Konya’nın geçmişine götüren sayfayı binlerce kişi takip ediyor!
Konya Eski ve Yeni Fotoğrafları Sayfası sosyal medya platformu Facebook’ta büyük beğeni topluyor. Konya'nın 139 yıl önce ilk kez John Hanry Haynes isimli seyyah Amerikalı Gazeteci tarafından çekilmiş fotoğrafları ile birlikte, Seyyah ve Arkeolog Gertrude Bell, Osmanlı Devleti fotoğraf personeli Guillaume Bergreen ve Anadolu'daki ilk fotoğraf stüdyosu olarak Konya'da açılan Garabet K. Solakian arşivinde yer alan fotoğraflar; yer, zaman, içerdiği sosyal ve kültürel doku unsurları ile birlikte yayınlanıyor.
Gazetemiz Yazarı Araştırmacı Ömer Tokgöz tarafından yapılan araştırmalar sonucu elde edilen açıklayıcı sahih ve tutarlı kaynaklara dayalı bilgiler fotoğraflarla birlikte dikkat çekiyor. Konya Eski ve Yeni Fotoğrafları Sayfası’nı 2019 yılından bu yana yöneten Ömer Tokgöz, “Bu alanda tevatür bilgiler veya kulaktan dolma bilgilerle değil, bilimsel olarak yapılmış makale, dergi, kitap ve yüksek lisans tezleri ile birlikte Konya Ticaret Odası tarafından yayınlanmış 20 cilt 20 bin sayfa ansiklopedik İpek Yolu Dergisi ve Mehmet Ali Uz başkanlığında bir ekip tarafından 1999 yılından beri yayınlanan 10 bin sayfayı aşkın ansiklopedik Akademik sayfaların tamamını okudum. Bu alanda çalışan duayen kültür insanı ve gazeteciler merhum Seyit Küçükbezirci, merhum İhsan Kayseri, merhum Sefa Odabaşı ile sağlıklarında sohbetler yaptım, bilgilerinden istifade ettim. Son 23 yıl içinde Türkiye Yazarlar Birliği ve Aydınlar Ocağı tarafından her hafta yapılan Konya kent kültürü ve tarihi üzerine düzenlenen tüm programlara ve bazı kültürel gezi programlarına katılarak bilgi ufkumu geliştirdim. Musalla ve Üçler Mezarlığında yer alan tarihi mezar taşlarının fotoğraf arşivini yaptım ve yazılarının çözümlenip okunması üzerine çalıştım. Ayrıca endemik varlıklardan oluşan vatan üzerine de çalışmalar yaptığım” diyerek sayfanın bugünlere gelmesinde ortaya koyduğu emeği ifade etti.
“ATIL KALMIŞ ESERLERİ GÜNDEME GETİREREK TARİHİ ONARIMLARA VESİLE OLUYORUM”
Ömer Tokgöz 1964 yılında Konya'da doğduğunu, çocukluk günlerinin kadim şehrin tarihi bir semti olan Araplar Mahallesi'nde geçtiğini belirtti. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden 1986 yılında mezun olduğunu söyleyen Tokgöz, “Ortaokul ve lisede sayısalcı olmakla birlikte genel tarih, Selçuklu ve Osmanlı tarihi ve sanat tarihine özel bir merakım oldu. Karatay Lisesi’nde her dönem seçmeli sanat tarihi dersi aldım, üniversiteye gitmeden önceki yıllarda özellikle tarih ve spor ansiklopedileri satın alıp okudum. 1990'larda kamu görevlisi olarak Ankara'da ilk memuriyet yıllarımda bir tam memur maaşı vererek alanında en iyi yayın olan 6 cilt Tanzimattan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisini satın aldım. O günlerden bugünlere kütüphanemde hepsi okunmuş 3 binden fazla kitap var. 5 binden fazla PDF elektronik arşivim de önemli yer kaplıyor. Sosyal medyada içerik üreticisi olarak 2010 yılından itibaren aktif paylaşımlarım var. Siyasal Vakfı Konya grubunu kurup 15 yıl yöneticilik yaptım. 34 yıl Türkiye İş Kurumu’nda uzmanlık ve il müdürlüğü dahil bürokrat olarak her düzeyde devlete ve topluma hizmet verdim. 1994-2000 yılları arasında ise kuruluş evresinde Memur Sen bünyesinde Mehmet Akif İnan ile birlikte sendikacılık yaptım. Konfederasyona bağlı Büro Memur Sen'de Genel Başkan Vekilliği ve Genel Başkan Yardımcılığı ile Emek platformu uzmanlığı yaparak memurun hak arama sürecine aktif katkı verdim. Kamudaki çalışma sürecime 2023 yılında sağlık mazereti nedeniyle bir nokta koyarak emekli oldum ancak hayattan emekli olmadım. Yeni Haber Gazetesinden gelen teklif üzerine birikimlerimi yansıtmak üzere Konya kent kültürü ve tarihi üzerine köşe yazıları yazıyorum ve araştırmalar yapıyorum. Sadece masa başında iş çıkarmıyorum, sahada şehrin bir çok yerinde inceleme ve araştırma gezileri yaparak kıyıda köşede kalan ancak hemen karşımıza çıkıveren Selçuklu ve Osmanlı dönemi cami, türbe, çeşmeler ile değişik zamanlarda yapılmış tarihi konak vb. objeleri de gün ışığına çıkarmaya çalışıyorum. Kamuoyunun gündemine getirerek tamir ve restore edilmesi için yıllardır çaba sarf ediyorum” dedi.
“BİLİMSEL ODAKLI PAYLAŞIMLAR YAPILIYOR”
Tokgöz, Konya Eski ve Yeni Fotoğrafları Sayfası’nın amacının benzerlerinden ayrılarak bilimsel odaklı olması, bilgi ile fotoğraf, fotoğraf ile bilgiyi örtüştürmek, sağlıklı ve tutarlı açıklamalar ile o günkü Konya'nın sosyal, kültürel ve mimari boyutlarının ortaya konulması ve bugün artık ortalıkta olmayan ve görmediğimiz Konya'ya bir pencere açmak ve ışık tutmak olduğunu söyledi. Fotoğrafın bir güzel sanatlar dalı olduğunu belirten Tokgöz, “Fotoğrafın rengi veya tarihinin eski olması materyal olarak onu değerli kılmaz, içeriğindeki kişiler, tarihi mekan, estetik düzey, sosyo kültürel yaşantıya örnek olan folklorik halk yaşantısından izler taşıması halinde anlam taşır. Konya bu anlamda şanslı bir şehir, yüzlerce yıl seyyahlar tarafından gezilmiş, gravürleri çizilmiş, seyahat anıları ve gözlemleri yazılmış bir şehir” dedi. 1884 ile 1950 yılı arasındaki fotoğrafların hem tarihi nitelikte hem de "eski Konya fotoğrafları" kapsamında olduğunu, 1950 yılı ile 2010 tarihi arasında çekilmiş fotoğrafların ise "yeni Konya fotoğrafları" olarak ilk defa sayfalarında tasnife tutulduğunu, sayfa başlığının ve paylaşım içeriğinin kendisi tarafından bu kapsamda üyelere deklare edilerek sınırlandırıldığını belirten Tokgöz, “Bazen bir Konya evi, bazen bir sokak simit satıcısı, bazen bir pazardan çekilen kareler yeni olmasına rağmen tarihi bir boyut taşıyabilir. 1880 yılından başlayarak 1930 yılına kadar Konya'nın tarihi fotoğraflarında kamu binası olarak Valilik, eğitim kurumu olarak İnce Minareli Medrese, Karatay Medresesi, Sırçalı Medrese, Hasbey Dar-ül Huffazı, Konya Sanayi Mektebi, Kız ve Erkek Muallim Mektebi ve Mevlana Dergâhı ön plandadır” diye konuştu.
“ALAADDİN’DEN BAKINCA TÜM TARİH GÖRÜNÜRDÜ”
Geçmiş dönemlerde Alaattin Tepesinin doğal bir fotoğraf stüdyosu olarak işlev taşıdığını söyleyen Tokgöz, “Alaaddin Tepesi yüksek olduğu için tepeden Konya'nın Dergah/Valilik istikameti, Karatay medresesi ve Ankara Caddesi istikameti, Zafer Kız Ortaokulu istikameti ve Arapoğlu Makası ile Kapı Cami istikameti yüzlerce kez pozlanmıştır. O yıllarda tepeden yapılan çekimlerde Şerafettin Cami, Mevlana Dergahı, Aziziye Camii, Kapı Camii ve Vilayet Binası aynı karede yer alabiliyordu. Bunda tek katlı ve iki katlı kerpiç evlerin bu tarihi binaların görünümünü engellememesinin de önemli etkisi vardı” ifadelerini kullandı.
“BİRÇOK RESTORASYON PROJESİ BU ESKİ SİYAH BEYAZ FOTOĞRAFLAR SAYESİNDE MÜMKÜN”
Birçok restorasyon projesinin bu eski siyah beyaz fotoğraflar sayesinde mümkün olabildiğini söyleyen Tokgöz, “Mesela Valilik yanındaki ve Kayalı Parkın köşesinde yer alan Ulvi Sultan Mescidi ile Şerafettin Cami Türbesi 1924'lerde yol ve imar için yıkılmış iken 2015 yılından itibaren her ikisi de yeniden inşa edilerek rekonstüriktif yöntemle ihya edildi” diye belirtti.
“KONYALILAR ŞEHRİN GEÇMİŞİNİ BURADAN ÖĞRENİYOR”
Sayfalarında 54 bin 736 kişinin takipçi olarak bulunduğunu belirten Tokgöz kendilerini Türkiye dışından izleyen üye sayısının 630 olduğunu, ilk dört ülkenin ise Almanya, Hollanda, Fransa, Avusturya'da yaşayan insanlar ve Konyalı gurbetçiler olduğunu belirtti. Konya'dan 44 bin 247 kişinin takipçi olarak izlediğini, Türkiye genelinde ise en çok izleyici olarak İstanbul, İzmir, Ankara kentlerinden 2 bin 852 kişinin takipçi olduğunu, takipçilerden yüzde 18'inin kadın, yüzde 82’sinin ise erkek izleyici olduğunu söyleyen Tokgöz, takipçilerin yaş ortalaması itibarıyla 13-17 yaş aralığında ortaokul ve lise öğrencileri kadar en çok 35-44 yaş aralığında üyeleri olduğunu, ikinci yoğunluğun ise 45-54 yaş aralığı olduğunu daha sonra 25-34 ve 55-64 yaş aralığında yoğunlaştığını belirtti. 65 yaş üstü yaş kategorisinin de kayda değer olduğunu belirtti. Bir aylık periyotta paylaşımlar hakkında istatistiklere bakıldığında yoğun bir beğeni aldıklarını ve yorumlar ve müstakil paylaşımlar aldıklarını belirten Tokgöz son bir ayda 36 bin 853 üyelerinden sayfa etkileşimi aldıklarını belirterek sayfa üyelerine gösterdikleri bu ilgi ve alaka için teşekkür etti.
“BU SAYFADA SADECE KONYA TARİHİ VE KÜLTÜRÜ KONUŞULUYOR”
Sayfalarında siyasi veya diğer konularda polemiklere yer vermediklerini söyleyen Tokgöz, “Bu tür nostaljik paylaşım sayfalarında sık sık politik tartışmalar çıkıyor. Sayfa yöneticisi ve editörü olarak prensip kararı aldık ve sayfayı korumak üzere günün her saatinde zaman zaman kontrol ediyoruz. Gereksiz polemikler ile söz dalaşına girilerek sayfa ve fotoğraf ile alakasız kavgalar yapıldığını gördüğümüz için 2019 yılından itibaren 7/24 sayfayı takip etmeye başladık. Bir haber sitesi mantığıyla gece editörlüğü de yapıyoruz. Tüm paylaşımları ve yapılan yorumları aralıksız okuyarak gözden geçiriyoruz. Sayfa prensipleri, vizyon ve misyonu ile alakasız ve üyeleri rahatsız eden tüm paylaşımları siliyoruz. Sayfa ilkeleri ile bağdaşmayan tutum, paylaşım ve yorum yapan gereksiz diyaloglar yönelten kişileri engelliyor ve sayfayı bu anlamda en disiplinli ve hassas bir sayfa olarak yönetiyoruz. Homojen ve tutarlı bir sayfa olan Konya Eski ve Yeni Fotoğrafları Sayfası, bu anlamda tüm üyelerden hem destek alıyor hem de yeni üye sayılarımız 2020 yılı Mart ayından beri sürekli artarak ve gelişerek büyüyor. Bazen haftada 200 üye talebi geliyor. Her hafta yeni katılan üyelere sayfaya hoş geldiniz mesajı gönderiyoruz” diye belirtti.
“TARİHE VE KÜLTÜRE MERAKLI HERKESİ BEKLİYORUZ”
Şehrin geçmişine, mazideki günlerine ve yakın geçmişine yönelik fotoğraflar ile nostalji sayfalarının hem genç kuşaklar hem de orta yaş kuşağından yoğun ilgi gördüğünü ifade eden Tokgöz, “Sayfa paylaşımlarında hayatın tüm renkleri ve dalları sayfada yer alıyor. Bu konulara meraklı ve ilgili kişileri sayfamızda yer alan bilgilere ve fotoğraflara bakmaya ve aktif katkı vermeye davet ediyorum” dedi.
