Dünyada sadece Konya’da yaşıyorlar; Binlerce bilim insanı Konya’ya geliyor

Konya’ya özgü binlerce endemik bitki ve hayvanlar arasında iki hayvan tüm dikkatleri üzerine çekiyor. Bunlardan biri Beyşehir gölü ve çevresinde yaşayan Meke Kuşu ile sadece Ereğli’de Bolkar dağındaki Karagöl’de yaşayan Ereğli Toros Kurbağası ve Anabolıa Anatolıca isimli böcek için bilim dünyası incelemelerini sürdürüyor.

MEKE KUŞU

(Fulica Atra Subsp. Linnaeus) Yerel endemik kuş.

Meke kuşu, sakar mekenin Meke Gölü’nde yaşayan bir alttürüdür ve Konya için endemiktir. Dişileri 20-22 cm boyunda, erkekleri onlardan 1-2 cm daha uzundur. Erginlerde baş ve boyun kadife siyahı, sırt kısmı siyah gri, gırtlak ve boynun altı siyah, koyu gri renktedir. Gerdan kısmı açık gri lekelidir. Gagaları düz ve kuvvetlidir. Gaga ile sert derili ve tüysüz olan alın plakası beyazdır. Erginlerde ayaklar gri renklidir. Parmaklarının altında boğumlu zar bulunur. El uçma tüylerinin uçları hafif beyazımsıdır.

Meke kuşu, mayıs-haziran aylarında beş-on kadar yumurta bırakır. Yumurtalar 3,5-5,5 cm arasındadır. Kuluçka süresi 23-24 gündür. Bir buçuk iki yaşında eşeysel olgunluğa erişir ve 16-18 yıl kadar yaşar.

Meke kuşu; bitki, böcek, solucan, midye, çürümüş bitki ve hayvanlarla, hemen her şeyi yiyerek beslenir.

Meke kuşu, yaşadığı Meke Gölü ile birlikte korunmalıdır.

Meke Gölü’nde ayrıca çamurcun, yeşilbaş ördek, angıt, kızılbacak, uzunbacak, kızkuşu, kuyruksallayan, kuyrukkakan ve delice doğan gibi kuş türleri de yaşamaktadır.

EREĞLİ TOROS KURBAĞASI

(Rana Holtzi) Yerel endemik kurbağa.

Orta Toroslarda, Konya-Ereğli Bolkar Dağlarındaki Karagöl ve Çinigöl’de yaşayan endemik bir kurbağa türüdür. Karagöl 2.500 m’de, Çinigöl’den biraz daha büyük, dolayısıyla daha fazla Toros kurbağasını barındırmaktadır. Bu gölün biraz güneybatısında 2600 m’deki Çinigöl’de ise daha az sayıda Toros kurbağası bulunmaktadır.

Toros kurbağalarının sayıları eskiden daha fazla idi; ancak, Karagöl’e bırakılan aynalı sazan balığı, bu kurbağaların yumurtalarını yiyerek azalmasına yol açmıştır. Balık avlamak için göle gelen kaçak avcılar, gölde dinamitle aynalı sazan balığı avlarken Toros kurbağalarının da yok olmasına sebep olmaktadırlar. Bazıları kurbağaları toplayarak yurt dışına da kaçırmaktadır.

Endemik bir tür olan Toros kurbağası, 1984’te Uluslararası Bern Sözleşmesi ile koruma altına alınmıştır. Kurbağalar daha çok göl çevresindeki çayırlarda barınmaktadır. Karagöl’ün etrafındaki çayırlıklar Çinigöl’e göre daha çoktur. Bu sebeple, kurbağaların çoğu da bu gölün çevresinde yaşamaktadır.

ANABOLIA ANATOLICA

Yerel endemik böcek.

Tam başkalaşım geçiren böcekler arasında bütün türleri tatlı sularda yaşayan tek takım olan Trichoptera takımına ait bir türdür. Konya’da bulunan en ilginç endemik türlerden biridir. Buzul Döneminden artakalmıştır yani Pleistocene reliktidir. Bu tür sadece Beyşehir, Akçabelen Pınarı’nda yaşar. En yakın akrabası Kuzey Avrupa’da bulunur. Dişilerde kanat kısmen kısalmıştır.

Bu böcek, Prof. Dr. Füsun Sipahiler tarafından bulunmuştur.