Fatmanur Bektaş

Fatmanur Bektaş

Şivlilik

Şivlilik

Medeniyetler beşiği Konya'da, Üç ayların müjdecisi olan Regaip kandilinin gelişini asırlardır çok özel bir şekilde kutlanır.

Osmanlı döneminden bugüne uzanan en eski dini geleneklerimizden biri olan "Şivlilik" kutlamaları, Regaib Kandili'nden bir gün önce "Fener Alayı" ile başlıyor.

Fener Alayı Konya'da hemen hemen her mahallede kutlanır. Çarşamba akşamı çocuklar renk renk fenerler alıp, içindeki mumları yakarak guruplar halinde sokakları gezerek eğlenirler. Yaşı büyük olan ortaokul ve lise öğrencileri boş arsalarda lastik teker yakarlar. Çocuklar yakılan ateşin etrafında halka olur ve fener alayına katılırlar. İsteyenler ateşin üzerinden atlayarak eğlenir. Her çocuğun elinde bulunan renk renk fenerler ip gererek üzerine ya da ağaçlara asılır.

Havaların sıcak olduğu günlere denk gelen Fener Alayı akşamlarından mahalledeki hanımlar da nasibini alır. Komşularla kapı önünde buluşulur; çay, meyve ve kuruyemişler eşliğinde kapı önü piknikleri yapılır.

Regaip Kandili'nin sabahı, Perşembe günü ise Konya'lı çocukların en büyük hayali olan "şivlilik" günüdür. O gün her çocuk sabah erkenden uyanıp kapı kapı dolaşır ve şivlilik toplamaya başlar. Ellerine poşetlerini alan çocuklar öğleye kadar bütün kapıları çalarak şeker, çikolata, balon ve oyuncak gibi çeşit çeşit hediyelerden nasibini alır. En güzel ikramlıkların dağıtıldığı kapılara şöyle tekrar bir uğramayı pek çoğu ihmal etmez.

Günün sonunda Konya'da kapısı çalınmamış tek bir ev bile kalmaz.

Bugünkü bolluğun aksine eskiden şivliliklerde gofret, bisküvi, kuru meyve, iğde ve leblebi gibi çerezler ve meyveler dağıtılırmış. Elinde poşetle kapı kapı gezen çocuklar:

"Şivli şivli şişirmiş,

Erken kalkan pişirmiş,

İki çörek bir börek,

Bize namazlık gerek" manisini okuyarak gezermiş.

Bu özel günde çocuklar şivlilik toplarken anneler de mutfakta "pişi" yaparak komşulara dağıtmakla meşgul olur. Mayalı hamurun yağda kızartılmasıyla hazırlanan pişiler tepsilere konulup komşulara dağıtılır. Kimileri pişinin yanında helva da dağıtır.

Son yıllarda bu kadim geleneğin korunması ve yaygınlaştırılması için Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından binlerce çocuğa, içinde çeşitli atıştırmalıklar, kitaplar ve oyuncaklar olan şivlilik çantaları dağıtılıyor. Böylece binlerce çocuk üç ayları mutlu ve neşeli bir şekilde karşılıyor.

'Şivlilik' ve 'Fener Alayı' kutlamaları kuşkusuz ki Türk-İslam tarihinin en güzel geleneklerinden biridir. Üç ayların böyle güzel ve coşkulu karşılanması Konya'ya has bir gelenektir. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın: "Bir başkent, daima başkenttir." sözünün hakkını verir güzel şehrimiz Konya.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Fatmanur Bektaş Arşivi
SON YAZILAR