Kıyas ve Kıstas
Geçen haftanın devamı olsun...
Kıyas “karşılaştırma, oranlama ve eşitlik” anlamlarına gelirken, kıstas ise ölçüt demek…
Teknoloji şirketlerinin bulunduğu borsa salgın öncesindeki rekor düzeyini yakaladı ve geçti. Ciro, kârlılık ve etkinliklerini artırdıkları ve daha da artıracakları bir zamana girildi. Açıklanan kârlar da bunu doğruluyor. Salgın sürecinde -%32.6 değer kaybeden endeks, 23 Mart sonrasında +%72 ile hızlı toparlandı. Apple 2Trilyon$ değere ulaşan dünyadaki ilk şirket oldu.
Borsalar bu küresel salgına rekor düzeylerinde yakalandı. Bu yılın 17 Ocak-18 Şubat tarihleri arasında rekor kıran piyasalar, salgının şiddetlenmesi korkusuyla 23 Mart’ta dip oldu.
Merkez bankalarının 6 trilyon$ paket ve hükümetlerin 11 trilyon$ paketi ile dipten dönen piyasalar, devamında ekonomilerin V tipi toparlanacağındı. Kendileri de V tipi eğilim çizdiler ve salgın öncesi rekor düzeylerine geri döndüler.
Küresel likidite artışı ve hükümetlerin yardım paketleri ilaç etkisinde oldu. Hükümetler ile merkez bankalarının paketlerinin toplamı 17 trilyon$.
Finansal piyasalarda bollaşan likidite gidecek yer arıyor. Borsa ve altını rekora, faizleri tabana taşıyan temel faktör bu. Borsa rekor kıracak.
Ekonomilerin ve okulların açılmasında frene basılıyor. V tipi ekonomik toparlanmanın önünde önemli bir engel çıkıyor ama piyasalar aldırmıyor.
Para, her şeye olmasa da, çok şeye yeter. Söz konusu finansal piyasalar ise para her şeye yeter. Dünyada olan bu.
*** Kıstas ne olmalıydı?
Otomobil satışlarında 2.el araçlar, üretim azlığından dolayı fiyatlar sıfır otomobil fiyatlarını geçti. Dünyada üretilen her 3 otomobilden 1’ini artık Çin üretiyor.
Hikayesi kıstas…
Dünyada sahip olduğu endüstriyel ürünlerle özdeşleşen sayılı ülkelerden biri İsveç. İsveç, Volvo’yu çağrıştırır. Motorlu taşıtlar ve endüstriyel makineler üretiminde dünyanın önde gelen firmalarından biri olan Volvo’nun kuruluşu 1915’e kadar gidiyor; ancak, otomobil üretiminin başlangıcı 1927. 1999’Da 6.5 milyar dolara Ford’a satıldı. Ford da Volvo’yu elinde tutamadı; 2010’da Çin’in büyük otomobil üreticilerinden Zhejiang Geely firmasına devretti. Geely’nin Ford’a Volvo için ödediği para sadece 1.8 milyar dolar.
Çinli şirketin, Volvo’nun araştırma-geliştirme alanındaki birikiminden de istifade edeceği hesaba katıldığında bedavaya aldığı söylenebilir. Geely, Batı’da pek tanınan bir firma değil.
Reuters’in haberine göre, Geely daha önce Volvo ve Ford’da tasarımdan sorumlu başkan yardımcılığı görevinde bulunmuş Peter Horbury ile uluslararası pazardaki payını arttırmaya hazırlanıyor. Hedef, Çin’den esintilerle yepyeni bir Volvo tasarlamak. Horbury’e bağlı Gothenburg, Şanghay, Barcelona ve Kaliforniya’da çalışan tasarımcı sayısının 350 olduğu söyleniyor.
Günümüzde uluslararası piyasalarda yer edinebilmek ürün kalitesinin dışında, ürünlerin uygun fiyatlarla pazara sunulmasına da bağlı. Fiyatlamada tasarımın önemi büyük. Endüstriyel tasarım müşterinin beğenisini kazanacak kaliteli ürünlerin üretimini sağlamanın ötesinde, üretim maliyetlerinin kontrolü açısından da önemli bir süreç.
Üretim aşamasına geçildikten sonra maliyetlerin azaltılması zor. Geely’nin hedefi dünya markası olabilecek bir araba üretebilmek. Volvo ve Geely’nin satışı 500,000 iken, Toyota, Volkswagen ve GM şirket başına 10,000,000 araç satmışlar.
**** Teknoloji, kıyaslanarak hızlandı.
Teknoloji firmaları sektörlerine göre çoğu ülkelerden fazla gelir elde ettikleri için yasal olan vergi ve yaptırımlar karşısında oluyorlar.
Google, sosyal medya düzenlemesi nedeniyle şirketin Türkiye'deki operasyonlarında değişikliğe gitmeye karar verdiği yönündeki haberlerin gerçeği yansıtmadığını bildirdi.
GPT-3 gibi yapay zekâlar toplanan dataları artık yorumlamaya başladı. İşlerimizi kolaylaştıracak gözü ile bakarken algı yapmaya başlanırsa zorlanırız.
Sonuç olarak;
Ülkeleri kişi başına gelirlerine göre 4 grupta sınıflandırılır.
*Düşük gelirli ülkeler
*Alt-orta gelir grubundaki ülkeler
*Üst–orta gelir grubundaki ülkeler
*Yüksek gelir grubundaki ülkeler.
Bu yeni gruplandırmaya göre 2018’de 13.040$ kişi başına geliri olan Arjantin 2019’da 12.370$ düştüğü için yüksek gelirli ülkeler grubundan üst orta gelirli ülkeler grubuna düşmüş bulunuyor.
2013 yılında dünyada ortalama kişi başına gelir 10.884$ iken Türkiye’de 12.480$. Türkiye, o yıllarda orta gelir tuzağından çıkıp yüksek gelirli ülkeler kategorisine geçmek üzereydi. Türkiye, dünyada ortalama kişi başına gelirin 11.570$ yükseldiği 2019 yılında 9.027$ düşen kişi başına geliriyle yıllardır bulunduğu üst–orta gelirli ülkeler grubunda kalmaya devam ediyor.
Kendimizi kıyaslar iken bir üst sınıf hedefler koymalıyız, gerçekçi kıstaslarla.
