MİRAS KALAN MALVARLIĞI NASIL MİRASÇILARIN ÜZERİNE GEÇER?
Miras bırakanın ölümü sonrası miras kalan malvarlığının mirasçıların üzerine geçirilmesi yasal ve idari prosedürü fazla olan bir süreçtir. Miras intikal sürecinde rehber olması adına yapılması gerekenleri kısaca inceleyelim.
MİRAS İNTİKALİ NEDİR?
Halk arasında "Miras intikal işlemleri" olarak bilinen veraset intikal süreci, bir kişinin ölümü sonrasında varlıklarının, haklarının ve borçlarının yasal varislerine devredilmesini ifade eden Türk Medeni Kanunu'na göre gerçekleştirilen işlemleri kapsar. Miras intikal işlemleri, ölüm nedeniyle ortaya çıkan hukuki ve mali süreçleri içerir. Miras intikali ve iktisabı; hayatında miras bırakana ait olan menkul ve gayrimenkul malların, hakların ve borçların teknik deyimle intikale elverişli olan malvarlıklarının; ölüm veya ona denk tutulan hallerin mevcudiyetinde kanun veya miras bırakan tarafından tayin edilen kimselere geçmesi ve onlar tarafından kazanılması anlamına gelmektedir.
MİRAS İNTİKAL İŞLEMİNİN AŞAMALARI NELERDİR?
Miras bırakanın vefatının ardından miras intikal işlemlerine ölüm tarihinden itibaren 1 ay içinde başlamak gerekir. Ölümden sonra 1 ay içinde yapılmayan miras intikal işlemlerinde veraset ve intikal vergisi vergi dairesi tarafından cezalı olarak tahsil edilecektir. Veraset intikal işlemleri için izlenmesi gereken adımlar aşağıda belirtilmiştir.
- Ölüm Belgesinin Temini
Ölüm belgesi, ölümün gerçekleştiğini gösteren resmi bir belgedir. Mirasın açılabilmesi için, ilk adım ölüm belgesinin alınmasıdır.
- Mirasçılık belgesi (Veraset ilamı) alınması
Mirasçılık belgesi, bir kişinin ölümü sonrasında yasal varislerinin belirlenmesi amacıyla alınan bir belgedir ve Türkiye'de "Veraset İlamı" olarak adlandırılır. Veraset ilamı, mahkeme kararı veya noter aracılığıyla temin edilebilir.
- Miras kalan gayrimenkul ve menkul malların tespiti
Miras bırakanın sahip olduğu gayrimenkul ve menkul malların tespiti yapılmalıdır. Bu mallar, taşınmazlar, nakit para, araçlar, değerli eşyalar ve diğer varlıkları içerebilir. Eğer mirasçılar malvarlığının tespitini yapamıyorsa mahkeme aracılığıyla terekenin tespit edilmesini isteyebilirler.
- Veraset ve intikal beyannamelerinin verilmesi ve harçların ödenmesi
Miras bırakanın malvarlığının tespitinden sonra, mirasçılar kendi paylarına düşen miras malları için veraset ve intikal vergilerini vergi dairesine beyanname düzenleyerek öderler.
- Miras kalan malvarlığının mirasçılar üzerine geçirilmesi
Vergi dairesine veraset ve intikal vergilerinin ödenmesi sonrasında, vergi dairesi tarafından düzenlenen ilişki kesme yazıları, mirasçılar tarafından tapu müdürlüğüne, miras bırakanın nakit parasının bulunduğu bankaya ve diğer ilgili kuruluşlara iletilir.
- Miras intikal işlemlerinin tamamlanması
Miras kalan taşınmazlar Tapu Müdürlüğü tarafından mirasçılar adına elbirliği mülkiyet olarak tescil edilir. Bankada bulunan nakit para mirasçılara payları oranında ödenir. Eğer araç miras kaldıysa, mirasçılar adına tescili yapılır ve miras intikal işlemi sona ermiş olur. Miras intikal süreci ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için C&B Hukuk sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
MİRASÇILAR MİRAS İNTİKALİNDE ANLAŞAMAZLARSA NE OLUR?
Miras intikali sürecinde mirasçılar arasında iş birliği sağlanamaz veya bir anlaşmazlık ortaya çıkarsa, mirasın paylaşılması için mirasçıların mahkemeye başvurması gerekmektedir. Mahkeme, miras bırakanın terekesini belirleyerek miras paylaşımını gerçekleştirir. Ancak, taraflar arasında miras hukukundan kaynaklı veraset ilamının iptali, tenkis davaları, gayrimenkulü paylı mülkiyete çevirme davaları gibi hukuki ihtilaflar söz konusu olabilir.
Bu tür durumlar, çekişmeli bir sürecin başlamasına neden olur ve bu noktada bir miras avukatı ile çalışmak büyük önem taşır. Miras davaları genellikle uzun yıllar sürer ve sadece maddi değil, aynı zamanda manevi bir yükü de beraberinde getirir. Bu sebeple mirasçıların dava yoluna başvurmak yerine karşılıklı anlayış ve müzakere ile ortak bir noktada buluşup miras intikal sürecini işbirliği sağlayarak yürütmeleri tüm mirasçıların yararına olacaktır.
