Uluslararası Işık Günü'nde yapay ışığın yanlış kullanımına dikkat çekildi

KAYSERİ (AA) - Türk Astronomi Derneği (TAD) ile Aydınlatma Türk Milli Komitesi (ATMK), 16 Mayıs Uluslararası Işık Günü dolayısıyla ışık kirliliğine ilişkin ortak çağrıda bulundu.

İki sivil toplum kuruluşunun ortak yayımladığı bildirgede, dış mekan aydınlatmasına harcanan yapay enerjinin çok büyük miktarlara ulaştığı, bu enerjinin büyük bir bölümünün ise yanlış kullanımdan dolayı uzaya kaçarak heba olduğu belirtildi.

Aydınlatmanın bir dizi yönetmelikle düzenlendiğinin anımsatıldığı bildirgede, şunlar kaydedildi:

"Ancak aydınlatma ile ilgili tasarım, uygulama ve kullanıma ilişkin süreçlerde var olan mevzuat ve bunların yapılanmasındaki yetersiz denetimden dolayı ilgili mevzuatın çalıştırılması geri kalmaktadır. Bu nedenle tüm süreçlerin yeniden gözden geçirilmesi, ülke kaynaklarının doğru kullanımı ve tasarrufu açısından önemli bir gerekliliktir. Yapay ışığın fazlası, yanlış kullanımı hem insan sağlığını hem de doğadaki flora (bitki) ve fauna (hayvan) yaşamını olumsuz etkilemektedir."

Yanlış aydınlatmanın astronomi çalışmalarına olumsuz etkisine de değinilen bildirgede, şu ifadelere yer verildi:

"Ülkemiz astronomisinin uluslararası standartlardaki gözbebekleri ve kilit altyapı taşları olan TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi ve Doğu Anadolu Gözlemevi gibi kurumların geleceği, çevrelerindeki dış aydınlatmanın iyi yönetilmesine ve sürekli izlenmesine bağlıdır. Tüm ilgililere, ışığın yaşamımızdaki pozitif değerinin anıldığı bu anlamlı günde şu çağrıyı yapıyoruz; doğru aydınlat, ışığı uzaya kaçırma, enerjiyi verimli kullan."

Öte yandan Uluslararası Işık Günü dolayısıyla Uluslararası Astronomi Birliğinin Astronomi Bilim-Toplum Ofisi (OAO) ile Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi (NAOJ) tarafından hazırlanan "Işık Kirliliği" adlı broşür, Türk Astronomi Derneği tarafından Türkçeleştirildi ve ilgililerin kullanımına sunuldu.

Broşüre Türk Astronomi Derneğinin internet sitesinden ulaşılabilecek.

Ayrıca TAD'ın YouTube üzerinden düzenlediği "Evden Astronomi Söyleşileri"ne saat 21.00'de konuk olacak ATMK Başkanı Prof. Dr. Sermin Onaylıgil ile TAD Başkanı Prof. Dr. İbrahim Küçük, programda hem bildirgeyi okuyacak hem de doğru aydınlatma hakkında bilgi verecek.