Necmettin Şimşek

Necmettin Şimşek

Değer Sizsiniz

Değer Sizsiniz

*Hayatın her alanında karşımızda olan değer nedir? En kolayından alışverişimiz, duygularımız, hareketlerimiz değer üzerinden anlaşılır. Değerin bilimsel alanlarda da kullanımı, tanımı farklı farklı. Değer için yapılan araştırmalar kapsamında TDK’na bakıldığında değerin 7 tanımı olduğunu öğrenmek mümkün. En genel tabir, değer bir şeyin, bir durumun kıymetini belirlemeye yarayan soyut veya somut ölçüsü, değdiği karşılık ve önem şeklindeki tanımdır. Değerin, bir milletin sahiplendiği sosyal, ekonomik, kültürel ve bilimsel bütün değerleri kapsayan maddi ve manevi ögeler olarak tanımı ile de karşılaşılır. Felsefede değer kavramının anlamı bir takım değişiklikler içererek tanımlaması yapılmıştır. Değer burada direk olarak kişiler ile ilgilidir. Kişilerin gereksinim duyan, isteyen bir varlık olması nedeniyle, nesneler ile bağlantısında beliren her şey değer olarak nitelendirilmiştir. Bilimde değer ifadesi daha somut ifadelerdir. Yardımseverlik, sevgi, nezaket, empati hep değer ile ölçülür soyuttur. Matematikte değer, tamamen sayısal baz alınır. Tanım olarak da bir bilinmeyenin ya da bir değişkenin sayı ve ölçü ile ifade edilmesine şeklinde yer verilir. Ekonomide ise insanların ilk aklına gelen değer günlük hayatta alışveriş ve parasal birçok işlem ile karşılaşıldığı için değer kendisine çokça yer bulur. Ekonomide değer para ile ölçülmesi mümkün olan bedeli, kıymeti ve pahayı temsil eder.

**En değerli şirket, en değerli firma diye sürekli medyada yer alan markalar. Değerin değer olarak ne kadar olduğunu öğretti hepimize. Teknoloji, τέχνη sanat ve λογία bilmek sözcüklerinin birleşimidir. İnsanoğlunun gereklerine uygun yardımcı alet ve araçların yapılması ya da üretilmesi için gerekli bilgi ve yetenektir. Teknoloji ayrıca, bir sanayi dalıyla ilgili üretim yöntemlerini, kullanılan araç, gereç ve aletleri kapsayan bilgidir. Teknoloji, insanlık tarihinde bilim ve mühendislikten önce ortaya çıkmıştır. Teknolojinin, bilimin uygulamacı yönü olduğu görüşleri de vardır. İnsanoğlu tarihler boyunca işlerini kolaylaştırmak için çeşitli aletler geliştirmişlerdir. Avlanmak için ok ve mızrak geliştirmişlerdir. Ok ve mızrakları birbirleri ile savaşmak için kullanmışlar. Tarih boyunca değişik savaş aletlerinin teknoloji sayesinde geliştirilmesine sebep olmuştur. İlk başlarda ok, mızrak, kılıç ve kalkan kullanılmıştır. Sonraları bu aletler teknolojinin gelişimi sayesinde yerini ateşli silahlara bırakmıştır. Ateşli oklardan bir borunun içinden taş fırlatan barutlu silahlara geçilmiştir. Bu silahlar teknolojik uygulamalar sonunda taş yerine işlenmiş demir fırlatmaya başlamıştır. Ve sonrasında top tüfek gibi daha teknolojik silahlar geliştirilmiştir. Bu sadece teknolojinin savaş alanındaki gelişimidir. Bunun dışında insan yaşamını kolaylaştıran teknolojik gelişmeler vardır. İnsanlar çok önceleri birbirleri ile uzaktan haberleşmek için duman kullanırlardı. Yanan bir ateşten çıkan dumanı değişik belirli şekillerde çıkararak anlamlar çıkarırlar ve böylece anlaşırlardı. Daha sonra değişik metotlar ortaya çıktı. Bir güvercin evde beslenilir ve büyüyünce haberleşecek eve taşınırdı. Sonra bu güvercinin ayağına bir not bağlanıp havaya salınırdı. Serbest kalan kuşun gideceği ilk yer büyüdüğü ev olacaktır. Büyüdüğü eve gelen güvercin ayağında notu getirecektir. Bu yöntem tarihi kayıtlara ilk posta olarak geçmiştir. Daha sonrasında teknolojinin de sayesinde telefonlar ve İnternet günlük hayatımıza girmiştir. Tüm bunların dışında ulaşım önceleri atla yapılmaktaydı. Teknoloji bu alana da el attı ve tekerlekli araçlar kullanılmaya başlandı. Sonuç, arabalar, bisikletler, uçaklar ve deniz taşıtları.

***İnsanların değerlisi kim? Değerler sistemi içinde geleneksel değerlerin önemli bir yerinin olduğu ortaya çıkmıştır. Aileden ve toplumdan edinilen bu değerlerin oldukça yüksek oranlarda önemsenmeye devam ettiği görülmektedir. Bireysel değerler içinde yer alan, başarılı olmaya önem verme başarma isteği ve kazancından tasarruf etme tutumlu olmak yüksek derecede önemsenmekteyken, rekabet, yani diğer insanlarla yarışma oldukça az önemsenmektedir. Dini değerler içinde yer alan dinin kurallarını yerine getirme dindarlık en az önemsenen değer olarak ortaya çıkmıştır. Televizyon izleme ile geleneksel, evrensel, hazcı, bireysel ve dini değerler arasında ilişki olduğu görülmüştür. İnternet kullanma ile geleneksel ve hazcı değerlerin ilişkili olduğu, evrensel, bireysel ve dini değerlerin ilişkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Değerlerin önemli bir özelliği, doğru-yanlış, iyi-kötü, güzel-çirkin gibi yargı belirtmenin dışında, davranışlara yansıması yani insanların davranışlarına yön vermesidir. Geleneksel değerlerin önemsenme derecelerinin yüksek olmasına paralel olarak, bu değerlerin davranışa dönüştüğü görülmektedir. Bu durum geleneksel değerlerle insanların davranışları arasında yüksek derecede bir uyumun olduğunu göstermektedir. Geleneksel değerlerle davranışlar arasındaki uyuma karşılık, evrensel, hazcı ve bireysel değerlerin önemsenme dereceleri ile davranışlar arasında uyum görülmemektedir. Davranışa dönüşmemesine rağmen değerlerin yüksek ölçüde önemsenmesi, bu değerlerin kanaat edinme şeklinde kabul edildiğini veya bu değerlerin doğruluğu ve önemi hakkında ana görüşe dâhil olunduğunu göstermektedir.

****Sonuç olarak; Değer siz misiniz, değersiz misiniz? Instagram kullanımında dünya 1. olduğumuz gerçeği varken, çok mal haramsız, çok takipçi botsuz olmazmış. %68Bot kullanımı ile bu alanda da 1.’yiz. Gerçek hayatta değerini bulamayanlar sosyal medyada bulacak. Markalaşmak, teknoloji adına bir şey yapanların değerini öğrenmeye geç kaldık.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Necmettin Şimşek Arşivi
SON YAZILAR