Beş Göz Grubu'ndan Hong Kong'daki Yasama Meclisi seçimine ilişkin ortak açıklama:

LONDRA (AA) - ABD, İngiltere, Avustralya, Kanada ve Yeni Zelanda'dan oluşan Beş Göz ittifakı ülkeleri, Çin'in Hong Kong Özel İdare Bölgesi'ndeki Yasama Meclisi seçim sisteminin demokratik unsurlarının aşındırılmasından "ciddi endişe" duyulduğunu bildirdi.

İngiltere Dışişleri Bakanlığı, Beş Göz Grubu (Five Eyes) ülkeleri ABD, İngiltere, Avustralya, Kanada ve Yeni Zelanda'nın Hong Kong'daki Yasama Meclisi seçimlerine ilişkin ortak yazılı açıklama yaptığını belirtti.

Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Bizler Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda, İngiltere ve ABD dışişleri bakanları, Hong Kong'daki Yasama Meclisi seçimlerinin sonucunu not ederek, buradaki seçim sisteminin demokratik unsurlarının aşındırılması konusundaki ciddi endişemizi ifade ediyoruz. Hong Kong'un haklarını, özgürlüklerini ve yüksek derecede özerkliğini baltalayan eylemler, Hong Kong'un başarılı olduğunu görme konusundaki ortak isteğimizi tehdit ediyor."

Hong Kong'un bu yılın başlarında uygulamaya konulan seçim sistemindeki revizyonların, doğrudan seçilen sandalye sayısını azalttığı belirtilen açıklamada, oy pusulasında aday seçimini ciddi şekilde kısıtlamak için yeni bir inceleme süreci de başlattığı vurgulandı.

Bu değişikliklerin, herhangi bir anlamlı siyasi muhalefeti ortadan kaldırdığına işaret edilen açıklamada, şehrin muhalif politikacılarının çoğunun yurt dışında sürgünde olan diğer politikacılar ile tutuklu yargılandığı kaydedildi.

Açıklamada, Beş Göz Grubu'nun, Ulusal Güvenlik Yasası'nın daha geniş kapsamlı caydırıcı etkisinden ve sivil toplumda hissedilen ifade ve toplanma özgürlüğüne yönelik artan kısıtlamalardan "ciddi endişe" duyduğuna dikkat çekildi.

Hükümetin gündemini desteklemeyen sivil toplum kuruluşları, sendikalar ve insan hakları örgütlerinin dağılmaya veya ayrılmaya zorlandığı vurgulanan açıklamada, basın özgürlüklerinin de hızla kısıtlandığının altı çizildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Barışçıl alternatif görüşler için alanı korumak, Hong Kong'un istikrarını ve refahını sağlamanın en etkili yoludur. Çin'i, Çin-Britanya Ortak Bildirisi kapsamında güvence altına alınanlar dahil, Hong Kong'da korunan haklara ve temel özgürlüklere saygı duyma konusundaki uluslararası yükümlülüklerine uygun hareket etmeye çağırıyoruz."

- Hong Kong'da Yasama Meclisi seçimine katılım oranı yüzde 30,2'de kaldı

Çin'in Hong Kong Özel İdare Bölgesi'nde seçim yasasındaki değişikliklerin ardından yapılan ilk Meclis seçimine katılım düşük oldu.

Seçim İşleri Komisyonu Başkanı Barnabas Fung, dün yapılan Yasama Meclisi seçiminde 1 milyon 350 bin 680 kişinin oy kullandığını bildirdi.

Yaklaşık 4,5 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu kentte seçime katılım oranı yüzde 30,2'de kaldı.

Pekin yönetiminin "Hong Kong'u vatanseverlerin yönetmesini sağlamak için" bu yılın başında seçim yasalarında yaptığı değişikliğin ardından yapılan ilk Yasama Meclisi seçiminde katılımın belirgin şekilde düşmesi dikkati çekti.

2012 ve 2016'daki Yasama Meclisi seçimlerine yüzde 50'nin üzerinde katılım olmuştu.

- Hong Kong'daki seçim sisteminde değişiklik

Çin Halk Kongresi Daimi Komitesi, 30 Mart'ta Hong Kong Özel İdare Bölgesi'nde seçim sistemini revize eden yasal değişiklikleri onaylamıştı.

Hong Kong'un anayasası niteliğindeki Temel Yasa'nın 1. ve 2. ek maddelerinde yapılan değişikliklerle yerel yasama organı niteliğindeki Yasama Konseyinin sandalye sayısı 70'ten 90'a çıkarılmış, doğrudan seçimle belirlenen sandalye sayısı ise 35'ten 20'ye düşürülmüştü.

Hong Kong Baş Yöneticisi'ni seçmekle görevli Seçim Komitesinin üye sayısı 1200'den 1500'e çıkarılmış, Komitenin Yasama Konseyinin 40 üyesini belirlemesine karar verilmişti.

Konseyin kalan 30 üyesinin ise iş ve meslek odaları ile sektör temsilcileri tarafından seçilmesi kararlaştırılmıştı.

- Hong Kong'un statüsü

Hong Kong, 1898'de imzalanan "kira sözleşmesi" ile uzun yıllar İngiltere hakimiyetinde kaldıktan sonra 1997'de Çin'e devredilmişti.

İmzalanan ortak deklarasyon çerçevesinde Hong Kong'a 2047'ye kadar basın, ifade, toplanma, inanç ve serbest akademik çalışma gibi özgürlükleri ile bağımsız idari ve hukuki yapısını koruma hakkı tanınmıştı.

Hong Kong, Çin'e bağlı olmasına rağmen kendisine ait para birimi, dil, hukuk sistemi ve kimlik kullanıyor. Özerk yapılı bölgenin sadece savunma ve dış politika gibi konularda Pekin'e bağlı olduğu bu yönetim modeli, "bir ülke, iki sistem" olarak adlandırılıyor.

Pekin yönetiminin son yıllarda Ulusal Güvenlik Yasası gibi yasal değişikliklerle bölgenin özerk yönetim yapısını aşındırdığı eleştirileri yapılıyor.