Konya'da Cumhuriyetin 10. yılı nasıl kutlandı? İşte o duygulandıran anlar!

Araştırmacı Ömer Tokgöz, Cumhuriyetin 10’uncu yılının Konya'da nasıl kutlandığını araştırarak gazetemize özel anlattı. Tokgöz, sözlerine şu şekilde başladı; “29 Ekim 1933 yılında Anıt Cumhuriyet Bulvarı’nda yani Alaaddin Tepesi önünde refüjün önüne, Konya belediyesi önünde ve cephesi Şehitler anıtına dönük olarak konuldu.

1933 yılında Cumhuriyetin 10’uncu yılı hatırası olarak dikilen anıtın ön yüzünde Konya halkının bayramı kutladığı, arka yüzünde ise çözümlemesi ve tespiti bana ait Atatürk'ün Konya halkına gönderdiği tebrik mesajı yer almaktadır. Anıt'ın sembolik bir değeri olup, mimari bir özelliği yoktur. 1950'lerin sonunda ön ve arka yüzünde CHP amblemi olduğu için Belediye tarafından depoya kaldırılmış, sonra da kaybolmuştur.”

‘BELEDİYE DEPOLARINDA BULUNAMADI’

Anıtın belediye depolarında bulunamadığını anlatan Tokgöz, “Merhum Seyit Küçükbezirci üstadım ile yaptığım bir görüşmede kendisinin 1970'lerin başında anıtın akıbetini araştırdığını ve belediye depolarında bulunamadığını söylemiştir. Yapıldığı 1933 yılından itibaren birçok fotoğrafta yer alan ve Konya ile bütünleşen bir sembolik anıt olarak korunarak, oluşturulacak bir Kent müzesinde sergilenmesi iyi olurdu. Bu olmadığına göre aslına uygun yeni bir replika örnekte yapılabilir ve Koyunoğlu müzesinde sergilenebilir. Mimari ve estetik bir değeri olmayan anıt, belki bir kent müzesinde veya Koyunoğlu müzesi gibi yerlerde sembolik değeri olması, Alaaddin Tepesi ve Cumhuriyet Meydanı’na renk katan bir obje olduğu için nostaljik bir öğe olarak sergi amaçlı korunabilirdi.” diye aktardı.

CUMHURİYET BAYRAMLARI KONYA'DA NEREDE KUTLANDI?

Cumhuriyet Bayramı’nın hangi alanlarda kutlandığını aktaran Tokgöz, “1926'dan itibaren Atatürk anıtı önünde yapılan ihtiram duruşu, istiklal marşı okunması ve resmi tören sonrasında valilik binasında il idare amirleri ve eşrafın valilik makamını tebrikatı sonrasında 1926-1932 yılları arasında valilik önünde, 1933 -1960 yılları arasında Alaaddin Tepesi önünde ve tepe etrafında tören geçidinde, 1960-73 yılları arası istasyon caddesinde ve stadyum önünde ve stadyum içinde geçit töreninde, 1973-1990 arası belediye önünde kurulan protokol çadırı ve otogar ile Nalçacı Caddesi arasında tören geçidi yapılarak kutlandı. 1990 sonrası zaman zaman İstasyon Caddesi’nde ve Konya Atatürk Stadyumu’nda yapılmaya devam edildi. Halen anıt önünde saygı duruşu, valilik tebrikatı ve İstasyon Caddesi’nde öğrenci geçidi şeklinde, akşamları fener alayı ile düzenlenmektedir.” ifadelerine yer verdi.

‘ATATÜRK’ÜN SESİ RADYODAN CANLI OLARAK YAYINLANMIŞTI’

Kutlamaların nasıl yapıldığını dile getiren Tokgöz, “Cumhuriyetin 10.yılı Türkiye genelinde ve Konya'da bayram için çıkarılan genelge doğrultusunda 3 gün ve coşkulu biçimde film, konser, tiyatro, temsil ve konuşmalar ile yapıldı. Alaaddin Tepesi ve Konya belediye binası önü o tarihlerde yeni istimlak edilmiş ve komple tepenin etrafı, önü açılmış idi. Tepenin etrafında bir kaç tane üzerinde milli egemenlik, bağımsızlık, devlet başkanı Atatürk'e teşekkür içeren afişler ile süslenmiş, çiçek ve ağaç dalları ile komple süslenmişti. Meydanda Ankara'da konuşma yapan Mustafa Kemal Atatürk'ün sesi radyodan canlı olarak yayınlanmış ve yoğun katılımla gerçekleşen halk ve protokol tarafından bayram konuşması ilgi ile dinlenmiştir.” şeklinde konuştu.

‘COŞKUYLA KUTLANDI’

Tokgöz, kutlamaların coşkuyla yapıldığını vurgulayarak şu sözlerle konuşmasını sonlandırdı; “Tören geçidi esnasında önemli esnaf kolları ayrı ayrı kortej geçidi için motorize araçlar ve at arabaları ile ve yürüyüş kolu halinde ayrı bir geçiş yaptılar. Asker ve öğrenci geçişleri de ilgi izlendi. Dönemin siyah beyaz fotoğrafları Cumhuriyetin 10.yılının Konya'da büyük bir coşku ve katılımla kutlandığını gösteriyor.”