2023 yılında YKS ‘ye başvuranlardan 2 milyon 995 bin 638 öğrenci TYT, bunlar arasından 1 milyon 980 bin 534 ise AYT’ne katıldı. Yine 2023 YKS sınavı yerleştirme sonuçlarına göre 662725 öğrenci, üniversite eğitimi için kayıt yaptırdı. 752 öğrenci ise Ek Yerleştirme imkanından faydalanarak üniversiteli oldu.

Değerli YKS adayı seneye nerede olacağım diye düşündüğün oluyor mu? Hakikaten seneye ne olacaksın? Nerede olacaksın? Aslında sistem için seneye, sen sadece bir istatistiksin. Peki senin yolun nerelere, nasıl bir hayata çıkacak bunu kimse bilemez. Üstelik şu iki aylık süre içinde bu bizim temel meselemiz değil. Ne sistem ne de hayallerimiz... Sadece BAŞARIyı konuşacağız biz bu köşede. 2008 yılı ÖSS’de nasıl 71. Olduğumu, sayfalar dolusu anlatabilirim. Kendimce yol gösteririm. Ama meselemiz ben de değilim. Biz bu köşede senin başarını yazacağız. Ben yapı taşlarını yerleştirirken , sen kendi hikayeni inşa edeceksin. 18 yaşımdaki tecrübemi yazmayacağım. Şu anki aklım, tecrübem, okuduğum, gördüğüm, biriktirdiğim her şey ile o malum sınav yılına dönüp, geleceğe göz kırpacağız. Sınavın ne kadar basit bir mesele olduğunu anlayacağız. Senin ne kadar güçlü olduğunu göreceğiz.

Başarı üzerine…

Milyonlarca insan girdi o sınavlara, kazananın kim olduğu, neyin gerçek başarı olduğu ile asla ilgilenmedik. Daha ziyade yerel basında birinciler gördük. O yaz ruh halini bu sonuca endekslemiş veliler ile karşılaştık. Gerçekte kim kazandı, kim kazanamadı hiç öğrenemedik.

Her üniversiteye kapağı atanı kazandı sandık, gönlündeki başarıya ulaşmayı bir yıl ertelemek zorunda kalanı, derin bir hüzne mahkûm ettik. O sınava başvuran her genç, bir şey yapmaya çalışıyor. Bunu görmezden geldik. Sınava başvuran her aday, en azından, bir şey deniyor. Bazıları sürüye uyuyor. Bazıları başkasının iradesiyle başvuruyor. Bir kısmı da kendi iradesiyle kendi dönüşümünü, geleceğini, yolunu, geleceğini planlıyor. İşte o hayatında söz sahibi olmak isteyen, sonu değil ama yolu belli bir seyahate çıkmak isteyen son grup kazandı. Bu şekilde bu yolun gereklerine uymayı en azından düşünerek, bu sınava başvuran genç kendisi için attığı bu adım dolayısıyla, kazanmıştır. 18 yaşındakiyle örtüşür mü bilinmez ama hayatı için çaba gösteren herkes başaracak. Ve gerçek başarı bu. Ne başkalarının kararına uyan ne de kendisine sunulan imkanların kayığında seyreden bu tadı, bu hazzı anlayabilir. Gerçekten isteyen gerçekten emek verenin hayattan aldığı o tadı anlayamazlar.

Başarı :“İstemek, istediğini gerçekleştirmeye çalışmak ve arkada yaslanıp izlemek.” Bu üç adımdan biri eksikse o sonsuz mutluluk bize gelmez. Hiç istememişseniz zaten hiç ulaşamayacaksınız o zafere, çaba göstermediyseniz zafer size gelse de haz vermeyecek. Çabanın sonunda arkanıza yaslanıp beklemeyi bilmiyorsanız kaygılarınız sizi o kadar yıpratacak ki zafer geldiğinde onu karşılayacak dermanınız olmayacak.

Başarıyı konumlandırdıktan sonra gerisi kolay. Ama sınavlar özelinde başarı elinizden gelenin en iyisini yapmak olmalı. O bölüm, bu puanı istemeyin. En iyisini, mümkünse bütün soruları cevaplamak isteyin. Eğer mümkün olmadığı öngörülüyorsa yapabildiğinizin en iyisini isteyin. Ne hayatlar ne hayaller… İstediğiniz tercih listesini ortaya koyabilecek puana ulaşmak için elinizden gelenin en iyisi lazım. Hedef belli yöntem belli. Sınav belli konular belli…

O zaman devam! Senin ve benim için harika bir başlangıç bu yazı. Uzun bir yolun ilk yarım saati gibi. Devamı bize daha iyi gelecek. Haydi gülümse ve yolda kal.

Başarı için yol haritası çıkarmak…

Dünyanın geldiği noktada, şöyle bir dönüp baksak başarının iki yolla geldiğini görürüz. İnsan ve Başarı iki şekilde buluşur.

• Birincisi; başarı insanı bulur. Bunun kaynağı bazen bir fırsat, bazen ilham bazen yetenek olur.
• Başarı ile insan buluşmasının ikinci şekli, insanın başarıyı bulmasıdır. Bu ihtimalde insan ilmek ilmek örer, tek tek inşa eder başarıya giden yolu.

Başarının ilk şekli bize yaldızlı paketlerde gelmesi düşük bir ihtimal. Seçilmiş olmak kaç kişiye nasip olur ki! Bu sebeple başarıyı isteyenlerin, onun için planlı, programlı ve soğuk kanlı bir yol inşa etmekten başka çaresi yok. Üstelik başarının bu ikinci şeklinde,sonuç garanti. “İnsan ancak çabasının sonucunu elde eder. Ve çabasının karşılığı ileride mutlaka görülecektir.” (Necm 39,40) Ailemiz, devlet, üniversiteler değil; Kainatı Yaratan, "ol" deyince, olduruveren veriyor bu sözü. Demek ki başarıya koşan mutlaka, onu elde edecek. Yola tam teşekküllü çıkana yollar açılıverecek.

Şu hâlde, başarıyı hedefimize koyduysak gereğini yapıp, şöyle bir arkaya yaslanmak yeterli. Birazcık strateji, gerektiği kadar çalışma ile elde edemeyeceğimiz sonuç yoktur. Sonuç, ortaya koyduğumuz çabanın altında ise de “Olanda hayır vardır.”.

Bizim hedefimiz belli; BAŞARI. Başarı neydi? Konumuz özelinde üniversiteye giriş sınavında en yüksek puanı almak veya "en az X puan almak" olmalı. Belirli bir üniversite hayalimiz olabilir, sadece tek bir bölümü istiyor olabiliriz. Herseyden cok bunu istiyor da olabiliriz. Anlıyorum. Fakat bu hayallerimizi hedefe koyamayız. Bu dikkatimizi dağıtır. Her sıkıştığımızda mezuna kalmayı düşünüp, hedefi bir yıl daha kendimizden uzaklaştırırız. Baktık ki attığımız ok, hedefi onikiden vurmuyor, uzaklaştırırız hedefi. Uzaklaştırdığımız zaman ise okun sapma açısı artar ve hedeften çok daha fazla uzaklaşır.

Evet, sonraki aşama sonra düşünülür. Yolun sonunda kazandığım anahtarın, bana açacağı kapıdan girmeyi, herseyden çok istiyor olabilirim. O zaman hedefe sadece anahtarı koyacağım. Tam göz hizama. Öyle bir konumlandırmalıyım ki hedefimi, ne görülmeyecek kadar uzak olmalı ne de kör edecek kadar yakın. Hedefe yeterli miktarda ve gerektirdiği kadar odaklanmalıyım.

Hedefimizi belirledik . Yola çıkmaya niyetlendik. Belki yoldayız. Ama önce bir bakmalı; Yol nereden geçiyor? Hangi araçlarla bu yol aşılır? Bu yolu tamamlamakta ihtiyaç duyulan donanımlar neler? Yoldaki tehlikeler neler? Profesyonel bir yarışçı gibi çıkmalı yola. Benliği, donanımları ve çevresiyle hazır olmalı insan yolculuğa. Yola tüm benliğiyle ve rastgele diyerek atlayanlar, hedefe varmaktan uzaklaşabilir veya savrulmaktan yolu tamamlayamaz. Kendisini ve donanımlarını tanımadan ve tamamlamadan çevresel faktörleri tanımadan aşamaz bu yolu. Sadece sınavlarda değil tüm hayat için böyle. Bir amaca yürünen her yol için, ruhen, aklen ve bedenen hazırlanmak gerek. Üniversiteye giriş sınavına kurumsal olarak hazırlanırsak iniş ve çıkışlardan etkilenmez ve hedefe emin adımlar ile soğukkanlılıkla ilerleyebiliriz.

SWOT ANALİZİ

"SWOT Analizi, bir organizasyonun içinde bulunduğu sürecin veya durumun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemekte ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri saptamak için kullanılan yöntemin adıdır. "

Kişiler özellikle orta kısa vade hedeflerine ulaşmak için günlük yaşantısından farklılaşan kendisine objektif bir pencereden bakan profesyonel bir süreç ortaya koymalı. Bunun yolu da kendini, süreci ve çevresel faktörleri iyi tanımaktan geçer. Bu noktada imdadımıza SWOT analizi yetişir. SWOT analizi organizasyonların değişim yönetiminin bir parçası olarak, mevcut ve müstakbel durum analizi yaparken başvurduğu bir değerlendirme yöntemidir. Organizasyonun bir matriks yardımıyla güçlü ve zayıf yönleri ile kendisi için öngördüğü fırsat ve riskleri tespit etmesi ve bunun üzerine çalışmasını merkeze alır. 1960’lardan 1973’e kadar geliştirilmiş ve son olarak 2004 yılında güncellenmiştir.

Ülkemizin ve mensubu olduğum KTO Karatay Üniversitesinin en önemli değerlerinden biri, hocam demekten onur duyduğum Prof. Dr. Osman OKKA ile uzun bir çalışmanın sonunda şunu söylediğimi hatırlıyorum. "Aslında uzaklaşsak kendimizden ve bir marka gibi yönetsek süreçlerimizi savrulmayız. SWOT analizi mesela... yeni bir yola niyet etmişken yapılsa, ayaklan yere basan bir hikaye ortaya çıkmaz mı?" Hocam her insanın her işin başında ve belki de her sene sonunda, özellikle bir akademisyenin her eğitim öğretim yılı sonunda bu analizi kendisi için uygulaması ve kendi değişim ve ilerlemesini yönetmesi gerekliliğinin altını çizmişti. Hemen yapmıştık o gün kendimiz için bu analizi, o yeterince tecrübeli ben yeterince heyecanlıydım fakat ikimiz de objektiftik. Keşke her yola böyle bir rehber ile çıkılsa idi. İnsanın tekâmül yolculuğunda önemli bir yol haritası çıkaracağına olan inancım güçlendi. Objektif yaklaşabilecek ve bizi çok iyi tanıyan biriyle ile bu analizi değerlendirmek bu analizin verimliliğini artırır

Nasıl yapacağız? Öncelikle dört kutucuklu bir matrikse ihtiyacın var. Bu kutucukları sırasıyla “Güçlü Yönlerim”, “Zayıf Yönlerim”, “Fırsatlar”, “Riskler” olarak başlıklandır. Güçlü ve zayıf yönlerim kendimizi, fırsat ve riskler kendimiz dışındaki her etkeni tanımamızı sağlayacak.

Artık yapmamız gereken;

 Üniversite giriş sınavı için sana avantaj sağlayacak güçlü yönlerini,

 Seni bu yolda geride tutan zayıf yönlerini,

 Bu konuda önünü açacak dış dünya fırsatları,

 En kötü senaryonun ortaya çıkabileceği riskleri tek tek not almak.

Güçlü yönlerini daha çok kullanman, fırsatları yakalaman, zayıf yönlerini güçlendirmen ve risklere karşı hazırlıklı olman, seni başarılı bir hazırlık dönemine ve sonunda da başarıya ulaştıracaktır. Kendi benliğinden uzaklaşıp, objektif bir şekilde doldurursak, bu andan sonrası için oluşturacağımı her çalışma planında bu taslak yardımcı olacak. Hadi şimdi derin bir nefes alıp, tablomuzu oluşturalım. Sonrasında adım adım bu yolu beraber yürüyeceğiz. Ama bu kısmı sana özel, sende ve senin elinde.