Kış karanlık saatler
*2016 yılından beri yaz saati uygulamasında kaldık. Gün ışığından daha fazla faydalanmak amacıyla başlamıştı. Mart ayında ve ekim ayında değiştirilen saatlerin elektrik enerjisinden tasarruf sağlamadık. Kışın bu uygulamanın devam etmesi, ısınma ihtiyacının artmasıyla birlikte enerji tüketimini artırdı. Doğalgaz müjdeleri ve özelleşen elektrik firmaları bizi hangi konuma koydu bilemedim. Yılsonuna doğru tutmayan hesapların hızlı bir şekilde ödenme dönemidir. Vestel in telefon üretmesi ve satılmamasından dolayı istediği özel bir vergi artık abartı oldu. Teknolojide üretememe durumunu kamufle etmenin kibar bir yoluydu. Satılmayan teknoloji gerçek bir teknoloji değildir.
*2015 yılında 131TL ile başlayan imei kayıt ücreti 16’da 138TL, 17’de 149TL, 18’de 500TL, 19’da 1.500TL, 20’de 1.838TL 21’de 2.006TL, 22’de 2.732TL 23 ilk 6 ayında 6.091TL 23 ikinci 6 ayında ise 20.000TL, 24’de 31.692TL, 25’de 45.614TL ve 26 yılında %25,49 zamlanacak ve 57.240TL'ye yükselecek. 10 yılda 437 kat arttı. Bu fiyatlara göre çoğu telefon ücretinden fazla, çok vergi almak mantıklı değil. Vestel firmasının isteği ile alınan bu ücret fahiş. Ülkemizdeki vatandaşlar, genellikle Gürcistan üzerinden iPhone satın alarak ülkemizde kayıt altına alıyor. Son dönemlerde kuyruk oluşturacak şekilde ülke ülke gezmek kime yakışıyor. Bu gezmeler, tamamen ekonominin getirdiği kalabalıklar. Bazılarının sürekli eleştirdiği noktalarda ekonomi çok iyi için sağlam bir done.
*Dünyada yaz saati uygulaması enerji tasarrufu amacıyla 1. Dünya Savaşı sırasında 1916'da Almanya başlattı. Savaş sonrası kömür gibi enerji kaynaklarından tasarruf etme hedefiyle resmi olarak uygulandı. Türkiye'de ise uygulama Mayıs 1924 tarihlerinde oldu. Hindistan 2006’da yaz saati uygulamaya başladığında, aslında devletin enerji kullanımını artırdığını ölçtü. Zamanın değiştirilmesi, sadece 1 saat olsa bile, vücut saati ritmini bozabilir. Çoğu insan için, yorgunluk ortaya çıkar. Bununla birlikte, zaman değişikliği kimileri için daha ciddi sonuçlara yol açabilir. İsveç’te yapılan bir araştırma, ilkbaharda yaz saati uygulanmasından ilk 3 hafta içinde geçtikten sonra kalp krizi geçirme riskinin arttığını ortaya koymuştur. Çalışmalar, yaz saati başlangıcındaki uyku eksikliğinin araba kazaları, işyeri yaralanması, intihar ve düşüklere neden olduğunu ortaya koymaktadır. Yaz saati döneminin bitiminden sonra erken akşam karanlığı depresyona neden olabilir.
*Matematik mantık bilmemek çok tehlikeli oluyor. Uyku düzeninin bozulması, kalp krizi ve intihar riskinin artması, trafik ve iş kazalarında artış, depresyon riskinin yükselmesi ve uzun vadede kanser riski gibi sağlık sorunları ile birlikte ekonomik kayıplar ve iş verimliliğinde düşüş gözlemlerim arasında. Uyku ve hormonal dengesizlikler gözlemlenebilir. Saat değişikliği uyku düzenini bozar, kortizol gibi hormonların biyolojik ritimlerini aksatır ve uyku verimliliğini düşürür. Çocuklarda gündüz uyuklamalarına neden olarak bilişsel işlevleri olumsuz etkileyebilir. Kalp sağlığı olarak ilk haftalarında kalp krizi riskinde, özellikle sabah saatlerinde, belirgin bir artış gözlemlendi. Depresyon ise sonbaharda saatlerin geri alınmasıyla depresyon vakalarının arttı. Trafik ve iş kazaları arttı. Saat değişikliğini takip eden günlerde trafik ve iş kazalarında artış yaşandı. Kanser riski ülkemizde sayılar çok arttı. Kalıcı uyumsuzluktan kaynaklı olarak lösemi, mide, akciğer ve meme kanseri gibi bazı kanser türlerinin riskinde artış oldu. Ekonomik etkileri ise artan faturalar sürekli yaz saati uygulaması nedeniyle, özellikle gün doğumu geç olan batı şehirlerinde elektrik tüketimi arttı ve faturalar yükseldi. İş verimliliği azaldı, öğrencilerin erken saatlerde derse uyum sağlamasını zorlaştı ve çalışanlar karanlıkta çalışması verimliliği düşürdü. Ekonomik olarak saat farkının artması nedeniyle finans ortak mesai saatleri azaldı ve gümrük işleri gibi işlemlerde aksadı.
*Sonuç olarak, Son 10 yılda Türkiye, Azerbaycan, Suriye, Rusya ve İran'ın da bulunduğu pek çok ülke çeşitli nedenlerle yaz saati uygulamasından vazgeçti. Fakat çoğu, sağlık uzmanlarının uyarılarına rağmen buna devam ediyor. ABD tamamı, Avrupa'nın çoğu, Kanada, Avustralya, Latin Amerika ve Karayiplerin de büyük kısmı bu uygulamaya devam ediyor. Ölümlü trafik kazalarının saatlerin ileri alındığı gün %30, geri alındığı gün de %16 arttı. Pazartesi günü iş kazalarında %6 artış oldu. Kalp krizlerinde %29, inmelerde ise %8, tek kutuplu depresyonda ise %11 artış oldu. Depresyon vaka sayısının normal seviyesine gerilemesi 10 hafta sürdü. Ekonomik olarak her yıl sürekli gelen zamlara bakınca yararlı olmamış. Matematik bilmeye de gerek yok. Zam var ise işler ters gidiyor demektir.
