“Kazakistan’da neler oluyor?” sorusu şuan dünya gündemine taşınmış durumda. 2022 yılının hemen ilk günlerinden artan bahalılık ve iki katına çıkan gaz fiyatlarını protesto etmek için Kazakistan’ın batı tarafında halk ayaklandı. Protestoların boyutu artınca, hükümet gaz fiyatlarını eskisinden de aşağı fiyata indirdiğini açıkladı. Buna rağmen gösteriler devam edince, Cumhurbaşkanı Tokayev, hükümetin istifasını kabul etti. Fakat, yıllardır birikmiş halk öfkesi dinmiyordu. Hemen arkasından göstericilerin içersine provokatörler karıştı.  Bundan sonra yağmalama ve kamu malına zarar verme olayları yaşandı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Tokayev, Kazakistan Güvenlik Konseyi Başkanı Nazarbayev’in görevden alındığını duyurdu. Bu açıklamasından bir müddet sonra Tokayev, Rusya’nın başını çektiği, altı üye devleti bulunan Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nü, olayları bastırmak üzere Kazakistan’a davet etti. Cumhurbaşkanı Tokayev, ülkede yaşanların bir kalkışma girişimi olduğunu vurgulayarak, bu yüzden KGAÖ-nü davet ettiğini açıkladı.

Buraya kadar anlattıklarım olayların resmi akışı. Ancak olay içersinde birçok belirsizlikler mevcut. Eski Sovyet ülkelerinde bu şekilde başlayan bir gösteriye hemen, ilk anda müdahale edilir ve olaylar büyümeden protestolar bastırılır. Fakat, bu defa böyle olmadı. Müdahalenin zayıf kalması ve yıllardır hükümetteki yolsuzluklara karşı olan birikmiş halk öfkesi, protestoların daha da büyümesini sağladı. Diğer bir mesele, bu olayları bastırmaya Kazakistan’ın kendi gücü yeterken, KGAÖ-nü desteğe çağırması. Gelen asker sayısı da resmi olarak 4.000 civarındadır. Bu davetin de örgütün 4. maddesine dayanarak yapıldığı belirtiliyor. Ancak, bahsi geçen 4. madde, örgüt üye ülkelere dışarıdan bir saldırı olduğu halde devreye girecekti. Buradaki olay ise ülke içersinde yapılan protesto.

Yaşanan olaylarda bir diğer konu, Nazarbayev’in ortalıklarda gözükmemesi. Kazakistan’ı ilgilendiren her mesele ile ilgili açıklama yapan Nazarbayev’in, iddia edilen darbe girişiminde hiçbir açıklama yapmaması oldukça dikkat çekici. Sadece, basın danışmanı tarafından atılan bir-iki tweet var ki, oda çok sönük kalmış. Fakat, bunun yanında, Nazarbayev’e yakın isimler olayla ilişkilendirilerek “vatana ihanet” şüphesiyle gözaltına alındığı bildirildi. Bunlar arasında en dikkat çekeni Kerim Masimov’dur. Masimov, Ekonomi, Ulaştırma ve Başbakanlık ile beraber en son Kazakistan Ulusal Güvenlik Kurulu Başkanlığı yaptı. Çin’e yakın birisi olarak düşünülen Masimov, eğitimini Çin’de aldı. Ayrıca, bir müddet de Hong Kong’da çalıştığı bildiriliyor.

Daha bir dikkat çeken konu da Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in, son konuşmalarında Nazarbayev döneminde zenginleşen kişileri hedef almasıdır. Bunun dışında, Tokayev’in açıklamasına göre, KGAÖ aşamalı olarak 10 gün içerisinde ülkeyi terk edecek.

Kazakistan ile ilgili bir diğer dikkat çeken olay, yeni kurulan hükümetin İletişim ve Sosyal Kalkınma Bakanı Askar Umarov oldu. Bir süre Türk Akademisi Başkan Yardımcılığı da yapan Umarov, en son Kazakistan Uluslararası Haber Ajansı “KAZINFORM”un Başkanlığı görevindeydi. Askar Umarovu önemli kılan ise onun, Türkiye ve Türk Dünyasına olan yakılığıdır. Ayrıca Umarov, birçok kişi tarafından Türkçü ve Rus karşıtı olduğu iddia ediliyor. Hatta, bu yüzden konu, Rus basını tarafından çok şiddetli şekilde eleştiriliyor.

Sonuç olarak, şuan bilgiler parça-parça geldiği için şimdiden bir şey söylemek çok zor. Fakat, elimizdeki bilgilere bakacak olursak, Kazakistan’da yaşananlar, iktidar içersinde gerçekleşen yönetim değişikliğidir. İnşallah bu sıkıntılı durum kısa zamanda atlatılır da kardeş Kazak halkı biran önce huzur ve feraha kavuşur.