Fırsatçılar bu kez kampanya dışında
Tüketici Fiyat Endeksi Aralık 2022'de aylık bazda yüzde 1,18 artarken, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi yüzde 0,24 azalış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 64,27, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 97,72 olarak gerçekleşti. Konut kiracılarını ise, kira bedellerinin 2022 enflasyon oranında olacağı endişesi sararken konuya Konya Emlakçılar Odası Başkanı Sedat Altınay açıklık getirdi.
Başkan Altınay, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın Haziran ayında söylediği, “Temmuz 2023 yılına kadar yenilenecek kira sözleşmelerinde bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25'ini geçmeyecek” sözünü hatırlattı.
“BÖYLE SİSTEMDE FİYATLARDA ARTMA OLMAZ”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, orta gelirliye yönelik yeni konut finansman modeliyle hayata geçirilen "Yeni Evim Kampanyası’nın ardından sosyal medyada ev fiyatlarının artmasıyla ilgili yapılan paylaşımların gerçeği yansıtmadığını söyleyen Başkan Altınay, şu anda ev satışlarının durgun olduğunu dile getirdi. Fiyat arttıranın da fahiş fiyatlarla evini satamayacağının altını çizen Altınay, “Artışlar yok. 16 Ocak’ta bu durumun iç detayları belli oldu. Türkiye’yi 3 bölgeye ayırdılar. Bu durumda orta gelirli sıfır ev alacağı zaman kimsenin üzerinde ev olmayacak. Üzerlerinde mal varlığı olmayanlar bu sistemden yararlanabilecek. Bu kampanyadan yararlanan vatandaşlar 5 yıl bu evi satamayacaklar. Kredi kullanacak kişilere devlet bankaları kredi verecek. Başvuran vatandaşların gelir tespiti yapılacak ve gelirinin yüzde 40’ı kadar kredi ödemesi yapılacak. Böyle sistemde fiyatlarda artma olmaz. Zaten evler artacağı kadar arttı. Şu anda piyasalar çok durgun ve ev fiyatlarının yükselmesi mümkün değil. Ev satacak kişi satamadığı ev için mecburen fiyat indirimi yapacaktır. Bu kampanyanın ikinci el evler için yapılması uygun olurdu” diye konuştu.
KİRALAR YÜZDE 25’İ GEÇEMEZ
Başkan Altınay, 2023 yılının girmesinin ardından kira bedellerinde yeni bir rakamın konuşulmayacağını söyledi. Kiracıların biten sözleşmesini yenilerken geçen yılın kira bedelinden yüzde 25 fazla olarak yapılacağını söyleyen Başkan Altınay, “Enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte yeni bir kira bedeli belirlenmesi olayı olmayacak. Kiracılar, oturdukları evlere aynı miktarda kira bedeli ödemeye devam edecekler. Kira sözleşmesi 1 yıl dolanlar ise ödediği kira oranını yüzde 25 oranında zamlı yeni sözleşme yapabilirler. Konut sahipleri de yeni sözleşmeye bu oran kadar zam yapmaları gerekiyor. Yeni yılla birlikte sözleşmesi bitmeyen kiracılara yapılan zamlar haksızdır ve yargı yoluna gidilmesi gerekiyor. Yeni kira bedellerinin belirlenmesi temmuz ayı oldu. Temmuz ayından itibaren kira artışlarının ne kadar olacağı da ekonomik verilere göre yeniden belirlenecek” dedi.
5 YILI GEÇEN KİRACILAR SİL BAŞTAN SÖZLEŞME YAPAR
Başkan Altınay uzun süre kiracı kalanlarla ilgili de merak edilen ve sürekli sorun yaşanan konular hakkında da bilgilendirmede bulundu. Her 5 yılda bir kiracı ile konut sahibi arasında sözleşmenin yenilendiğini söyleyen Başkan Altınay, “Kiracı oturduğu evde 5 yılı geçerse yeni sözleşme de evin rayiç bedeli hesaplanarak kira bedeli belirlenir. Bu sözleşme her 5 yılda bir devam eder. 15 yıl aynı evde oturan kiracı ev sahibiyle toplamda 5 yeni sözleşme imzalar. Burada da genelde evin rayiç bedeli üzerinden yeni kira bedeli belli oluyor. Fakat bu ev sahibi ile kiracı arasında da orta yol bulunarak belirlenebilir. Bu konuda tarafların anlaşması serbest. 5 yılı dolduran kiracıya ev sahibi belli bir süre vererek evini boşaltmasını da söyleyebilir” diye konuştu.
İŞ YERLERİ YENİ RAKAMDAN BELİRLENECEK
Konut kiralama düzenlemesinde merak edilenleri cevaplayan Başkan Altınay, iş yeri kiralamasında ise durumun değişkenlik gösterdiğinin altını çizdi. İşyeri kira bedelinin belirlenmesindeki usulü anlatan Başkan Altınay, “Yİ-ÜFE ya da TÜFE üzerinden geçen yılın aynı ayına göre değişim oranı baz alınarak kira artışı hesaplanır. 12 aylık ortalama: 12 aylık TÜFE ve Yİ-ÜFE aylık ortalaması toplanır ve 2'ye bölünür. Kira artışı, çıkan sonuç üzerinden hesaplanır. Yeni dönemde iş yeri kira bedelleri yüzde 64,27 oranında hesaplanarak belirlenecek. Bu oran yuvarlak olarak yüzde 65’te de kalabilir. Bu konuda da işyeri sahibi ile kiracı arasında anlaşma yoluyla yeni bedel de belirlenebilir. Belirlenen limit oranlar aşılmadığı takdirde sorun olmaz” dedi. Başkan Altınay yeni dönemde kira artışlarında mağduriyet yaşanmaması için herkesin dikkatli olması gerektiği tavsiyelerinde de bulundu.
•SERVET R. ÇOLAK / YENİ HABER GAZETESİ
