WhatsApp'ın dijital zorbalığı bugün başlıyor! WhatsApp kullanıcıların verilerini satabilir mi?

Milyarlarca kişinin kullandığı mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ın dayattığı güncelleme süreci bugün başlıyor. Gizlilik Sözleşmesi’ni onaylamayanların kullanımı yavaş yavaş sınırlandırılacak. Uzmanlar, “Bunu kabul ederseniz, bilgilerinizin üçüncü kişilerle paylaşılmasına onay verirsiniz” diye uyarıyor.
WhatsApp'ın dijital zorbalığı bugün başlıyor! WhatsApp kullanıcıların verilerini satabilir mi?

Dünya genelinde yaklaşık 2 milyar kişi tarafından kullanılan mesajlaşma platformu WhatsApp'ın ocak ayı başında kullanıcılarına kabul etmeyi mecbur kıldığı ve büyük tepkilere neden olan güncelleme süreci bugün başlıyor. Facebook'un bünyesinde bulunan WhatsApp'ın ertelediği yeni gizlilik koşullarının bugünden itibaren yürürlüğe girecek olması, gözleri tekrar bu alana çevirdi. WhatsApp, daha önce son tarih olarak duyurduğu 8 Şubat'ı gelen tepkilerin ardından 15 Mayıs'a uzatmıştı.

YAVAŞ YAVAŞ SINIRLAMA


WhatsApp'tan yapılan açıklamaya göre, gizlilik ilkelerini kabul etme konusunda son tarihin 15 Mayıs olduğu ve bu tarihten sonra sözleşmeyi kabul etmeyenlerin yavaş yavaş sınırlandırılacağı belirtildi. Buna göre ilk olarak kullanıcılar, sözleşmeyi kabul etmeleri gerektiğini belirten bir bildirim alacak ve bir süre sonra bu bildirim kalıcı hale gelecek. Daha sonra kullanıcılar aramaları cevaplandırabilecek. Ancak sohbet listelerine erişemeyecek. Bir sonraki adımda kullanıcılar bu özellikten de mahrum kalacak.


Kişisel verilerin güvenliği tartışılırken dijital deneyim tasarım stüdyosu SHERPA'nın yaptığı kişisel verilerin güvenliği ve bunun kullanıcı deneyimi üzerindeki etkisi araştırması açıklandı. Buna göre kullanıcılar en çok kameraya erişilmesinden korkuyor. Kameraya erişimi ise fotoğraflara erişim, mikrofon, rehber, depolama, lokasyon, lokal ağa ve sağlık bilgilerine erişim takip ediyor. Arka planda uygulama yenileme de kullanıcıların bir diğer korkusu olarak öne çıkıyor.


YERLİ UYGULAMAYA İLGİ


WhatsApp'ın verileri üçüncü taraflarla paylaşmayı dayatması ve kişisel verilerin güvenliği endişesi kullanıcıları alternatif ve daha güvenli platform arayışına yönlendirdi. Bu süreçte benzer platformlar arasında bulunan Turkcell BİP uygulaması sadece Türkiye'de değil birçok ülkede dikkatleri üzerine çekerek büyük talep gördü. Türk mühendislerinin geliştirdiği BiP, 192 ülkede yaklaşık 80 milyon indirme sayısına ulaştı. Alternatifler arasında dikkat çeken Telegram da üçüncü şahıslar ve hükümetlerle herhangi bir veri paylaşmadığını açıkladı. Meta verilerini de şifreleyen Signal, kişiler arasında güvenli iletişim için de Sealed Sender özelliğini kullanıyor.


Dünyanın geleceğine yön veren verinin bugün petrol ya da altın kadar değerli bir varlık haline geldiğini belirten Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, konuyla ilgili şunları söyledi: "Yıllardır 'Türkiye'nin verisi Türkiye'de kalmalı' prensibiyle hareket ediyor, sunduğumuz ürün ve hizmetleri bu prensip doğrultusunda geliştiriyoruz. Bu teknolojilerden elde edilen verileri de Türkiye'nin dört bir yanında kurduğumuz, modern donanımlı ve üstün güvenlikli veri merkezlerinde koruyoruz. Küresel teknoloji firmalarının topladıkları büyük veriyi; bireyleri, toplulukları ve hatta devletleri etki altında bırakmak için kullanabildiği bir gerçek. BiP, tümüyle Türkiye'ye ait bir platform."


SÜREÇ NASIL İŞLEDİ?


WhatsApp 4 Ocak 2021'de gizlilik ilkelerinde yapılan değişikliği ve yeni kullanım koşullarını açıkladı.
8 Şubat'a kadar sözleşmeyi onaylamayanların WhatsApp'ı kullanamayacakları bildirildi. Yayınlanan ilkeleri kullanıcının kabul etmesi halinde Facebook şirketleriyle hesap, durum, bağlantı, cihaz, otomatik olarak toplanan kullanım, kayıt ve konum gibi kullanıcı verilerinin paylaşılabileceği belirtildi.
Uygulamayı kullanacakların verilerini Facebook ile paylaşmayı kabul etmesi gerektiği, sözleşme kabul edilmediği takdirde de kullanıcının artık WhatsApp'a erişemeyeceği belirtildi.


WhatsApp 15 Ocak 2021'de resmi soruşturmalar ve kullanıcıların tepkilerinin ardından kullanıcılara yeni sözleşmedeki değişimleri daha iyi anlatabilme gerekçesiyle 8 Şubat'ı 15 Mayıs 2021 olarak güncelledi.
WhatsApp'ta 15 Mayıs'ta kullanıcılarına göndereceği yeni kullanım koşullarına onay vermeyenler için aşamalı kısıtlamalar uygulanacak.


WhatsApp Gizlilik Sözleşmesi'nin kabulü için son gün yarın. Peki sözleşmeye onay vermek ne anlama geliyor? Risk ne? Hangi verileri alabilecek? Vatandaş ne yapmalı? Sabah'ta yer alan habere göre, uzmanlar, milyonlarca kişnin 'endişe' ile baktığı bu konuyu yorumladı. İşte özetle değerlendirmeler:


Global Bilişim Derneği (BİDER) Başkanı Şenol Vatansever: Anlık mesajlaşma uygulamaları üzerinden birçok verimizin kullanımına zaten izin vermiş oluyoruz. Bunlar farklı şirketlerle ya da devletlerle verilerinizi paylaşabilir. Gizlilik İlkesi ile beraber, kullanıcılar kişisel verilerinin işlenmesine ve yurt dışında bulunan tedarikçi, iş ortakları, hizmet sağlayıcıları ve diğer üçüncü taraflara aktarılmasına rıza vermiş olacak.


Üsküdar Üniversitesi Yapay Zeka Mühendisliği Yüksek Lisans Programı ABD Başkanı Dr. Nuri Bingöl: Bu sözleşme ile 'ben bu verileri senin bilgin dahilinde alıyorum ve bana onay veriyorsun' denilmek isteniyor. Şirket, verileri kendi diğer grup şirketlerinden Facebook ve Instagram için zaten kullanıyordu ama şimdi bu verileri üçüncü kişilere de satabilmek istiyor. Mesela hükümetlere. Dolayısıyla bu kişisel bilgiler devletlere, hükümetlere satılacak.


Kişisel Veri Danışmanı, Avukat Özlem Sezgin: WhatsApp, AB'deki Genel Veri Koruma Regülasyonu'na (GDPR) nasıl hassasiyet gösteriyorsa ülkemizde de KVKK'ya uygun hareket etmek zorunda.


Bilişim Hukuku Uzmanı Avukat Atakan Karataş: WhatsApp'ın kullanıcılarına 'ya kabul et ya da kullanma' şeklindeki baskısının özgür iradeyi engelleyebileceğini düşünüyorum. Bu da KVKK'da ki genel prensiplere aykırılık yaratır.


Sparta Bilişim Kurucusu Alper Başaran: Uygulamalara dikkat. Herkes kendine şu soruyu sormalı: Bu uygulamayı kullanmak kişisel verilerimden daha mı önemli? WhatsApp'ın da sahibi olan Facebook'un kurucu Mark Zuckerberg WhatsApp kullanmıyor. Acaba bizim bilmediğimiz bir şey biliyor olabilir mi?


Seccops Siber Güvenlik Teknolojileri Genel Müdürü İsmail Saygılı: WhatsApp'ı kullanmamak bir çözüm değil. Sosyal medya içindeysek çok fazla veriyi çoktan paylaştık ve paylaşmaya devam ediyoruz.


"Hiçbir şey ücretsiz değildir"


Hiçbir şey gerçekten ücretsiz değildir ve ne yazık ki, ücretsiz hizmetler için mevcut iş modeli, esasen verilerimizle ödeme yaptığımız anlamına gelir. Sosyal ağlar, bazı haberciler ve arama motorları reklamlardan para kazanır ve ne kadar kişiselleştirilirse o kadar iyidir. Facebook ve diğer şirketler bunu son birkaç yıldır hizmetleri aracılığıyla yapıyor. WhatsApp uçtan uca şifreleme içerdiği için konuşmalarınızı okumuyor ama teknik takip yapabiliyor ve hesap bilgilerini izleyebiliyor. Neyse ki çeşitli alternatif mesajlaşma platformları bulunuyor ve kullanıcılar kendileri için en iyi olana kendileri karar verebiliyor.


"Bütün bilgilerinizi görebilecek"


WhatsApp vermiş olduğu mesajlaşma hizmetinin devamlılığını sağlamak, reklam pazarlama faaliyetlerinde bulunmak, bazı teknik destekler sunabilmek için kullanıcılarından gelir elde etmeyi hedefliyor. Bu konuda kararlı olduğunu gösteriyor. Sözleşmenin kabulüyle Whatsapp hesap bilgilerinizi, mesajlarınızı, yazışmalarınız, bağlantılarınızı, durum bilginizi, lokasyon, bankacılık işlemlerinizi, ödeme verilerinizi, kullanım alışkanlıklarınızı, kullandığınız cihaz ve bağlantı bilgilerinizi, hatta konum bilgileriniz dahil bütün bilgilerinizi görebilecek.


"Güvenlik için Signal tercih edilebilir"


WhatsApp üzerinde bütün mesajlaşmalar uçtan uca şifreli iken kullanıcıların en çok tercih ettiği bir diğer platform olan Telegram'da sadece gizli sohbet seçeneği uçtan uca şifrelenmekte. Buna ek olarak WhatsApp sohbet yedeklerini Google veya ICloud üzerinde yedeklerken, Telegram kendi sunucularında yedeklemekte. Son alternatif olarak kullanıcılar güvenlik konusunda Signal isimli uygulamayı da tercih edebilirler ancak bu üç uygulama arasında en az kullanıcıya sahip uygulamanın da Signal olduğu unutulmamalı.


"Diğer platformların da sözleşme dayatmayacağının garantisi yok"


Vatandaşların öncelikle bu sözleşme ile mesajlarındaki gizliliğin ihlal edilmeyeceğini fark etmeleri gerekiyor. Yanlış bilgilerle hareket edip tamamen Whatsapp'a karşı bir tutum sergilemeleri yanlış bir yaklaşım. Keza diğer platformlarda da ticari amaçlarla dayatılacak sözleşmelerle karşılaşmayacaklarının bir garantisi bulunmuyor. Sözleşmede kullanıcıların kendi aralarındaki mesajlaşmalarının bundan önce olduğu gibi yine uçtan uca şifreleme yöntemi ile korunacağı ve bu yöntemin, verilerin üçüncü şahıslara geçmesini olanaksız kıldığını belirtiyor.

"HESABINIZI SİLMEYECEĞİZ" PAYLAŞIMINDA BULUNDU


Sosyal medya şirketi Facebook'un bünyesinde bulunan mesajlaşma platformu WhatsApp, gizlilik ilkesi ve hizmet şartlarındaki güncellemenin yürürlüğe girdiği 15 Mayıs'ta, "kişisel mesajlarınızı göremiyoruz" ve "hesabınızı silmeyeceğiz" paylaşımında bulundu.