GRAFİKLİ - Afrika'da Kovid-19'la mücadelede alınan önlemler

HARTUM - Çin'de ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, geç uğradığı Afrika'da yayılmaya devam ederken, maddi ve tıbbi imkansızlıkların gölgesindeki kıta ülkeleri, salgınla başa çıkmak için zorlu bir mücadele veriyor.

Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ), kıtadaki yetersiz sağlık altyapısını gözeterek Afrika için yaptığı "Uyanın ve en kötüsüne hazırlanın" uyarısının ardından, Kovid-19'un yayılmasını önlemeye yönelik tedbirler alınmaya başlandı.

Bu kapsamda virüsün ortaya çıkmasıyla ilk dönemlerde hijyene dikkat edilmesine yönelik kıta genelinde uyarılar yapılırken, Kovid-19'un yayılmaya başlamasıyla çok sayıda ülke vaka görülmemesine rağmen tedbirleri artırdı ve Fransa, İtalya, Çin, Güney Kore ile İran'dan gelen tüm yolcuların karantinaya alınacağını duyurdu.

Öte yandan sağlık altyapısının elverişsiz olduğu kıtada vaka sayılarının artmasıyla sıhhi malzeme, ilaç ve tıbbi ekipman stoklarında sıkıntılar yaşandı.

- Seyahat ve ulaşım kısıtlamaları

Kovid-19'un dünyada yayılmasıyla ülkelerin verdiği ilk tepki olarak sınırlarını ve dış hat uçuşlarını kapatmak, ardından ülke içinde serbest dolaşımı kısıtlamak oldu.

Sudan, Senegal ve Gana tüm sınırlarını kapatırken, Sudan'da 20 Mayıs, Senegal'de 31 Mayıs'a kadar dış hat uçuşları durduruldu. Kenya'da dış hat seferlerini askıya aldı. Sudan, Gana, Senegal'de şehirler arası seyahatler izne tabi tutuldu. Etiyopya, kısmi olarak uçuşlara devam ediyor.

- Kitlesel hareketlilik azaltıldı

Kovid-19'la mücadele kapsamında acil durum ilan eden Sudan ile Nijerya'da 3 hafta, Güney Afrika Cumhuriyeti'nde bu ayın sonuna kadar sokağa çıkma yasağı getirildi. Kenya'da ise 19.00-05.00, Senegal, 20.00-06.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağı başlatıldı.

Etiyopya olağanüstü hal, Sudan acil durum ilan etti. Güney Afrika, Etiyopya, Sudan, Senegal ve Nijerya'da eğitime ara verildi. Senegal'de toplu taşıma araçlarında sosyal mesafe kuralı gözetilerek oturma düzeni uygulanıyor.

Senegal, Gana, Sudan, Güney Afrika dahil kıtadaki çok sayıda ülkede alınan tedbirler kapsamında, büyük toplantı ve zirveler ertelendi, kamusal alandaki toplanmalar yasaklandı, restoranlar, eğlence mekanları kapatıldı, üniversiteler ve okullar tatil edildi, cuma dahil namazların cemaatle kılınması ile kiliselerde toplu ayinler yasaklandı. Etiyopya'da 4'ten fazla kişinin toplanmasına da yasak getirildi.

Senegal'de piknik alanları, ormanlar, ören yerleri gibi alanlar kapatıldı.

- Sağlık kurumları ve sistemindeki tedbirler

Sudan’da hükümet, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadelede sağlık çalışanlarına uygulanan şiddetin önlenmesi ve zafiyet oluşmaması için acil durum yasası çıkardı.

Güney Afrika ve Etiyopya, binlerce sağlık çalışanının katılımıyla kapı kapı dolaşarak sağlık taramasına başladı.

Senegal'de ve Gana'da maske kullanımı zorunlu hale getirildi. Sudan, Etiyopya, Kenya, Senegal, Gana, Nijerya ve Güney Afrika'da tedavi ve test için ücret alınmıyor.

Kenya'da maske takmadan evden dışarı çıkanlar 20 bin şilin (bin 300 lira) para ya da 6 ay hapis cezasına çarptırılıyor. Sudan, üretici ülkelerden sağlık çalışanları için koruyucu elbise talep etti.

- Yurt dışından tahliye edilenler ve uluslararası dayanışma adımları

Senegal, yurt dışındaki vatandaşlarını ülkeye getirmeyeceğini duyurdu. Sudan, Çin'in Wuhan kentindeki vatandaşlarını tahliye etti. Birleşik Arap Emirliklerinin Şarika, Dubai, Abu Dabi, Etiyopya'nın Addis Ababa ile Kenya ve İstanbul Havalimanlarından Sudanlıların tahliyeleri gerçekleştirildi.

- Ekonomik tedbirler

Sudan'da Kovid-19'la mücadele kapsamında "Stand for Sudan", Senegal'de "FORCE COVID-19" fonu oluşturuldu.

Sudan uluslararası kuruluşlar ve bazı ülkelerden destek talebinde bulunurken, Güney Afrika, IMF'den kredi almayı reddetti.

-Sosyal yardımlaşma ve af

Senegal'de ailelere gıda ve temizlik maddeleri yardımı yapıldı. Senegal hükümeti, durumu olmayan vatandaşların elektrik ve su faturalarını ödeme kararı aldı. Sudan'da hükümet, ihtiyaç sahiplerine maddi destek sağlanacağını açıkladı. Gana'da, vatandaşlardan 3 ay su faturası bedeli alınmayacak. Yoksul vatandaşlara elektrik tamamen ücretsiz olurken, diğer vatandaşlardan ise 3 ay boyunca faturanın yarısı tahsil edilecek. Nijerya'da elektrik 2 ay ücretsiz verilecek.

Nijerya'da 2 bin 600, Kenya'da 4 bin 500, Gana'da 808 mahkuma af çıkarıldı. Etiyopya'da da binlerce mahkum affedildi.

Güney Afrika Müslüman Birliği, 1 milyon kişiye yaklaşık 3 milyon dolar tutarında gıda ve maske yardımı yaptı.

-Uluslararası örgütlerin Afrika'da salgınla ilgili uyarıları

İngiltere merkezli Çocukları Kurtarın Vakfı ile 8 uluslararası sivil toplum örgütü, yaptıkları ortak yazılı açıklamada, "Kovid-19 salgını, Batı Afrika'da 17 ile 50 milyon arasında insanın gıda güvenliği ve yetersiz beslenmeyle karşı karşı kalmasına neden olabilir." ifadelerini kullandı.

Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu (UNECA), hükümetlerin sağlık ve sosyal alandaki ihtiyaçları karşılayabilmeleri için 100 milyar dolara ihtiyaç olduğunu belirttiği raporunda, yeterli önlemler alınmadığı takdirde Kovid-19 nedeniyle en az 300 bin ile 3,3 milyon arasında insanın hayatını kaybedebileceği uyarısında bulundu.

- Salgının Afrika'daki son durumu

Kıtada ilk olarak Mısır'da görülen ve Avrupa'dan gelen Kovid-19 vakaları, güneydeki Lesotho ve doğudaki Komorlar Birliği dışında tüm kıtaya yayıldı. Virüs şu ana kadar en fazla Güney Afrika, Mısır, Fas, Cezayir, Kamerun ve Gana'da görüldü.

Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinin (Africa CDC) son verilerine göre, kıtada 23 bin 807 Kovid-19 vakası görüldü, bunlardan 1160'ı yaşamını yitirdi. Kıtada hastalığa yakalanan 5 bin 909 kişi ise sağlığına kavuştu.