Yıllar önce Libya'ya gidip bir daha Türkiye’ye dönemeyen işçiler yaşadıkları zorlukları AA'ya anlattı

TRABLUS (AA) - AYDOĞAN KALABALIK - Devrik lider Muammer Kaddafi zamanında yetmiş ve seksenli yıllarda Türkiye’den Libya’ya çalışmak amacıyla giden binlerce işçiden bazıları burada akrabalık bağları kurarak kalmayı tercih ederken, bazıları yaşadıkları olumsuzluklar nedeniyle bir daha Türkiye'ye dönemedi.

AA muhabirine konuşan 73 yaşındaki Türk işçi Ahmet Demiral, Libya’ya 1985 yılında geldiğini ifade etti.

Balıkesir’in Havran ilçesinin Büyükşapçı Köyü’nden olduğunu ancak Burhaniye’de ikamet ettiklerini belirten Demiral, Libya’da 4 yıl çalıştığı firmadan parasını alamadığını, haliyle izne de göndermediklerini ve parasını ancak mahkeme yoluyla 2 yıl sonra alabildiğini söyledi.

İlk 6 yılını sadece avans alarak çalışmak ve kazandığı parasını alma mücadelesiyle geçirdiğini belirten Demiral, devrik lider Muammer Kaddafi döneminde ülkeden dışarı dolar çıkarmanın yasak olduğunu hatırlattı.

Demiral, "Paramı aldıktan sonra da Türkiye’ye gönderemedim. Bankalara defalarca gittim ama başaramadım. Ayrıca pasaportum ve bazı evraklarım da bu dönemlerde çalındı. Tüm bu sebeplerden buradan dönemedim, burada yıllarım böyle geçti." dedi.

- Kızı ile 36 yıl aradan sonra ilk kez görüntülü görüştü

Demiral, başkent Trablus’un kenar semtlerinden birinde yalnız yaşadığını, iş bulursa çalıştığını bulamazsa çalışamadığını söyledi.

Birisi kız diğeri erkek 2 çocuğu olduğunu aktaran Demiral, "Şimdi gitsem oğlan yolda uzaktan bile görse tanır beni. Ama kızım tanımaz, çünkü ufaktı." diye konuştu.

Akıllı telefonu olmadığı için çocuklarıyla hiç görüntülü görüşemediğini dile getiren Demiral, 36 yıldır kızının fotoğraflarını dahi göremediğini ifade etti.

AA muhabirinin telefonundan kızının WhatsApp'taki profil fotoğrafını yıllar sonra ilk kez gören Demiral’ın fotoğrafa uzun uzun bakması dikkati çekti. Demiral 36 yıl aradan sonra kızı ile görüntülü konuştu ve damadını da ilk kez gördü.

Bu tür talihsizlikler nedeniyle onlarca yıldır Libya’da kaldığını, para kazanamadığını artık yakın zamanda Türkiye’ye gemiyle gitmeye niyetlendiğini ifade eden Demiral, "Gideceğim artık, gemiyle gitmeyi düşünüyorum. Gemi daha iyi benim için çünkü gemi İzmir’e gidiyor." ifadelerini kullandı.

- Libya’nın Cufra bölgesinde bir ay gözaltı bütün hayatını altüst etti

Sinoplu Mustafa Dişli ise 1982 yılından bu yana Türkiye’ye gitmenin nasip olmadığını, eşi ve 5 çocuğuyla 39 yıldır buluşamadığını anlattı.

1989 yılında Libya’nın Cufra kentinde bir sebepten dolayı 1 ay gözaltına alındığını, o sürede Türkiye’ye gidenlerin kendisi hakkında ailesine, "orada hapse giden bir daha çıkamaz artık o öldü" şeklinde haber götürdüğünü ifade eden Dişli, "Eşim, çocuklarım ve hatta kardeşlerim yıllarca beni öldü bildi." dedi.

Başkent Trablus’un Suk el-Cuma bölgesinde kırık dökük bir barakada yalnız başına hayata tutunmaya çalışan 72 yaşındaki Türk işçi, aslen Sinop’un Durağan kazasının Gölalan Köyü’nden olduğunu ancak Samsun’un Bafra ilçesinde yaşadıklarını söyledi.

Dişli, sözlerine şöyle devam etti:

"Gözaltına alındığım kısa süre içinde makinalarımı, araçlarımı velhasıl kazandığım her şeyimi kaybettim. Her şey öyle battı gitti. Ha bugün ha yarın gideceğiz diye söyleyip durduk, günler böylece geçti, bir daha Türkiye’ye dönemedim, 39 yıldır burada böyle kaldım.

Türkiye’ye hep içim ağladı, canım yavrularımı bir defa bile göremedim. Kendime kahrettim uzun zaman hiç kimseyle görüşmedim. O zavallı çocuklarımın ne günahı vardı."

Önümüzdeki yıl Türkiye’ye gideceğini dile getiren Dişli, rahmetli annesinin kendisine Türkiye’den gitmesini söylediğini bu kadar uzun süre kalmasında belki de annesinin bu sözünün etkili olduğunu kaydetti.

Dişli, “Annem gitmemi istedi, 'Gitmezsen sana sütümü haram ederim' dedi. Bu içimde hep kapalı kaldı. İlk defa burada açıyorum. Annem bunu bana niye desin? Bilemedim. Sonra pişman oldu, yanlarına vurdu, oğlum niye gelmiyor? diye sordu. Ama artık iş işten geçmişti dönemedim. 39 senedir burada böyle bağlı kaldım." ifadeleriyle üzüntüsünü dile getirdi.

- Kimsesizler mezarlığında toprağa verilen arkadaşlarına ziyaret

Dişli, Demiral ve 9 yıldır Libya’da ikamet eden diğer Türk işçi Tahir Tanrıkulu, Libya’da 50 yıla yakın yaşadıktan sonra iki ay önce hayatını kaybeden arkadaşları, Konyalı Hayrani Oğul’un mezarını ziyaret etti.

Tanrıkulu, Oğul’u 2013’ten bu yana iyi tanıdığını, hayattayken "49 yıl Libya’da yaşadığını ve Türkiye’ye hiç dönmediğini" kendisine anlattığını aktardı.

Oğul’un Libya’da hiç kimsesinin olmadığını söyleyen Tanrıkulu, vefatının ardından Türkiye’deki bazı akrabalarına ulaştıklarını dile getirdi.

Tanrıkulu, "Merhumun akrabaları cenazenin Libya’da defnedilmesini istedi. Naaşı, 25 Ekim’de buradaki bir yardım ve dayanışma kurumunun vasıtasıyla başkent Trablus’un Tacura bölgesindeki kimsesizler mezarlığına defnettik. Cenazesine birkaç Türk işçi arkadaşı katıldı." dedi.