Yeni tedbirler alındı! Artık yasak

Sağlık Bakanlığı’nca paylaşılan vaka sayısı haritasına göre “çok yüksek risk” grubunda ve kırmızı kategoride bulunan illerde yeni tedbirler devreye alındı.
Yeni tedbirler alındı! Artık yasak

Türkiye'de geride kalan 24 saatte 138 bin 18 Kovid-19 testi yapıldı, 11 bin 520 kişinin Kovid-19 testi pozitif çıktı, 65 kişi hayatını kaybetti. Haftalık verilere göre, bu hafta hastalarda zatürre oranı yüzde 3,6, yatak doluluk oranı yüzde 49,1 olarak gerçekleşti.    

Erişkin yoğun bakım doluluk oranı yüzde 63,2, ventilatör doluluk oranı yüzde 28,3, ortalama temaslı tespit süresi 8 saat, filyasyon oranı yüzde 99,9 olarak kayda geçti. Koronavirüs vaka sayısı haritasına göre kırmızı kategoride bulunan illerde ise yeni tedbirler devreye alındı.

SİNOP 

Kırmızı listede yer alan Sinop’ta tedbirler sıkılaştırılırken kumar oynayan ve Kovid-19 tedbirlerini ihlal eden sekiz kişiye, 17 bin 994 lira ceza uygulandı. Kumar oynanması için yer temin eden iki kişi hakkında ise adli işlem başlatıldı.

RİZE 

Kırmızı listede bulunan Rize’de, açılış, kokteyl, kurdele kesme gibi bir arada bulunmayı gerektirecek etkinlikler yasaklanırken, nikah ve düğünlere 1 saat ve 50 davetli sınırı getirildi. Rize Valisi Kemal Çeber, “Yapmamız gereken tek şey ilgili bakanlıkların uyarıları ve il Pandemi Kurulu’nun aldığı tedbir kararlarına hassasiyetli uymak. Bir şeyi azmettiği zaman başaran Karadeniz insanı kısa zamanda bu işi de başaracaktır” dedi.

GÜMÜŞHANE 

Gümüşhane İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu da mevsim itibari ile yapılacak tarımsal faaliyet bulunmadığından hayvancılıkla uğraşanlar hariç olmak üzere hafta sonlarında köylere, kırsal mahallelere ve yaylalara gidilmesi yasaklandı.

Tüm köy ve mahalle muhtarlarının, apartman ve site yöneticilerinin ve görevlilerinin, sorumlu oldukları alanlarda bulaş kaynağı oluşturacak nişan, kına, mevlit, taziye, gün ve doğum günü, toplu maç izlenmesi gibi bir arada bulunulmasına neden olacak etkinliklere izin verilmemesine karar verildi. Cenaze merasimleri de 30 kişi ile sınırlandırıldı.

SAMSUN 

Samsun’da görevlilerin ve uzmanların “Evde kalın” çağrılarına rağmen kentteki cadde ve sokaklardaki yoğunluk da devam ediyor. Vatandaşlardan Sanem Melisa Çelik, “Sokaklarda herkes iç içe. İşi olan da olmayan da dışarı çıkıyor. Çoğu kişi de maskesini burnunun altına indiriyor” dedi. Esnaf Recep Tezel de, “Caddeler kalabalık, insanlar arasında mesafe olması lazım biraz. Bazen ben vatandaşları uyarıyorum, ‘Mesafeyi koruyun’ diyorum, bana ters ters bakıyorlar” diye konuştu.

KONYA 

Konya Valisi Vahdettin Özkan, kırmızı listedeki ilin hızla normalleşebilmesi adına vatandaşlara uyarılarda bulundu. Özkan, “Konya’da dost sohbetleri, ev ziyaretleri, ev içi çok yoğunlaşmış toplantılar kış şartlarında, kapalı ortamlarda çok riskli bir durum. Tüm hemşehrilerimizden istirhamımız, bu ev ziyaretlerinin belli bir dönem ötelenmesi” dedi.

Vatandaşların alışverişlerini de mümkün olduğu kadar kısa tutmasını isteyen Özkan, pazar yerlerinde ve alışveriş merkezlerinde maske kullanımı ve aynı anda alınabilecek müşteri sayısı gibi kurullara uyulması denetimlerim artacağını söyledi.

EDİRNE 

Edirne’de oluşan tablo karşısında vatandaşlar hem şaşkın hem de endişeli. Trafiğe kapalı Saraçlar ve Çilingirler caddelerinde yaşanan kalabalık dikkat çekerken, zaman zaman kurallara uyulmadığı görüldü. Keşan ve İpsala ilçelerinde de bazı yerleşim yerleri karantinaya alındı. İl Pandemi Kurulu’nun yeni önlemler alması bekleniyor.

Öte yandan 1 aydır dükkanlarını müşterilere açmayı bekleyen meşhur tava ciğeri işletmecileri ise kentin “çok yüksek riskli” kategoride yer almasıyla paket servise döndü. 40 yıllık ciğerci esnafı Kemal İmrak, “Vatandaşlarımızın bu konuda duyarlı olmalarını diliyoruz” dedi.

Edirne Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Kemal Cingöz de, “Vatandaşlarımız koronavirüs tedbirlerine sıkı sıkıya uymalı. Eğer kurallara uyulursa hem esnafımız hem de vatandaşlarımız daha müreffeh bir hayat süreceklerdir. Esnafa da çağrımız kurallara riayet etmeleri” diye konuştu.

TOKAT 

“Çok yüksek riskli” iller arasında ilk 6’da bulunan Tokat’ta, geçen hafta vaka sayısı 100 binde 149.20 olurken, bu hafta 166.50 olarak tespit edildi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Kliniği Öğretim Üyesi Parlak, “Cenaze ve düğünler, Tokat’ın kırmızı bölgede olmasında önemli faktör hatta belki de en önemli faktör. Ertelenebilecek düğün ve toplantıları erteleyelim. Cenazelerde kesinlikle bir arada bulunmayalım” dedi.

AKSARAY 

Aksaray’da koronavirüs tedbirleri artırılırken, İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu’nca Yenikent beldesinde vaka sayısının artması nedeniyle 5 gün karantina uygulanmasına karar verildi. Beldede, akraba ziyaretleri çok sık yapıldığı için vaka sayılarında özellikle son bir haftada artış olduğu belirtildi. Merkeze bağlı Çavdarlılar köyünde de karantina uygulanacağı belirtildi.

Kıraathanelerde kağıt oynamak yasak 

İçişleri Bakanlığı, kontrollü normalleşme süreci ile ilgili sıkça sorulan sorulara bakanlık sitesinden yanıt verdi. Buna göre; Düşük, orta ve yüksek risk grubunda bulunan illerdeki kahvehane, kıraathane, çay ve kır bahçeleri, dernek lokallerinde oyun (okey, kağıt vb) oynanmasına müsaade edilmeyecek. Bar, pavyon, gazino, taverna ve nargile salonu gibi iş yerleri tüm illerde kapalı tutulmaya devam edilecek.

Tekeller kapalı 

Düşük, orta ve yüksek riskli illerdeki internet kafe/salonu, elektronik oyun salonu, bilardo salonu, lunapark gibi oyun ve eğlence yerleri yüzde 50 kapasite sınırı ile 07.00-19.00 saatleri arasında çalışabilecek. Çok yüksek riskli illerde bu yerler kapalı kalmaya devam edecek. Tekel büfeleri sokağa çıkma kısıtlamasının uygulandığı gün ve sürelerde, kapalı kalmaya devam edecek.

Seyahate izin 

Çıkış, varış, güzergâh illerinde yüksek ya da çok yüksek riskli iller bulunması halinde 65 yaş ve üzeri ile 20 yaş altı kişiler seyahat izin belgesi alarak, şehirler arası seyahat yapabilecek. Çıkış, varış, güzergâh illerinde düşük ve orta riskli iller var ise, bu yaş grubundaki kişiler şehirler arası seyahat için izin belgesi almasına gerek kalmayacak. 20 yaş altı gençler, yanlarında velisi bulunması şartıyla, illere göre risk grubuna bakılmaksızın ve izne tabi olmaksızın şehirler arası yolculuk yapabilecek.

Toplu taşıma serbest 

Düşük, orta ve yüksek riskli illerde 65 yaş ve üzeri ile 20 yaş altındakiler, şehir içi toplu taşımayı kullanabilecek. Çok yüksek riskli illerde ise bu kişilerin toplu taşıma yasağı devam edecek. Düşük ve orta riskli illerde, cenaze katılımında sayı sınırlaması olmayacak. Yüksek ve çok yüksek riskli illerde cenazelere katılım 30 kişi ile sınırlı olacak. Tüm illerde toplu taziye yasağı sürecek. Kamu kurum kuruluşlardaki çay ocağı ve kantinler faaliyet gösterebilecek. Restoranlarda canlı müzik yasağı devam edecek.

Artık kameralardan yaptırım uygulanabilecek 

Salgınla mücadalede, “Kontrollü normalleşme” döneminin başlamasıyla, İçişleri Bakanlığı 81 İl Valiliği’ne 14 maddelik, “Dinamik Denetim Süreci” konulu genelge gönderdi. Buna göre, genel denetim ekipleri oluşturulacak ve düzenli olarak sahada her gün denetim yapılacak. Kent güvenliğine yönelik kameralardan elde edilen görüntülerden de salgınla mücadelede yararlanılacak. İlk denetimler, 260 bin personelle tüm ülkede bugün gerçekleştirilecek. Genelgeye göre, yeni dinamik denetim süreci şu şekilde işleyecek:

HER GÜN DENETİM: 

Denetim faaliyetlerine; tüm kamu kurum ve kuruluşlarının, yerel yönetimlerin ve meslek odalarının azami seviyede destek (personel, araç, malzeme vb.) vermesi sağlanacak. Vali ve kaymakamlarca, her bir il/ilçe müdürünün başkanlığında kolluk ve diğer kamu personelinden oluşan genel denetim ekipleri oluşturulacak. Bu ekiplerin vali, vali yardımcısı, kaymakamlar ve il/ilçe müdürlerinin başkanlığında düzenli olarak her gün sahada denetim yapması sağlanacak.

İŞYERLERİ HAFTALIK: 

İl/İlçe Salgın Denetim Merkezleri (İSDEM) bünyesinde bulunan İşyeri Denetim Ekipleri ve Mahalle Denetim Ekiplerine, belediye/il özel idaresi, meslek odaları, iş güvenliği uzmanlığı sertifikasına sahip kamu personeli ile Tarım ve Orman Bakanlığı gıda denetmenlerinden oluşturulan yeni denetim ekipleri dahil edilecek. Bu ekipler sorumluluk sahasında bulunan bütün işyerlerini haftalık olarak denetleyecek ve İSDEM’e raporlayacak.

KAMERALARDAN TAKİP: 

Dinamik denetim faaliyetlerinde kent güvenlik yönetim sistemleri ve kameralardan elde edilen görüntü kayıtlarından azami şekilde istifade edilecek, kamera kayıtları incelenerek tedbirlere aykırı uygulamaların görüntülerden tespit edilmesi durumunda da yaptırım uygulanabilecek.

‘Taviz verirsek 3. dalga gelir’ 

Lokanta ve kafelerin açılması vatandaşları ve esnafı sevindirirken, bilim insanları ise yeni normalleşme adımına karşı ciddi uyarılarda bulundu. Vaka sayısının tekrar 10 bini aştığına dikkat çeken uzmanlar, gevşeme olursa tablonun kasım ve aralıktan bile kötü olabileceğini söylüyor.

Haftalardır Kovid-19 tedbirleri kapsamında kapalı bulunan lokanta ve kafeler, çok yüksek riskli olmayan şehirlerde yüzde 50 kapasite ile hizmet verecek olması hem vatandaşları, hem esnafı sevindirirken, bilim insanları ise yeni normalleşme adımına karşı ciddi uyarılarda bulundular.

Kademeli normalleşmeyle birlikte Kovid-19 tablosunun Kasım ve Aralık döneminden kötü olup olmayacağı en çok merak edilen konuların başında geliyor. Son 2 aylık Kovid-19 tablosuna göre 24 Ocak günü 5 bin 277 olarak açıklanan vaka sayısı 27 Ocak’ta 7 bin 489’a yülselmişti.

Şubat ayında ise vaka sayıları günlük 7-8 bin arasında değişti. Ancak şubatın son döneminde vaka artışı daha da yükselmeye başladı. Şubatın son günü 8 bin 424 kişiye Kovid-19 tanısı konulurken, 2 Mart’ta 10 bin barajı aşılarak yeni vaka sayısı 11 bin 837 olarak kayıtlara geçti.

‘Endişeliyim’ 

Bu tabloyu endişe verici olarak değerlendiren Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, şu yorumda bulundu: “Açılmanın etkisini bir haftadan sonra göreceğiz ancak yeni kararların olumlu olmayacağı kesin. Dünyada buna benzer bir uygulama söz konusu değil. Şehirlerarası dolaşım kısıtlaması olmadan böyle bir uygulama bilimsel açıdan doğru değil.

Son bir haftadır vaka sayılarında kıpırdanma var ve tedbirleri kaldırmayı hiçbir uluslararası bilimsel kurul önermiyor. Haziran başında vaka sayısı bin kişiye takılmıştı. Uyarılar yapmıştık. Sonradan bu rakam yıl sonu 30 binlere çıktı. Şu an günlük vaka sayısı 10 bini geçmiş durumda ve normalleşiyoruz.

Havalar nisan sonuna kadar soğuk olacak. Mutant virüsler konusunda yeterli veriye sahip değiliz. Karadeniz’de garip bir artış var çok yüksek ihtimalle mutasyonlu virüsten kaynaklanıyor. Bundan sonraki artışın ilk hedefi İstanbul, sonrasında İzmir ve Ankara olacak. Tablo kasım, aralıktan kötü olur mu diye endişeliyim.”

İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, il bazında uygulanacak yeni normalleşme yönteminin doğru şekilde işleyebilmesi için tüm vatandaşlara sorumluluk düştüğünü belirterek, “Kendi kendini kontrol eden bir sistem kuruldu. Vatandaşımız kafe ve lokantalara hücum eder, esnaflarımız yüzde 50 kapasiteden daha fazla müşteri ağırlarsa yeniden kapanma olacak.

Otokontrol sistemi getirilmiş oldu. Aşının getireceği bloklama, havaların ısınmasıyla birlikte insanların kapalı ortamdan açık havaya çıkmaları vaka sayında azalmaya yol açacaktır. Tabii bunun için maske, mesafe ve hijyen olmazsa olmazlarımız. Halkımız kurallara uydukça nisanda üçüncü dalga olmasını beklemiyorum” diye konuştu.

‘Risk bitmedi’ 

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sait Gönen ise İstanbul’daki riskin bitmediğine dikkat çekerek, şu tespitlerde bulundu: “Normalleşmeyle eski günlere dönersek üçüncü dalgayı görebiliriz. Aşılamada arzu edilen noktada değiliz. İşin ekonomik, sosyal boyutu olduğunu hepimiz biliyoruz.

Yöneticiler hepsini değerlendirip karar veriyorlar ancak vatandaş olarak kurallara kesinlikle uymamız lazım. ‘Sıkıldık, bunaldım, para kazanmamız lazım’ diyen olur, fiziki mesafe ve maskeden taviz verilirse yeni dalga, yeni kısıtlamalar gelir.”

‘Renge aldanmamak lazım’ 

Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı Prof.Dr. Vedat Bulut, yeni normalleşme sürecinde kuralların gevşeme ve rehavete kapılması durumunda nisan ayında günlük vaka sayısının 50 bine, Kovid-19 nedeniyle ölüm sayısının da 250’ye çıkabileceği uyarısında bulundu:

“Bir yandan ekonomik kaygılar ve işsizlik gibi büyük sorun yaşanıyor ancak en ufak gevşeme mevcut tabloyu daha kötü duruma getirebilir. Maske, mesafe ve mekanlardaki yüzde 50 doluluk kuralına mutlaka uyulması gerekiyor. ‘Bizim şehrin haritası mavi, rahatız’ diyen olursa iki hafta içerisinde vaka patlamaları yaşanır.”

‘Zamanlama uygun değil’ 

İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, yeni normalleşme sürecinin erken olduğunun altını çizerek tespit ve uyarılarını şöyle sıraladı: “Son bir hafta öncesine kadar dünya genelindeki vaka sayılarında azalış vardı. Ancak son 7 gündür ABD, Avrupa, Doğu Akdeniz, Güneydoğu Asya’da vaka sayılarında ciddi artış başladı.

Mutant virüsler ve tedbirlerdeki gevşemeye bağlı vaka artışı söz konusu. Bu açıdan normalleşmenin zamanlaması Türkiye açısından uygun değil. Kovid-19’un ekonomik faturasından en çok esnafımız etkileniyor fakat 3 hafta sonra İstanbul ve birçok şehirdeki vaka sayılarında ciddi artış görebiliriz. Bu saatten sonra herkes dikkatli hareket etmeli.”