Konya’da asırlık ata sporu! 48 yıllık geleneğe coşkulu katılım
Konya’da 48’incisi düzenlenen Rahvan At Yarışları, ata sporumuzun yaşatıldığı coşkulu bir etkinliğe sahne oldu. Türk kültüründe önemli bir yere sahip atlarla kurulan tarihi bağ, yarışlarda bir kez daha hissedildi.
Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz, Konya’nın Meram ilçesinde bulunan Pamukçu Binicilik Tesisleri'nde yapılan 48. Geleneksel Konya Rahvan At Yarışları programına katıldı. Yeni Haber’e müsabaka izlenimlerini aktardı.
‘48’İNCİSİ DÜZENLENDİ’
Yarıştan bahseden Tokgöz, şu ifadelere yer verdi;
“Konya Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Pamukçu Binicilik Tesisleri'nde Rahvan Atlı Spor Kulübü ve Türkiye Geleneksel Spor Dalları Federasyonu iş birliğinde bu yıl 48.cisi düzenlenen yarışlar öncesinde Başkan Ahmet Kesikhalı ile görüşerek program hakkında bilgi aldı ve çalışmaları için kendisine teşekkür etti.
Tecrübeli program sunucusu Mustafa Karaca tarafından yapılan program açılışında geleneksel at sporuna gönül veren tüm sporcular ve şehitler için saygı duruşu yapıldı. Akabinde istiklal marşı okundu. Kuran-ı kerim okunarak yarışların sorunsuz geçmesi için dua edildi.
Programa ev sahipliği yapan Rahvan Atlı Spor Kulübü Başkanı Ahmet Kesikhalı bir selamlama konuşması yaparak programa katılan yarışmacılara, yarışma hakemlerine, izleyicilere ve protokol misafirlerine hoş geldiniz diyerek teşekkür etti.”
‘ATLI POLİS EKİBİ BÜYÜK ALKIŞ ALDI’
Tokgöz, rahvan at yarışları müsabakasına ilk kez katıldığını ifade ederek yapılan 11 ayrı yarışmada jokeyler ve atlar arasında heyecanlı bir rekabetin yaşandığını belirtti.
Konya’da 1979 yılından beri yapılan yarışların önemli bir sportif aktivite olduğunun altını çizerek sözlerini şu şekilde sürdürdü; “Yarışlardan önce programa katılan Konya Atlı Polis ekibi kortej halinde tören yürüyüşü yaptı.
Protokolü ve seyircileri selamladı. Atlı polis ekibi büyük alkış aldı. Program boyunca rahvan yarışlarının olmazsa olması davul zurna ekibi coşkulu ve hareketli eserler çaldı. Geleneksel olarak Köroğlu ritmi ile birlikte Konyalım türküsünü de havalandırdılar.”
‘ASIRLIK ATA SPORUMUZ’
Tokgöz Türklerde at kullanılması ve rahvan yürüyüş hakkında şu bilgileri verdi: Türkler atın evcilleşmesini sağlamış ve gündelik hayatta, ulaşımda ve savaş alanında sanatında atla bütünleşerek nice savaşlarda başarılara imza atmıştır.
Tarih boyunca Türk atı, üstünlüğünü sürat ve dayanıklılıktaki yetenekleriyle ortaya koymuştur, tarihin her döneminde çok sayıda at yetiştirmiş, ihraç etmiş ve bu sayede ekonomik ve siyasi ilişkilerini geliştirmişlerdir.
Asırlık ata sporumuz rahvan binicilik de ilk kez, M.S. 745’te yazılmış olan Orhun Abideleri’nin Bilge Kağan anısına dikilen Şine – Usu Yazıtın güney cephesinde “Yorga Yarış” adıyla geçmektedir.
Rahvan şeklinde yürüyen Atlar kendilerine özgü yürüyüş şekilleri olan hayvanlardır. Atlarda doğal yürüyüş şekline adi adım (adeta), tırıs ve dörtnala olmak üzere üçe ayrılır. Bir de bazı atlara özgü olan ya da kimi ata ancak sonradan öğretilebilen yürüyüş şekli de rahvan (yorga) yürüyüş biçimidir.
Ülkemizde rahvan yürüyüş şekilleri, rahvan, kırık rahvan (yorga) ve kısa rahvan (düz yorga) olarak sınıflandırılır. Bir atın rahvan yürüyebilmesi için en az yüzde elli rahvan kanına sahip olması gerekmektedir, aksi takdirde atın rahvan yürüyüşü öğrenme ihtimali çok düşüktür.
Rahvan yürüyüşte at, aynı yandaki ayaklarını, aynı anda adımlayarak yürür ve bu yürüyüş esnasında at dörtnala yakın bir hız yapabilir. Rahvan yürüyüş ata sonradan eğitimle öğretilmesine rağmen, doğuştan rahvan yürüyen atlar da vardır.
Eğer bir atın kanında en az P rahvan genleri yoksa o at doğuştan rahvan yürüyemez; eğitim ile yürüse dahi seri ve yumuşak bir yürüme göstermez. Asil bir karaktere sahip rahvan atları, insana bağlıdır ve iyi huyludur. Bugün Türkiye’de rahvan atlar, Samsun’da yetişen Canik atları ve Kastamonu’nun Daday ilçesinde yetişen Oryantal ırk denilen Türk – Arap atı karışımı atlardır.
KÖKLÜ BİR GEÇMİŞİ VARDIR
Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz yarışma sonunda şu değerlendirmeleri yaptı: “Konya’da at yetiştiriciliği ve atçılık sporu alanında Selçuklu devleti döneminden başlayarak bu günlere gelen köklü bir geçmiş ve gelenek vardır. Rahvan At Yarışları korunmalı ve desteklenmelidir.
Özellikle çocuklar, gençler ve yetişkinler için at ve binicilik sporuna yönelik ücretsiz kurslar düzenlenmelidir. Yarışlar yıl içine yayılarak çeşitlendirilmeli ve Atlı Cirit sporu yeniden ihya edilmelidir.”
