Düğmeye basıldı düzenleme yolda

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı kira artışları konusunda düzenleme için çalışma başlattı. Neredeyse asgari ücret miktarını bulan kira fiyatları nedeniyle mağduriyet yaşayan Konyalı vatandaşlar da fırsatçı mülk sahiplerine çözüm bulunmasını bekliyor.

Konut kiralarındaki artış son zamanlarda Türkiye'nin gündemine oturdu. Özellikle kiracılar artan enflasyonla birlikte kira zamlarının altında ezilmeye başladı. Kiracılar bu durumun bir an önce çözüme kavuşturulması gerektiğinin altını çizerken ilgili bakanlıklar da yeni düzenleme için çalışmaları başlattı. Konya’da da kiracılar artan fiyatlarından mağdur olduklarını belirtiler. İstanbul, Ankara ve İzmir’de kira artışları geçen yıla göre yüzde 150 artarken Konya’da da bu sayı yüzde 150’lere dayandı. Geçen yıl Konya’da bin lira civarındaki daire bu yıl 2 bin 500 liranın üzerinde ilanlara çıkıyor. Kight Frank 2021 yılı 4. Çeyrek raporunda konut fiyatlarının 150 kent içerisinde yüzde 63’lük artış oranı ile İstanbul’da en yüksek seyrettiğini açıkladı. İstanbul’u yüzde 58.5 ile İzmir, yüzde 55.9 ile Ankara takip etmesi de konut fiyatları bazında Türkiye’nin dünyadan net ayrıştığını gösterdi. 4. Sırada ise Avustralya’nın Hobart kenti yüzde 33.7 ile gelirken neredeyse en yakın ülkeye fiyat artışı bakımından iki kat fark olduğu görülüyor.

TÜRKİYE’DEKİ KİRACI ORANI YÜZDE 26,8

Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, 2021'de konutların mülkiyet durumları incelendiğinde, fertlerin yüzde 57,5'inin oturdukları konutun kendilerine ait olduğu, yüzde 26,8'inin ise kiracı olduğu görüldü. Lojmanda oturanların oranı yüzde 1,2, kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise yüzde 14,6 olarak kayıtlara geçti.

HÜKÜMET DÜĞMEYE BASTI

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı yetkilileri, kira artış oranlarına ilişkin düzenleme için bir araya geldi. Toplantı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında basına kapalı olarak yaklaşık 2 saat sürdü. Bakan Murat Kurum, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Yunus Elitaş ile Ticaret Bakanlığından ilgili bürokratların katıldığı toplantıda, kira artış oranları ve kiralama hükümlerine ilişkin düzenlemenin görüşüldüğü öğrenildi.

UZMANLAR BİRÇOK ÇÖZÜM ÖNERİSİ SUNUYOR

Kiralardaki yüksek bedeller ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirdi. Kira artışlarının önüne geçilmesi için uzmanlar bu konuda birçok çözüm önerisi de ortaya sunuyor. Çözüm önerilerinin başında Kira konusunda yaşanan anlaşmazlıkları azaltmak için merkezi bir bilgi sistemi kurulması geliyor. Kira Takip Sistemi adı verilebilecek bu sistem ile kira kontratları online hale getirilebilecek. Bunun yanında E-devlet ile entegre olabilecek sistem ile kira değer haritalarının oluşması, kurumlar arasında entegrasyon, artışların kontrolü sağlanması da gündeme gelen konulardan oldu. Uzmanlar tarafından Ticaret Bakanlığı tarafından yetki belgeli emlak işletmeleri ile taşınmaz kimlik numaraları üzerinden web tapu entegrasyonlu bu altyapıya ihtiyaç olduğu da bildirildi. Bu konuda Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) üzerinden hızlı bir şekilde uygulama yapılmasıyla kira bedellerine ilişkin bankalarda özel hesaplar açılabilmesi masaya yatırılacak konular arasında yer alıyor.

KİRALARA EN FAZLA YÜZDE 34,46 ZAM YAPILABİLECEK

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, nisan ayı itibarıyla, on iki aylık ortalamalara göre tüketici fiyatlarında yüzde 34,46 artış gerçekleşti. Buna göre mal sahipleri kiracısına yasal olarak en fazla yüzde 34,46 oranında zam yapabilecek.  Yasal kira artış oranı, kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayın açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması alınarak hesaplanıyor. Ev sahipleri bu oranın üzerinde artış yapamıyor. Aksi halde, iki taraf da soluğu mahkemelerde alıyor.

YAPI İZİNLERİ AZALIYOR

Kiralık fiyatlarının yükselişinin temel nedeni olarak arz yetersizliği gösteriliyor. Yeni konut üretimi, inşaat maliyetleri nedeniyle durağan bir dönem yaşıyor. Ülkemizde yapı ruhsatı verilen yapıların yüzölçümü %21,8 azaldı. Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, 2022 yılı I. çeyreğinde belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen yapıların bina sayısı %22,5, daire sayısı %27,9, yüzölçümü %21,8 azaldı. Belediyeler tarafından 2022 yılı I. çeyreğinde yapı ruhsatı verilen yapıların toplam yüzölçümü 26,9 milyon m² iken; bunun 14,9 milyon m²'si konut, 6,6 milyon m²'si konut dışı ve 5,4 milyon m²'si ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti.

KONYA’DA DA YAPI İZİNLERİ AZALDI

Konya’da 2022 yılı Ocak-Mart döneminde yapı ruhsatı verilen daire sayısı 3 bin 630 oldu.  Konya’da 2022 yılı Ocak-Mart döneminde yapı kullanma izin belgesi verilen daire sayısı 4 bin 905 oldu. Konya’da 2022 yılının ilk üç ayında 933 bina yapılırken bu binalardaki daire sayısı ise 3 bin 630 oldu. Bu binalar için ise toplam 1 milyon 9 bin 965 metrekare alan ayrıldı. Geçen yılın ilk çeyreğinde ise Konya’da 740 bina yapıldı. Bu binalarda 4 bin 123 daire yer aldı. Bu binalar için ise toplam 1 milyon 169 bin 614 metrekare alan ayrıldı. Bu göre geçen yılın ilk çeyreğinde bina sayısı bu yıla göre az olurken daire sayısı azaldı. Geçen yıla göre ilk çeyrekte 493 daire daha az yapıldı.  •SERVET R. ÇOLAK