İstiklal Marşı'nı anmak değil anlamak lazım!

Bağımsızlığın, özgürlüğün ve kurtuluş mücadelesinin en büyük sembolü olan İstiklal Marşı’nın kabulünün bugün 103’üncü yıl dönümü. İstiklal Marşı’nın tarihimizdeki öneminin çok büyük olduğunu vurgulayan Selçuk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Arıkan Mustafa Arıkan, konu hakkında gazetemize özel açıklamalarda bulundu. Arıkan, İstiklal Marşı’nı anmanın değil, anlamanın gerektiğinin vurgusunu yaptı.

‘YORGUN BİR ÜLKEYDİK’

O dönemde ülkenin uzun yıllardır savaşmış, yorgun bir ülke olduğunun altını çizen Arıkan, “1921 öncesi ve sonrası tarihçiler tarafından milli mücadele olarak nitelendirilen yıllardır. Birinci Dünya Savaşı’ndan mağlup ayrıldık ve ülkemiz Mondros Mütarekesi’nden sonra işkâl edildi. Uzun yıllardır savaşmış ve yorgun bir ülkeydik. Ama büyük savaş içerisinde kazandığımız bazı zaferler vardı. Bize milli mücadeleyi verebilecek ümidi, ruhu kazandırmıştı. Maarif Vekâlet’inin (Milli Eğitim Bakanlığı) batı cephesinden talep geldi. Bakanlıkta bunu organize etti. Milli marşın kabul edildiği dönemin bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver Bey’in istekleriyle Mehmet Akif Ersoy’a yazdırıldı.” diye aktardı.

‘ANCAK AKİF’İN YAZABİLECEĞİ BEYAN EDİLDİ’

Dönemin bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver’in milli marşın ancak Mehmet Akif Ersoy’un yazabileceğini söylediğini anlatan Arıkan, “Bir yarışma açıldı ve 724 şiirin bu yarışmaya katıldığı söylenir. Ama bu şiirler Hamdullah Suphi Bey’i tatmin etmemiştir. Hepsi bugün elimizde yok. Sonraya bırakılan, beğenilen 7-8 şiiri biliyoruz. Ama Mehmet Akif’in yazdığı İstiklal Marşı kabul edildi. Hamdullah Suphi Bey’in bu marşı ancak Mehmet Akif’in yazabileceğini beyan etmesi, Akif’in o zor yılları eserlerinde en güzel ifade eden şair olmasına vesile oldu. Aynı zamanda tarihin içinde yaşayan o mücadeleye iştirak eden devletin hizmetinde bir şahsiyet olmasına da bağlıydı.” şeklinde konuştu.

‘ÖNCESİNDE BİR MARŞIMIZ YOKTU’

İstiklal Marşı’nın öncesinde bir marş olmadığını dile getiren Arıkan, “İstiklal Marşı’nda, ülkemizin işkal edildiği, istiklalimizin, bağımsızlığımızın tehlikeye düştüğü, uzun yıllardır savaşan milletin o zar şartlarında, önce askerimize ve sonrasında milletimize moral vermesi talep edildi. Ve o gün de bir İstiklal Marşı’na kavuşmuş olduk. Aynı zamanda milli marşımız da oldu. Bu da oldukça önemli. Milli marşlar, milli unsulardan bir tanesidir. 1921’den önce devleti temsil eden böyle bir marşımız yoktu. Dönemin padişahlarına ithaf edilmiş ya da tarihimizin içinden süzülüp gelen Plevne Marşı gibi marşlar vardı. Ama devletimizi ve milletimizi temsil edecek bir milli marş, ilk defa Mehmet Akif’in yazmış olduğu ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kabul ettiği İstiklal Marşı’mız ortaya çıkmıştır.” İfadelerine yer verdi.

‘ANMAK YETMİYOR’

İstiklal Marşı’nı anlamak gerektiğini ifade eden Arıkan, “Önce eğitimimizin milli olması gerekiyor. Ciddi olması gerekiyor. Ve bu eğitim içerisinde gençlerimize, milletimize diğer kurumlar vasıtasıyla bir milli tarih şuurunun verilmesi gerekiyor. Tarihi bilmeyen, İstiklal Marşı’nın yazıldığı dönemin şartlarını yorumlayamayan bir insan İstiklal Marşı’nın ne anlatmak istediğini anlayamaz. Sadece sözlü olarak belli zamanlarda okur geçer. Onun ruhunu kavrayamaz. Önce eğitim, sağlam bir tarih bilgisi ve milli şuur gerekiyor. Sadece öğrenmek, okumak yetmiyor. Anmak yetmiyor, anlamak lazım.” diye aktardı.

‘İSTİKLAL MARŞI’NI OKUMAK LAZIM’

İstiklal Marşı’nın anlamaya çalışarak okumak gerektiğini vurgulayan Arıkan, “O dönem istiklalimizi topyekun, millet olarak kurtarmaya çalıştığımız yıllardı. O mücadeleyi cephede dedelerimiz, cephe gerisinde ninelerimiz verdiler. Rahmetle anmak lazım. Hepsinin ailesinde mutlaka şehitler var. Onları hürmetle anmak lazım. İstiklal Marşı’mızın sözlerinin yazarı Mehmet Akif’i rahmetle anmak lazım. O sözleri milli marş olarak kabul eden ilk meclisimizi, mensuplarını da rahmetle anmak lazım. Hiçbir şey yapamasak bile İstiklal Marşı’nı baştan sona, anlamaya çalışarak okumak lazım. En azından o yılları öğrenebilmek adına, tarih öğrenmek adına biraz okumamız gerekiyor. Maalesef çok fazla okumayan bir milletiz.” sözleriyle konuşmasını sonlandırdı.