleri, makam alfabetiği ve formlarına göre sıralanarak, Tanrıkorur'un besteleri, eserler için icra edildiğinde anlaşılacak olan klasik ve aynı zamanda yenilikçi özel bir zevk ve kaliteyi yansıtıldı. Bu yönüyle eserleri, Türk musikisi saz eserleri repertuvarına yeni renkler kazandırması bekleniyor. Sazendelere ve bestecilere yeni ufuklar açacak olan bu eserler, genç müzisyenlerin azimli çalışmaları ile Türk müziği icrasına da büyük katkı sağlanmış olacak.

Külliyatın yedinci cildi "İstiklal Marşı, Çocuk ve Gençler İçin Eserler" başlığını taşımakta. Tanrıkorur, çocuk ve gençlerin eğitiminde müzik ve müzik kültürünün önemini birçok makalesinde vurgulamış ve çeşitli formlardaki besteleriyle örnek konserler düzenlemiştir. İstiklal Marşı başta olmak üzere, çocukların ve gençlerin icra edebileceği 63 adet sözlü ve saz eseri, bu ciltte sunuldu.

Eserde yer alan nota, fotoğraf ve afişler Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Kütüphanesi Cinuçen Tanrıkorur Koleksiyonu'ndan alındı. Kapsamlı çalışma Dr. Ş. Bârihüda Tanrıkorur ve yayın kurulunda yer alan B. Rehâ Sağbaş, Doç. Dr. A. Başak İlhan Harmancı ve Coşkun Yava tarafından gerçekleştirildi.

Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı tarafından son derece özenli ve kaliteli bir baskıyla okura sunulan 7 ciltten oluşan eser, Ankara-Balgat'taki Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı binasında ve Ankara-Kızılay Kitap Satış Bürosu'nda satışa sunuldu.

Ayrıca kitapseverler, https://emagaza-akm.ayk.gov.tr/ adresindeki e-mağazadan da esere ulaşabilecek.

İHA